در این پیکارها یک مدال نقره در وزن ۸۶ کیلوگرم از سوی حسن یزدانی و یک برنز در وزن ۱۲۵ کیلوگرم از سوی امیرحسین زارع به دست آمد. در وزن ۵۷ کیلوگرم نیز رضا اطری پنجم شد.
همچنین مصطفی حسینخانی در وزن ۷۴ کیلوگرم، محمدحسین محمدیان در وزن ۹۷ کیلوگرم و مرتضی قیاسی در ۶۵ کیلوگرم از دور رقابتها حذف شدند.
اما آنچه که مشهود بود عدم آمادگی و استقامت نمایندگان کشورمان برای ۶ دقیقه مبارزه آن هم در بالاترین سطح کشتی جهان یعنی المپیک بود. بعد از تغییر قوانین کشتی و انجام وزنکشی طی ۲ روز و چند ساعت قبل از آغاز مسابقات، سبب شده که کشتیگیرانی که در سر وزن قانونی هستند میتوانند موفقیت لازم را کسب کنند و بر همین اساس شیوه بدنسازی به دلیل همین تغییر قوانین در دنیا تغییر کرده به طوری که اکنون بدنسازی و آمادگی بدنی حرف نخست را در کشتی جهان میزند. به همین دلیل است که تیمی مانند آمریکا در چند سال اخیر بسیاری از مدالهای کشتی آزاد جهان را درو میکنند و در همین المپیک ۵ نماینده کشتی آزاد این کشور ۲ طلا، یک نقره و ۲ برنز کسب کردند.
از سوی دیگر انتخاب نفرات اصلی تیم ملی و شیوه برگزاری انتخابیها خود داستان جداگانهای است که بعد از گذشت دههها هنوز راهکاری مدون برای آن در فدراسیون کشتی تدوین نشده است. نفرات اصلی تیم ملی کشتی آزاد تقریبا در فاصله یک ماه مانده به المپیک نهایی شدند؛ تعدادی در انتخابی رودرو، تعدادی با حضور در تورنمنتهای بینالمللی و این موضوع در چند ماه منتهی به المپیک وقت و زمان زیادی از کادر فنی گرفت و البته حاشیههای مربوط به آن و انتقادهایی که نسبت به آن از سوی کارشناسان مطرح میشد، درگیریهای ذهنی را برای کادر فنی و حتی ملیپوشان انتخاب شده به وجود آورد.
ضعف فنی از دیگر نکاتی بود که در بین آزادکاران کشورمان مشهود بود. دادن زیر به حریفان و باختن قافیه در این شرایط در حالی که بیشتر حریفان در شرایطی که نمایندگان کشورمان اقدام به زیرگیری میکردند با بدلکاری آنرا خنثی و یا آنرا تبدیل به امتیاز و گاهی نیز نمایندگان کشورمان را ضربه فنی میکردند و تنها اکتفا کردن به بیرون بردن حریفان از بیرون تشک بیش از سایر فنون کشتی در بین نمایندگان کشورمان پررنگ بود. کشتی ورزشی چالشی و رودرو است و برای موفقیت در آن باید جسارت و جنگندگی خاص خودش را داشت و یکی از فاکتورهای مهم موفقیت در این رشته همین موضوع است. متاسفانه روحیه جنگندگی و سایر فاکتورهای لازم برای مبارزه در سطح کشتی المپیک در بین اکثر نفرات اعزامی نبود.
اما پیش از بازیهای المپیک همانطور که کارشناسان کشتی پیشبینی میکردند مدالی را در سه وزن پایین ۵۷، ۶۵ و ۷۴ کیلوگرم برای کشتی آزاد کشورمان متصور نبودند اما انتظار ارایه کشتیهای ضعیف نیز از سه نماینده این وزن البته به غیر از رضا اطری انتظار نداشتیم که البته باید محمدحسین محمدیان را نیز باید در این جمع قرار داد. رضا اطری تا نیمهنهایی دور از انتظار ظاهر شد و با راهیابی به نیمهنهایی المپیک حتی همه را امیدوار به کسب مدال کرد اما در ۲ مبارزه نیمهنهایی و به خصوص ردهبندی نمایشی دور از انتظار و ضعیفی را به نمایش گذاشت و همچون تجربه چند جهانی گذشته به مدال ختم نشد.
مصطفی حسینخانی و محمدحسین محمدیان آزادکاران وزنهای ۷۴ و ۹۷ کیلوگرم نشانی از آن آزادکاران آماده حداقل همچون پیکارهای بینالمللی زیلکوفسکی لهستان را نداشتند که مبارزههای خوبی را به نمایش گذاشته بودند و با شکست در همان دور نخست برابر حریفان آمریکایی و گرجستانی از دور پیکارها حذف شدند.
محمدیان که پیش از اعزام به المپیک یکی از شانسهای کسب مدال بود در نمایشی بسیار ضعیف برابر حریف گرجستانی مغلوب شد. این شکست در حالی رقم خورد که علی شعبانی در پیکارهای جهانی ۲۰۱۹ قزاقستان نیز برابر الیزبار ادویکادزه دارنده مدال برنز جهان از گرجستان متحمل شکست شده بود.
حسینخانی نیز برابر کایل داک آمریکایی تحت تاثیر نام حریف قرار گرفته بود و عملا هیچگونه کاری در آن مبارزه انجام نداد تا فرصت خوب حضور در المپیک را به راحتی از دست بدهد.
رضا اطری با وجود کسب عنوان پنجمی در المپیک، مبارزههای بسیار خوب و قدرتمندانهای را به خصوص برابر سلیمان آتلی دارنده مدال نقره جهان و بخبایار اردنبات دارنده مدال برنز جهان از مغلوستان به نمایش گذاشت. او در نیمه نهایی برابر زائور اوگویف دارنده طلای جهان یک بار دیگر مغلوب شد اما در مبارزه ردهبندی هر چند انتظار بیشتری از او میرفت اما به نظر میرسید که از لحاظ روحی و روانی آماده نبود و آن مبارزههای مستحکم و با برنامهای که در دور مقدماتی به نمایش گذاشته خبری نبود و در آستانه کسب مدال برنز شکست سنگینی را برابر توماس گیلمان از آمریکا متحمل شد.
در وزن ۶۵ کیلوگرم نیز مرتضی قیاسی بعد از پیروزی برابر حریف تونسی، مبارزه خوبی را برابر باجرانگ دارنده مدال نقره جهان از هند به نمایش گذاشت و حتی چند مرتبهای نیز موفق به گرفتن پاهای حریف شد اما حریف بدلکار او اجازه گرفتن امتیازات لازم را به او نداد و با استفاده از غفلت قیاسی او را با ضربه فنی شکست داد.
اما مهمترین اتفاق این دوره از بازیهای المپیک در رشته کشتی بعد از طلای ارزشمند محمدرضا گرایی، شکست حسن یزدانی در فینال وزن ۸۶ کیلوگرم مقابل رقیب سنتی خودش یعنی دیوید تیلور بود.
یزدانی برای پیروزی در این مبارزه عزم خود را جزم کرده بود تا این رقیب قدرتمند آمریکایی را شکست دهد. اتفاقا برنامه و راهبردی را که مقابل تیلور در پیش گرفته بود، خوب بود و خیلی خوب با زدن به زیر کتفهای حریف دستان قدرتمند او را کنترل و واکنشهای به موقع و خیمههای سنگین در برابر حملات او برای زیرگیری، تیلور را تا ثانیههای پایانی کلافه کرد و امتیازات لازم را نیز گرفت.
اما در ثانیههای پایانی این مبارزه تیلور همچون ابتدای مبارزه، اصرار به حمله و زیرگیری داشت و در نهایت و با یک اقدام ریسکی و گرفتن پاهای یزدانی به هدف خودش رسید و به مدال طلای المپیک دست یافت. این باخت به هیچ عنوان از ارزشهای آزادکار شایسته کشورمان یعنی حسن یزدانی کم نمیکند و جذابیتهای ورزش به همین لحظات حساس کشتی است.
اما آنچه باعث امیدواری در کشتی آزاد کشورمان شد، کسب مدال برنز وزن ۱۲۵ کیلوگرم از سوی امیرحسین زارع آزادکار جوان و خوش آتیه کشورمان است که مسلما اگر در مبارزه با گنو پتریاشویلی کمی هوشمندانه تر مبارزه میکرد و نیروی خود را برای ۶ دقیقه تقسیم میکرد در فینال این وزن باید با گیبل استیوسون مبارزه میکرد.
به هر ترتیب در این دوره از بازیهای المپیک روسیه با ۳ طلا و ۲ برنز (روسیه ۶ سهمیه داشت)، آمریکا با ۵ سهمیه کشتی آزاد ۲ طلا، یک نقره و ۲ برنز همه مدالهای طلا را درو کردند و تاکوتو اتوگورو ژاپنی در وزن ۶۵ کیلوگرم نیز دیگر مدال طلای را کسب کرد تا در این دوره از بازیهای المپیک کشتی آزاد کشورمان بدون کسب مدال طلا به کشور بازگردد. ضمن اینکه حسن یزدانی در بازیهای المپیک ۲۰۱۶ ریو، پس از ۱۶ سال و بعد از طلای علیرضا دبیر در بازیهای المپیک ۲۰۰۰ سیدنی کشتی آزاد را صاحب مدال طلا کرد.
در این دوره از پیکارها هند همانند تیم ملی کشتی آزاد ایران یک نقره و یک برنز، ترکیه و قزاقستان هر کدام یک برنز، جمهوری آذربایجان یک نقره کسب کردند. گرجستان نیز یک نقره گرفت و ضمن آنکه کشور سن مارینو نیز صاحب یک مدال برنز در کشتی آزاد شد.
از المپیک ۱۹۴۸ لندن که به اولین حضور تیم ملی کشتی آزاد ایران در المپیک باز میگردد تا بحال ۳۵ مدال توسط آزادکاران در میادین المپیک بدست آمده است که شامل ۶ مدال طلا ۱۳ نقره و ۱۷ برنز میشود.
مدالهای طلا توسط امامعلی حبیبی، جهان پهلوان غلامرضا تختی، رسول خادم، علیرضا دبیر، عبدالله موحد و حسن یزدانی کسب شده است.
ردهبندی انفرادی پیکارهای کشتی آزاد در بازیهای المپیک توکیو به این شرح است:
۵۷ کیلوگرم: ۱- زائور اوگویف (روسیه) ۲- کومار راوی (هند) ۳- نوریسلام سانایف (قزاقستان) و توماس گیلمان (آمریکا) ۵- گئورگی وانگلوف (بلغارستان) و رضا اطری (ایران)
۶۵ کیلوگرم: ۱- تاکوتو اتوگورو (ژاپن) ۲- حاجی علیاف (جمهوری آذربایجان) ۳- گادجی مراد رشیداف (روسیه) و باجرانگ (هند) ۵- دولت نیازبیکوف (قزاقستان) و اسماعیل موسکایف (مجارستان)... ۸- مرتضی قیاسی (ایران)
۷۴ کیلوگرم: ۱- زائوربک سیداکوف (روسیه) ۲- محمد حبیب کادژی محمداف (بلاروس) ۳- کایل داک (آمریکا) و بکزاد عبدالرحمناف (ازبکستان) ۵- فرانک چامیزو (ایتالیا) و دانیار کایسانوف (قزاقستان) ... ۱۵- مصطفی حسینخانی (ایران)
۸۶ کیلوگرم: ۱- دیوید تیلور (آمریکا) ۲- حسن یزدانی (ایران) ۳- آرتور نایفوناف (روسیه) و مایل ناظم امینه (سن مارینو) ۵- جاورایل شاپیف (ازبکستان) و دیپاک پونیا (هند)
۹۷ کیلوگرم: ۱- عبدالرشید سعداللهیف (روسیه) ۲- کایل اسنایدر (آمریکا) ۳- رانیریز سالاس پرز (کوبا) و آبراهام کونیدو روآنو (ایتالیا) ۵- شریف شریفاف (جمهوری آذربایجان) و سلیمان کارادنیز (ترکیه) ... ۱۳- محمدحسین محمدیان (ایران)
ایرنا