در حالی که آسمان ایران همواره در نوتام های صادره از سوی شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران و همچنین سازمان هواپیمایی کشوری به عنوان امن ترین آسمان منطقه معرفی شده و ایکائو (سازمان جهانی هوانوردی) نیز همواره ادعای برخی کشورهای استکباری در خصوص نا امن بودن آسمان کشورمان را رد کرده، اما تبلیغات آمریکا و متحدان آن سبب شده بود تا برخی کشورهای اروپایی عبور از آسمان ایران را تحریم کنند.
افزون بر این اتفاق (سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی در ۱۸ دی ماه ۱۳۹۸) که بهانه‌ای برای تحریم آسمان کشورمان از سوی کشورهای استکباری و برخی همدستان دولت آمریکا شد، کرونا نیز کاهش پروازهای عبوری از آسمان ایران را تشدید کرد و سبب شد تا تعداد پروازهای عبوری که در سال ۱۳۹۸ بر اساس آمارهای اعلامی شرکت فرودگاه‌ها، به طور متوسط ۲۳ تا ۲۸ هزار سورتی پرواز در هر ماه بود، به ۵ تا ۱۰ هزار سورتی پرواز به طور متوسط در هر ماه در سال ۱۳۹۹ کاهش دهد.
با این حال در سال جاری شاهد افزایش و رشد تعداد پروازهای عبوری از ابتدای سال هستیم و روندی که در زمستان سال گذشته آغاز شده بود، در بهار امسال نیز ادامه یافت.
ضمن اینکه ایرلاین‌های خارجی نیز که از فرودگاه‌های ایرانی رفته بودند، در دو ماه اخیر هم به عبور از آسمان و هم به نشست و برخاست در فرودگاه‌های کشور بازگشته‌اند.
محمد امیرانی عضو هیئت مدیره شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران در گفت وگو با خبرنگار مهر درباره پروازهای عبوری از آسمان ایران اظهار کرد: ما دو برخورد با پروازهای عبوری داشته‌ایم؛ یکی اینکه پروازهای عبوری ای که شرکت‌های هواپیمایی اروپایی به واسطه تحریک ابرقدرتها، تحریم شده و از آسمان کشورمان عبور نمی‌کردند یا در فرودگاه‌های ما نشست و برخاست نداشتند را از چندی پیش با همکاری سازمان هواپیمایی کشوری با ایرلاین‌ها خصوصاً لوفت هانزا وارد مذاکره شدیم و این اطمینان را برای شرکت‌های هواپیمایی خارجی ایجاد کردیم که آسمان ایران سیف و ایمن بوده و هیچ مشکلی برای پروازهای عبوری ایجاد نخواهد شد.
وی ادامه داد: به تدریج این اتفاق در حال وقوع است و پس از آنکه هواپیماهای لوفت هانزا پروازهای خود به فرودگاه حضورت امام (ره) را از سر گفتند، دیشب (۱۲ تیر ماه ۱۴۰۰) اولین پرواز عبوری لوفت هانزا از آسمان ایران اتفاق افتاد که منظریم متعاقب لوفت هانزا، سایر ایرلاین‌های اروپایی هم پروازها عبوری خود از آسمان ایران را آغاز کنند.
معاون عملیات هوانوردی شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران تصریح کرد: دومین اقدامی که انجام داده‌ایم، در پی اخذ مجوز از هیئت دولت مبنی از مکان اعطای تخفیف از سوی شرکت فرودگاه‌ها به شرکت‌های هواپیمایی خارجی، با چند شرکت هواپیمایی وارد مذاکره شدیم اما هنوز به نتیجه نرسیده‌ایم امیدواریم که بعد از نهایی شدن توافقات با این شرکت‌ها، شاهد افزایش پروازهای عبوری از آسمان ایران به دلیل ایجاد جذابیت‌های اقتصادی باشیم و این شرکت‌ها بیشتر از آسمان عبور کنند تا هم ایمنی و سیف بودن آسمان ایران به ابرقدرتها و کشورهای استکباری ثابت شود و هم اینکه کشور ما از این رخداد، بهره و انتفاع مالی ببرد و برای کشور ارزآوری داشته باشیم.
این مقام مسئول در صنعت هوانوردی درباره اینکه رقبای کریدور فضای آسمان کشورمان چه کشورهای دیگری هستند؟ تصریح کرد: مهمترین رقیب ما در کریدور هوایی شمال به جنوب، آسمان عراق است؛ این کریدور بعد از بازگشایی آسمان عراق، پروازها عبوری زیادی را به سمت خود کشاند چون هم مسیر از سمت آسمان عراق کوتاه‌تر است ضمن اینکه عراقی‌ها برای هر پرواز عبوری یک نرخ ثابت و فیکس، فارغ از اینکه چه تناژی و چه مسافتی را طی کند، پیشنهاد داده بودند.
عضو هیئت مدیره شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران ادامه داد: ولی ما در ایران بر اساس قانون دو فاکتور وزن هواپیماهای تجاری عبوری و طول مسافت را در نظر می‌گیریم و برآورد هزینه را بر اساس این دو فاکتور، محاسبه می‌کنیم. با این حال بر اساس قوانین ما این اختیار را داریم تا با شرکت‌ها وارد مذاکره شویم البته نمی‌توانیم فرمول محاسبه هزینه پرواز عبوری را تغییر دهیم ولی می‌توانیم تخفیف دهیم؛ مثلاً اینکه اگر تعداد پروازهای عبوری یک شرکتی از یک تعدادی بیشتر شود، یک رقمی به آنها تخفیف می‌دهیم که این میزان تخفیف، بستگی به رقمی دارد که از درآمدهای مورد نظر ما بیشتر شود.
امیرانی با بیان اینکه این قدرت چانه زنی، امکان عبور از آسمان کشورمان را رقابتی تر کرده است، گفت: پس از بازگشایی آسمان عراق از سوی ایکائو، تعداد زیادی از پروازهای اما راتی به این سمت رفتند اما پروازهای قطری همچنان در آسمان ایران باقی ماندند تا اینکه سانحه هواپیمای اوکراینی رخ داد و عراقی‌ها به پروازهای قطری هم خدمات دادند که سبب انتقال بخشی از پروازهای قطر ایرویز از آسمان ایران به عراق شد. هر چند که بخشی از پروازهای قطری همچنان در آسمان ایران باقی مانده است.
وی درباره کریدور هوایی غرب به شرق گفت: کریدور غرب به شرق ما امتیاز بیشتری داریم ولی بخشی از پروازهای عبوری از فضای کشورهای شمال دریای خزر عبور می‌کنند یا اینکه از آسمان دریای عمان و پایین‌تر از آسمان کشورمان در حال عبور هستند.
عضو هیئت مدیره شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران درباره اینکه آیا ایرلاین هایی که در فرودگاه‌های ما نشست و برخاست دارند، از پرداخت تعرفه عبور از آسمان کشورمان معافند یا خیر؟ گفت: ما بابت مقداد دقیقه‌ای که از آسمان کشورمان در حال عبور هستند، از ایرلاین‌های خارجی هزینه می‌گیریم به عنوان مثال، هواپیمایی که برای نشست در فرودگاه‌های ایران وارد کشور می‌شود، از لحظه ورود به آسمان کشور تا زمان نشست و سپس برخاستن و خروج از آسمان کشورمان، مشمول همه هزینه‌ها اعم از خدمات ناوبری هوایی، خدمات فرودگاهی و هزینه پروازهای عبوری می‌شود.
گفتنی است دیشب یک فروند بوئینگ ۷۷۷ متعلق به ایرلاین آلمانی لوفت هانزا از فرانکفورت برای رسیدن به فرودگاه چِنای در هند از آسمان ایران عبور کرد که نخستین تردد هواپیمای متعلق به یک ایرلاین اروپایی از آسمان ایران از دی ماه ۱۳۹۸ تا کنون است.
مهر
