در یکی از قدیمیترین فرهنگ لغات انگلیسی به نام «وبستر»، ماه اکتبر به ۳۱ روز وحشت معادلسازی شده است. در این ماه معمولا در گیشه آمریکا فیلمهای مرتبط با هالووین و ژانر وحشت اکران میشوند تا مخاطبان را به سینما بکشانند.
در هر حال شاید فکر کنید که ساخت فیلمهای ترسناک به چند دهه قبل و یا حداقل به بعد از رونق گرفتن تولید فیلمهای صدادار (گفتگو محور) محدود میشود؛ اما اینگونه نیست و قدمت سینمای ترسناک به اندازه قدمت خود سینماست. عموما فیلم سینمایی «قلعه اشباح» محصول سال ۱۸۹۶ به کارگردانی ژرژ ملییس به عنوان اولین فیلم ترسناک تاریخ سینما شناخته میشود تا مشخص شود قدمت فیلمهای ترسناک بیش از یک قرن است.
با گذشت سالها و بعد از اینکه ساخت فیلمهای بلندتر امکان پذیر شد، مدت زمان فیلمهای ترسناک نیز طولانیتر شدند و به طور فزایندهای هم میزان تولید آنها بیشتر شد. سهم سینمای صامت نیز از فیلمهای ترسناک کم نیست و در اینجا قصد داریم برای کسانی که میخواهند با آثار ترسناک در عصر صامت سینما آشنا شوند، چند فیلم معرفی کنیم.
فاوست (۱۹۲۶)
این اولین فیلمی است که در این فهرست فیلمی به کارگردانی فریدریش ویلهلم مورنائو را معرفی میکنیم، اما آخرین مورد هم نخواهد بود. این فیلمساز آلمانی، اثر فوق العادهای را به پرده نقرهای کشید و با فیلمش داستان ترسناکی را برای مخاطب روایت کرد. داستان فیلم در مورد جدال فرشته و شیطان است که روی پاکی روح یک کیمیاگر شرط میبندند. ساخت فیلم «فاوست» با تکنیکهای پیچیده فیلمبرداری از جمله فیلمبرداری چند دوربینه و یک فرایند فیلمبرداری گسترده، یک کار طاقت فرسا بود، اما این که ساخت آن ارزشش را داشت، غیر قابل انکار است.
شبح اپرا (۱۹۲۵)
فیلم سینمایی «شبح اپرا» محصول سال ۱۹۲۵ یکی از معروفترین داستانهای ترسناک تاریخ است که بارها و بارها از آن برای ساخت فیلمهای دیگر اقتباس شده. کمپانی یونیورسال در سال ۱۹۲۵، لان چینی را برای ایفای نقش شبح یا فانتوم انتخاب میکند و نتیجه آن فیلم «شبح اپرا» میشود که هنوز هم با گذشت چند دهه یکی از بهترین آثار اقتباس شده از منبع اصلی تلقی میشود.
گولم (۱۹۲۰)
یکی از نمونههای برجسته سینمای اکسپرسیونیست آلمان که سبب شد کارگردان و بازیگر آن پل وگنر به عنوان یکی از پیشگامان سینمای اکسپرسیونیست، جایگاهی در تاریخ سینما بیابد، فیلم «گولم» محصول سال ۱۹۲۰ میباشد. این فیلم با نام کاملتر گولم:چگونه به این جهان آمد، در اصل قسمت سوم از سه گانه گولم است که دو قسمت پیشین آن از دست رفته اند.
کالسکه شبح (۱۹۲۱)
گفته میشود این فیلم ترسناک سوئدی یکی از فیلمهای مورد علاقه اینگمار برگمان بود و حداقل سالی یک بار آن را تماشا میکرده است. «کالسکه شبح» با روایتی پیچیده با استفاده از گذشته نماییهای متعدد، داستان مردی را روایت میکند که درگیر گذشته خود است. این مرد با یک خرافه عامینه روبرو شده که میگوید هرکسی که در شب سال نو میمیرد باید سال آینده را با سوار شدن بر کالسکه مرگ و جمع آوری روح افراد بگذراند. این فیلم با داشتن جلوههای ویژه منحصر به فرد در طرح کالسکه و ارواح، نقطه عطفی در سینمای سوئد و همچنین ژانر وحشت است.
مردی که میخندد (۱۹۲۸)
وقتی نجیب زادهای مغرور از بوسیدن دست شاه جیمز مستبد در سال ۱۶۹۰ سر باز میزند، پادشاه او را اعدام کرده و صورت پسرش را زخمی میکند. این فیلم از رمانی به همین نام به نوشته ویکتور هوگو اقتباس شده است. بعدها در سال ۱۹۴۰ تصویر کنراد وایت در این فیلم منبع الهام بخش باب کین برای خلق شخصیت جوکر در مجموعه داستانهای مصور بتمن شد.
نوسفراتو (۱۹۲۲)
«نوسفراتو» یکی از اولین فیلمهایی است که با اقتباس از رمان «دراکولا» اثر برام استوکر ساخته شد و همانطور که در ابتدا گفتیم، دومین اثر این فهرست است که فریدریش ویلهلم مورنائو کارگردانی آن را انجام داده. در خلاصه داستان این فیلم آمده که شخصیت ناک که کارفرمای هاتر میباشد، او را به ماموریتی طولانی در ترانسیلوانیا و نزد کنت اورلوک میفرستد. کارفرما به هاتر اعلام میکند که کنت قصد خرید خانهای در وسیبورگ را دارد، اما اینگونه نیست و هاتر شرایط عجیبی را تجربه میکند.