این شب ها مخاطبان سریال های تلویزیونی شاهد فصل چهار سریال «بچه مهندس» به کارگردانی احمد کاوری و سعید سعدی هستند. قصه های پُر پیچ و خم جواد جوادی که از زندگی شخصی اش آغاز شد و در فصل سه به ازدواج و زندگی مشترک و ماجراهای دانشگاه و شکار پهپاد آمریکایی کشیده شد. «محمدرضا رهبری» بازیگر نقش جواد جوادی در فصل چهار، درباره حضور خود در این نقش و حواشی بوجود آمده حین بازی در نقش جواد با ما به گفت و گو نشست.
** قبل از اینکه به «بچه مهندس ۴» برسیم می فرمائید که از چه سالی وارد حیطه بازیگری شدید و در چه کارهایی حضور داشتید؟
-از سال ۸۱ کلاس بازیگری می رفتم و بعد از آن در دانشگاه بازیگری خواندم. البته تربیت بدنی خواندم اما تغییر رشته دادم و بازیگری تئاتر خواندم. قبل از اینکه وارد دانشگاه شوم و قبل از کلاس بازیگری در تئاتر بازی می کردم. اولین سریالم گل ریزان بود. در برنامه «موج نو تاکسی» که سال ۸۴ از شبکه دو پخش شد مجری بودم و می توان گفت با آن برنامه معرفی شدم. میوه ممنوعه کار بعدیم بود و نقش سینا را بازی کردم و با آن سریال بیشتر دیده شدم. سریال های به کجا چنین شتابان، عبور از پاییز، پرستاران، راه و بیراه، آخرین بازی و ... و همچنین فیلم های سینمایی بهت، ایکس لارج، سرزمین آبی بخشی از کارهایم بود.
** اشاره کردید که در برنامه «موج نو تاکسی» اجرا می کردید. چرا از اجرا فاصله گرفتید؟
-همیشه دوست داشتم بازیگر خوبی باشم تا مجری خوب و هدفم بازیگری بود تا کار اجرا. البته آن برنامه هم اجرای صرف نبود و اجرا بازی بود. بعد از آن هم چند کار اجرا داشتم از جمله ساعت 25 و چند کار دیگر.
** یکی از سریال های شاخصی که شما درآن حضور داشتید «میوه ممنوعه» ساخته حسن فتحی است که اتفاقا در ماه رمضان نیز پخش شد.
-بله، اما بدشانسی که حین بازی در این سریال آوردم از دست دادن پدرم بود. پدر من در سن ۵۰ سالگی و بدون اینکه بیماری قبلی داشته باشند فوت کردند. اگر یادتان باشد نیمه سریال من به یکباره تغییر وزن ناگهانی پیدا می کنم و ۱۰ کیلو وزن کم کردم. از آنجایی که در قصه داشتیم سینا با دوستانی ناباب معاشرت می کند، مخاطبان فکر کرده بودند سینا معتاد شده که تا این اندازه لاغر شده است. از سویی از نظر ذهنی شرایط خوبی نداشتم اما سعی می کردم خود دار باشم و خداراشکر نتیجه هم خوب شد و من برای آن نقش کم نگذاشتم.
** برسیم به «بچه مهندس ۴». شما وارد پروژه ای شدید که سه بازیگر قبل از شما نقش جواد جوادی را بازی کرده بودند. یونا تدین، مانی رحمانی و روزبه حصاری. وقتی پیشنهاد ایفای این نقش به شما شد، با توجه به اینکه بازیگر دیگری در همین مقطع زمانی نقش جواد را بازی کرده بود و منهای حواشی پیش آمده، از ایفای چنین نقشی نگران نبودید؟
-اتفاقا وقتی این نقش به من پیشنهاد شد احساس کردم این شخصیت وجه های مشترکی با شخصیت من دارد و از خودم خیلی دور نیست. از لحاظ درونی و اخلاقی می گویم و حتی فیزیکی. چون فصل یک تا سه این سریال پخش شده بود و ذهنیتی به مخاطب داده بود حس می کردم خیلی با این نقش هماهنگ هستم.
** خودتان فصل های قبلی سریال را دنبال می کردید؟
-به صورت متمرکز نه اما می دانستم ماجرا از چه قرار است. خیلی ها به من می گویند تو به بچگی های جواد خیلی نزدیک تر هستی و از نظر ظاهری هم شباهت زیادی با کودکی جواد داری. وقتی هم فیلم نامه را خواندم حس کردم شخصیتش از من دور نیست به خاطر همین شاید جواد جوادی به زندگیم نزدیک تر شده است.
** و اینکه یک بازیگر دیگری این نقش را بازی کرده بود برایتان مهم نبود که شاید دارید ریسک می کنید؟
-ببینید من در فیلم سینمایی ایکس لارج نقش منفی بازی کردم یا در سینمایی بهت مردی را بازی می کردم که در پیک موتوری کار می کند و از قشر ضعیف جامعه است. آن نقش از من خیلی دور بود اما سعی کردم باورپذیر ایفایش کنم. قبل از اینکه بچه مهندس ۴ پخش شود بازخوردهای خوبی نداشتم و همه ناراحت بودند چونکه جواد جوادی را با بازیگر دیگری دیده بودند و انتظار داشتند آن بازیگر بیاید.
** به شما پیام می دادند؟
-بله در اینستاگرام دایرکت و کامنت می دادند و بعضا حرف های زشت می زدند و خیلی اذیت شدم و توهین شنیدم. این مدت خیلی سخت گذشت و استرس های زیادی به من وارد شد. چون در فصل های اول و دوم و سوم فاصله زمانی زیادی بوده اما خب فصل ۴ ادامه فصل سه در همان زمان بود.
از این موارد تا به حال داشتیم مثل خانم ستاره اسکندری که به جای مرحوم گلدره در سریال نرگس آمد و در خاطرات خانم اسکندری خواندم که چقدر اذیت شده است اما بعد از اینکه چند قسمت پخش شد مردم با او ارتباط برقرار کردند.
برای جواد تصورمان این بود که خیلی طول می کشد تا این ارتباط برقرار شود اما خودم شاهد بودم که از قسمت سه به بعد بازخوردهای خیلی خوبی گرفتم. حتی در صفحه شخصی ام دیدم بازیگر قبلی نقش جواد با توجه به حاشیه های ایجاد شده و نپذیرفتن نقش جواد در ادامه فصل جدید از طرف همان طرفداران نقد شده که بعضا پیام هایشان در کامنت ها و دایرکتم می بینم.
** شما پیام هایشان را پاسخ می دهید؟
-نه اصلا. قطعا اگر من در فصل سه بازی می کردم و بازیگر قبلی نقش جواد در فصل چهار، این اتفاق برای ایشان هم می افتاد. البته هنوز به نقاط حساس داستان نرسیدیم و برگ برنده قصه رو نشده است و قرار است اتفاق های ویژه و عجیب و غریبی بیفتد که بیننده را سورپرایز کند. فکر می کنم داستان هر چه جلوتر می رود جذاب تر می شود.
** این پیام های منفی شما را از ادامه بازی در این سریال دلسرد نمی کرد؟
-نه. اخلاقم طوری است که با شرایط موجود خیلی راحت کنار می آیم حتی در بدترین شرایط. این کامنت ها بیشتر باعث می شد مصمم تر شوم برای کاری که دارم انجام می دهم و تلاشم را بیشتر می کنم.
** همان زمان که فصل های قبلی سریال پخش می شد فکر می کردید یک روزی نقش جواد را بازی کنید؟
-نه هیچوقت فکر نمی کردم. درگیر کارهای دیگرم بودم و فکر نمی کردم یک روزی این نقش به من پیشنهاد شود. یادم است همه بازیگرها انتخاب شده بودند و قرار هم بود بازیگر قبلی نقش جواد را بازی کند و دقیقه نود و دو روز مانده بود به فیلمبرداری من تست گریم شدم. شاید حتی فرصت نداشتم که به طور کامل فیلم نامه را بخوانم. یکی دیگر از ویژگی های آقای کاوری به جز انتخاب درست کاراکترها، هدایت درست و دلسوزانه بازیگران است که به نزدیک شدن شخصیت ها به نقش کمک شایانی کرده است.
** در این دو روز که فرصت داشتید با این نقش هماهنگ شوید می دانستید که به چه دلیل شما را برای این نقش انتخاب کردند؟
-خیلی معتقدم به اینکه آقای کاوری نقش ها درست انتخاب کرده است و انتخاب خوب بازیگران نیمی از راه را جلو می برد. اما قطعا کارهای من را دیده بودند و می شناختند. ۱۸ سال سابقه کار دارم و بیش از ۵۰ پروژه بازی کردم و دوستان هم شاید فکر کردند من به شخصیت جوادی نزدیکم. اما این را هم می دانم که گزینه های دیگری هم داشتند.
** جواد جوادی شخصیتی است که از کودکی بدون مادر و پدر بزرگ شده است و با تلاش و پشتکاری که داشته به موقعیت فعلی اش رسیده است. شما تا به حال چنین افرادی را از نزدیک دیده بودید و با آنها معاشرت داشتید؟
-قطعا دیده بودم. اصولا آدم کنجکاوی هستم و دوست دارم در کارهای خیر شرکت کنم. درست است که زمان کمی داشتم اما در همین مدت زمان محدود خیلی تحقیق و مطالعه کردم تا از این دست افراد دور نباشم.
** بخشی از بازی شما در این سریال بازی کردن با بچه ها است.
-رابطه ام همیشه با بچه ها خوب بوده و با اینکه فرزندی ندارم اما خیلی دوستشان دارم. خدا را شکر بچه ها هم ارتباط خوبی با من برقرار کرده اند. حتی کار کودک هم بازی کردم.
** بخش دیگری از این سریال به زندگی کاری جواد ارتباط پیدا می کند و فعالیتش در دانشگاه و شکار پهپاد آمریکایی توسط ایران. چقدر درباره این بُعد وجودی شخصیت جواد اطلاع داشتید؟
-شنیده بودم که نخبگان ایرانی پهپاد آمریکایی را نشاندند اما خب در این کار موارد جدیدی یاد گرفتم و یاد گرفتم که برایم جالب بود. اینکه در دنیا و در صنعت هوا فضا رتبه دار هستیم و زمانیکه این را شنیدم گفتم وقتی می توانیم پهپاد درست کنیم چرا در صنعت خودرو عقب هستیم؟ وقتی پیشرفت نخبگان ایرانی را شنیدم خیلی شوکه شدم. ان شاء الله در سایر صنوف هم تا این اندازه پیشرفت کنیم.
** ایفای نقش یک نخبه هوافضا، کار ساده ای بود برای شما که تا به حال چنین تجربه ای نداشتید؟
-طبیعتا یک بازیگر همه نقش ها را تجربه می کند و من نوعی ممکن است نقش دکتر و یا مهندس را بازی کنم و خودم مهندس و دکتر نباشم. لازم هم نیست آن حرفه ها را یاد بگیرم. بر همین اساس بازیگران از اصطلاح های مستدل بین شغل های مختلف بی خبرند اما قبل از اینکه مقابل دوربین بروند درباره اش تحقیق می کنند. البته ناگفته نماند در این بخش مشاور هم داشتیم که کمک مان می کرد.
** شما با فشار کاری مبنی بر رسیدن به پخش هم مواجه بودید؟
-ما تا به اینجا ۵ ماه کار کردیم که البته تصویربرداری مان همچنان ادامه دارد و از این ۵ ماه حداقل ۳ ماهش را شبانه روز در دو شیفت کار کردیم. یک روزهایی من اصلا فرصت استراحت کردن نداشتم و ترجیح می دادم به جای اینکه به خانه بیایم و استراحت کنم در همان لوکیشن چند ساعت بخوابم. پروسه تولیدمان از بابت زمان کاری پروسه سختی بود.
** فکر می کنید دلیل موفقیت بچه مهندس تا الان چه بوده است؟
-دلیل های زیادی داشته است. اولین موردی که باعث می شود آدم ها به موفقیت برسند درستی و صداقتی است که در مسیر دارند. یعنی اینکه چه از لحاظ اخلاقی و ... ما اصطلاحی داریم و می گوییم فیلم یعنی دروغ یعنی اینکه ما داریم یک دروغی را بازی می کنیم.
بچه مهندس یک صداقتی در روایت داستانش دارد و حُسن نیت دارد و نیامده که شعار دهد. این سریال داستان جواد جوادی را روایت می کند که از دل این جامعه بیرون آمده و بدون هیچ پشتوانه ای به اینجایی که هست رسیده و سختی های زیادی کشیده است. چون این ملموس و نزدیک به واقعیت است مردم هم با آن ارتباط برقرار می کنند و همذات پنداری می کنند. در صورتیکه بسیاری از آثار ما شعاری است و چون ذاتش شعاری است مخاطب هم با آن ارتباطی نمی گیرد. اما بچه مهندس نیامده که شعار دهد، آمده سرنوشت یک آدمی را روایت می کند که آدمی واقعی است و شاید شبیه به این آدم در جامعه ما خیلی زیاد باشد. ما برای بازی در بچه مهندس مدتی را در مشهد بودیم و در همان روزها به مجموعه گلستان علی (ع) که محل نگهداری کودکان بی سرپرست است رفتیم. آنجا از نزدیک بچه هایی را دیدم و می خواهم بگویم چقدر باهوش و مستعدند. دو کودک به سمتم آمدند و یکی گفت عمو می تونم با شما عکس بگیرم، دیگری گفت فکر کنم شما به خاطر گریمی که الان دارید نتونید با ما عکس بگیرید و قصه لو می ره و باید صورتتون رو بشورید و بعد با ما عکس بگیرید. من خیلی شوکه شدم از اینکه بچه ای که در چنین محیطی بزرگ شده این مسائل را از کجا می داند. هر کدام از اینها می توانند بشوند یک جواد جوادی و یک نابغه اما خب حس می کنم آنطور که باید و شاید به این عزیزان بها داده نمی شود.
یکی از نکته هایی که باعث موفقیت این سریال شده است فیلم نامه خوبی است که حسن وارسته به نگارش درآورده است و اساس قصه و چهارچوب آن بسیار درست بوده است. کار ما کار گروهی است و هیچ کدام از ما نمی توانیم بگوییم عامل موفقیت سریال فقط یک یا دو مورد بوده است و کل بچه های گروه زحمت کشیدند تا این سریال به پخش برسد. همه بچه ها در این سریال سر جای خودشان قرار گرفته بودند و اینطور نبوده که هر فردی بدون تخصص وارد این گروه شود.
** «بچه مهندس» تا چه زمانی ادامه دارد و آیا شما در ادامه همراه سریال خواهید بود؟
-نمی دانم تا شرایط چه چیزی را ایجاب کند. تا الان که خداروشکر بازخوردها عالی بوده و اگر شرایط همین طور پیش رود احتمال ساخت فصل بعدی هم وجود دارد.
** اگر نکته ای مانده است بفرمائید.
-از آقای سعدی و کاوری تشکر ویژه ای می کنم که به من اعتماد کردند و حمایتم کردند. با اینکه اولین بار بود که با این دو عزیز کار می کردم و هیچ شناخت قبلی نداشتیم. آقای سعدی مرد بسیار شریف دلسوز و بسیار همراه هستند و برای من افتخاری است همکاری با ایشان. از آقای کاوری ممنونم به خاطر راهنمایی ها و هدایت درستشان. همچنین امیدوارم نتیجه زحمات شبانه روزی کل گروه ما دیده شود و مورد استقبال عموم قرار بگیرد.
فارس