پژوهشی در زمینه بررسی منابع انتشار و تجزیه و تحلیل دامنه تاثیر ذرات کربن سیاه توسط محققان دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه ویسکانسین مدیسون آمریکا و شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران انجام شد. نتایج این پژوهش در خرداد ماه در نشریه معتبر Science of the Total Environment منتشر شده است.
طرح پژوهشی مذکور توسط دکتر بیژن یگانه، عضو هیات علمی دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست؛ دکتر رضا بشیری خوزستانی، پژوهشگر پسا دکتری دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست؛ مهندس احمد طاهری، مدیر واحد سنجش در شرکت کنترل کیفیت هوای تهران و پروفسور جیمی شاور، عضو هیات علمی دانشگاه ویسکانسین مدیسون آمریکا انجام شده است.
در این پژوهش، از داده‌های سه سال اخیر چهار ایستگاه پایش کربن سیاه متعلق به شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران استفاده شد. نتایج اندازه‌گیری غلظت کربن سیاه در یک ایستگاه پایش می‌تواند تا حد زیادی تحت تأثیر منابع انتشار در مقیاس محلی، متوسط و بزرگ قرار گیرد. لذا در طی مراحل تحقیقات، مقادیر غلظت کربن سیاه اندازه‌گیری شده از منابع مختلف در مقیاس‌های مکانی گوناگون در هر ایستگاه به‌طور کامل مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داده که میزان انتشار کربن سیاه در تهران عمدتاً از منابع محلی است و غلظت آن‌ها تا حد زیادی تحت تأثیر انتشار وسایل نقلیه دیزلی از جمله کامیون‌های سنگین در شهر تهران است.
بررسی‌های انجام شده نشان داده که غلظت کربن سیاه حتی در مقیاس‌های کوچک جغرافیایی نیز می‌تواند تفاوت چشمگیری داشته باشد. این تفاوت قابل توجه را می‌توان به میزان انتشار مختلف از منابع در مقیاس‌های متنوع مکانی نسبت داد.
نتایج این مطالعه نشان داده که بیش از ۶۰ درصد کربن سیاه منتشر شده در شهر تهران در مقیاس شهری که ممکن است تا فواصل بزرگتر تا ۵۰ کیلومتری را نیز دربرگیرد، تولید می‌شوند. این در حالی است که منابع محلی (در مقایس مکانی ۵ کیلومتری) سهمی کمتر از ۴۰ درصد انتشار کل کربن سیاه در شهر تهران را به خود اختصاص می‌دهند. محققان دلیل پدیده حاضر را انتشار و پراکندگی آلودگی از گستره وسیعی از منابع آلاینده واقع در فواصل مکانی دورتر از محدوده شهری تهران و اثرپذیری کیفیت هوای شهر از این منابع می‌دانند.
ایسنا
