تابستان هر سال با توجه به رسیدن به ایام پیک مصرف آب و برق در ایران، نیاز به صرفه جویی و مدیریت مصرف به یک ضرورت تبدیل می شود. اما تابستان سال جاری وضعیت به مراتب پیچیده تر است.
با یکی از کم بارش ترین سالهای نیم قرن اخیر مواجه ایم به طوری که بارش ها نسبت به مدت مشابه سال قبل در حدود 54 درصد و نسبت به زمان مشابه به طور متوسط در درازمدت (52 ساله) در حدود 40 درصد کاهش دارد.
این کاهش شدید بارش ها، سال آبی خشکی را رقم زده که موجب کاهش حدود 40 درصدی ورودی آب به مخازن سدها شده است. این کاهش قابل توجه ورودی آب به مخازن سدهای کشور موجب کاهش ذخیره آب در سدهای کشور شده به طوری که در زمان مشابه سال قبل 80 درصد مخازن سدهای کشور پر بود اما در حال حاضر تنها 50 درصد مخازن سدهای کشور پر و نیمی دیگر خالی است. این مسئله هم تأمین آب تابستانه را با چالش مواجه می کند و هم موجب می شود تا در بخش تأمین برق، نتوانیم از ظرفیت نیروگاههای برق آبی به صورت کامل بهره بگیریم.
سال گذشته تعداد شهرهای دارای تنش آبی 225 شهر بوده که این تعداد، طبق جدیدترین بررسی های شرکت آبفای کشور، در تابستان سال جاری به 282 شهر می رسد. از این تعداد، 101 شهر در وضعیت قرمز تنش آبی (بیش از 20 درصد کمبود آب)، 55 شهر در وضعیت نارنجی (بین 10 تا 20 درصد کمبود آب) و 126 شهر در وضعیت زرد (کمتر از 10 درصد کمبود آب) هستند.
همچنین در حالی که در تابستان سال 99 حدود 9500 مگاوات ظرفیت نیروگاههای برق آبی در مدار بهره برداری بود، این ظرفیت در سال جاری به نصف کاهش می یابد و با وجود افزایش حدودا 2000 مگاواتی ظرفیت تولید برق حرارتی، در تابستان سال جاری بین 3000 تا 5000 مگاوات کمبود تولید برق نسبت به نیاز پیش بینی شده مصرف، برآورد می شود.
با توجه به جمیع شرایط، از هم اکنون که شهرهای جنوبی کشور وارد پیک مصرف آب و برق شده اند و در هفته های آینده، دیگر نقاط کشور نیز وارد روزهای پیک خواهند شد، از همین امروز، ضرورت صرفه جویی حداقل 10 تا 15 درصدی در مصرف آب و برق برای جبران کاستی ها باید مورد توجه عموم مردم قرار گیرد تا تابستان سال جاری با قطعی کمتر در آب و برق مواجه شویم.
با این حال، در کلانشهرها مدیریت فشار آب و قطعی های پراکنده برق ناشی از موارد فنی شبکه در روزهای گرم سال و یا فشار پیک مصرف به شبکه، قطعی است و حتی احتمال رسیدن به شرایط تعیین قطعی های نوبت بندی آب و برق وجود دارد که در این بین، نقش صرفه جویی مردم، بسیار نقشی پررنگ خواهد بود. هرچه بیشتر مدیریت مصرف صورت بگیرد، کمتر با چالش قطعی آب و برق در تابستان مواجه خواهیم شد.
تسنیم
