براساس محاسبات انجام شده، شرکتهای سرمایهگذاری استانی از دارایی بسیار زیادی برخوردارند و مجموع این دارایی به بیش از ۳۸۶ هزار میلیارد تومان میرسد، با توجه به اینکه شرکتهای استانی، سهامدار شرکتهای بزرگی مانند پتروشیمی، پالایشی، فولادی، بانکی، معدنی و دارویی هستند و همیشه به عنوان معتبرترین شرکتها با سوددهی معقولی همراه بودهاند اما این شرکتها به دلیل وجود ضعف در مدیریت و انجام برخی از اقدامات نامطلوب برای تحت تملک قرار دادن خود، دیگر با بازدهی چندانی همراه نبودند و سود چندانی عاید مشمولان سهام عدالت نشد.
وجود نقص در هدایت این شرکتها منجر شد تا بسیاری از مشمولان سهام عدالت که جزو قشر کمدرآمد جامعه محسوب میشوند، نسبت به دارایی خود بیخبر باشند و اقدامات اشتباه انجام شده در این شرکتها منجر به ضرر و زیان های هنگفت سهامداران در این شرکتها شود.
سالها است که حضور افراد غیرمتخصص با تحصیلات غیرمرتبط در این شرکتها باعث شده است تا دیگر هیچ عملکرد قابل قبولی را از خود بر جای نگذارند و ورود آنها به هیات مدیره از طریق رانت و لابیهای ایجاد شده، هزینه های سنگینی رو متوجه این شرکت ها کند و باعث ایجاد فاصله این شرکتها از عملکردهای اصلی خود شود.
راهاندازی خطوط تولید با سوددهی بالا به پشتوانه سهام عدالت
در اسفند ماه سال گذشته به دلیل حاشیههای ایجاد شده در مدیریت این شرکتها «علی عسکری»، معاون وزیر اقتصاد به خبرنگار ایرنا اعلام کرد: با توجه به ارزنده بودن این سهمها، انتظار میرفت تا بخشی از سرمایههای به دست آمده، در تولید و فعالیت اقتصادی به کار گرفته میشد تا از این طریق این سرمایهها تا امروز تا چند برابر افزایش پیدا کنند.
وی با اشاره به اینکه شرکتها میتوانستند به پشتوانه این سهام اقدام به راه اندازی خطوط تولید با سوددهی بالا کنند، گفت: متاسفانه شرکتداری به معنای واقعی انجام نشد، وگرنه امروز با افزایش چند برابری سهام عدالت همراه بودیم.
معاون وزیر اقتصاد با بیان اینکه در ۱۰ سال گذشته بسیاری از این شرکتها حتی یک مجمع هم برگزار نکردند و صورت مالی حسابرسی شده را ارائه نداده اند، گفت: اکنون سازمان خصوصیسازی براساس آخرین گزارش حسابرسی، این دارایی را یک بار حساب کرده و ارزش سهام شرکتها را به سازمان بورس اعلام کرده است.
ایجاد ساماندهی جدید در سهام عدالت
رهبر معظم انقلاب در اردیبهشت ماه به منظور ایجاد ساماندهی جدید در این سهام و مشارکت مردم در اداره این شرکتها دستور آزادسازی سهام عدالت را ابلاغ کردند.
پس از آزادسازی، مدیریت سهام این شرکتها از طریق انتخاب روش مستقیم و غیرمستقیم به سهامداران واگذار شد.
به دنبال چنین اقدامی اکثر کارشناسان معتقد بودند که آزادسازی سهام عدالت و ورود شرکتها به بورس باعث میشود تا سهامداران تسلط بیشتری را نسبت به دارایی خود داشته باشند و به دلیل در معرض قرار گرفتن آخرین وضعیت شرکت در تابلوی بورس عملکرد هیات مدیره قابل ارزشیابی خواهد بود.
سهامداران هیچگاه نقش چندانی را در اداره شرکتهای استانی سهام عدالت نداشتند و حتی از آگاهی زیادی نسبت به داراییهای خود و اینکه سهامدار کدام شرکتها هستند برخوردار نبودند و همیشه افرادی عهدهدار این شرکتها بودند که با سلیقه شخصی خود اقدام به مدیریت این شرکتها میکردند.
تعویق انتخابات هیات مدیره شرکتهای سرمایهگذاری در ۲۰ اسفند
چنین مسایلی باعث شد تا تصمیماتی برای واگذاری مدیریت این شرکتها به سهامداران اتخاذ شود که همین امر زمینه برگزاری انتخابات هیات مدیره شرکتهای سرمایه گذاری استانی را فراهم کرد و با توجه به اینکه تاکنون بارها در کشور مشارکت های جمعی زیادی برای فعالیت های مذهبی و سیاسی برگزار شده است اما به گفته مسوولان انتخابات شرکتهای سرمایهگذاری استانی بزرگترین و اولین مشارکت میلیونی مردم برای یک فعالیت اقتصادی محسوب می شود.
در ابتدا قرار بود این انتخابات ۲۰ اسفند ماه برگزار شود که از همان روزهای نخست تایید سازمان بورس، لازمه حضور افراد به عنوان داوطلب در این انتخابات بود و اعلام شد باید به طور حتم شایستگی حرفهای و تخصصی این افراد توسط سازمان بورس تایید و مراحل احراز شرایط طی شود.
همچنین اعلام شده بود در شرایط جدید باید به دلیل تحت نظارت قرار گرفتن شرکتها توسط سازمان بورس فقط افراد متخصص و حرفهای وارد هیات مدیرهها شوند تا بتوانند ضمن ارائه عملکرد شفاف، هزیهها را در پروژه های سودآور سرمایهگذاری کنند تا از این طریق سهامداران از سود و افزایش قیمت سهام منتفع شوند و برای افرادی که به دنبال نامزد شدن در انتخابات هیات مدیره شرکت های سرمایه گذاری بودند برخی از شرایط اعمال و اعلام شد که افراد داوطلب باید دارنده حداقل یک سهم از سهام عدالت باشند و کاندیداها باید حائز شرایط تخصصی و تجربه کار در حوزه مدیریت شرکت باشند.
با وجود استقبال بسیاری از سهامداران برای حضور در انتخابات، در ابتدا تصمیماتی اتخاذ شد مبنی بر اینکه افرادی که قرار است برای مشارکت در انتخابات داوطلب شوند باید مدارک خود را به شرکت های سرمایه گذاری ارائه دهند و در انتها، شرکتها مدارک را بعد از تکمیل جهت تایید صلاحیت به سازمان بورس ارائه دهند، این در حالیست که در اسفند ماه گزارشهای زیادی از سوی افراد ارائه شده بود مبنی بر اینکه مدیران این شرکتها در ابتدا مانع از نامزدی افراد متخصص در انتخابات شدند، به همین دلیل مدارک سهامداران را به موقع به سازمان بورس ارسال نکردند و همین امر موجب شد تا سازمان بورس سایت «ستان» رو برای ثبتنام مستقیم افراد طراحی کند تا از این طریق حق افرادی که به دنبال ثبتنام برای انتخابات هستند ضایع نشود و بتوانند تا در زمان تعیین شده اقدام به ثبتنام برای انتخابات کنند.
در آن زمان پیگیریهای لازم در خصوص علت عدم ارسال مدارک داوطلبان به سازمان بورس انجام و مشخص شد، مدیرانی که تایید صلاحیت آنها با شک و تردید همراه است، به دلیل ترس از به خطر افتادن جایگاه خود و با مطرح کردن بهانههای مختلف در صدد جوسازی بودند تا همچنان به فعالیت خود در این شرکتها ادامه دهند که همین امر منجر به جلوگیری از ارائه مدارک این افراد به سازمان بورس شد.
لغو برگزاری انتخابات هیات مدیره شرکتهای سرمایهگذاری سهام عدالت
ایجاد چنین حاشیه هایی باعث شد تا برگزاری انتخابات هیات مدیره سهام عدالت با تعویق همراه شود که «محمدعلی دهقان دهنوی»، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار علت لغو برگزاری انتخابات را عدم ثبت نام تعداد افراد کافی برای عضویت هیات مدیره و نگرانی برای عدم برگزاری انتخابات مناسب و پرشور اعلام کرد که این امر موجب شد تا براساس تصمیمات اتخاذ شده در جلسه شورای عالی بورس در تاریخ ١٢ اسفند ماه برگزاری انتخابات لغو و به تاریخ دیگری موکول شود.
تعیین زمان برگزاری انتخابات هیات مدیره سهام عدالت
با پایان یافتن تعطیلات نوروزی و برگزاری جلسه شورای عالی بورس بار دیگر برگزاری انتخابات هیات مدیره شرکت سرمایه گذاری سهام عدالت بررسی و تصمیمات جدیدی اتخاذ شد که به گفته رییس سازمان بورس و اواق بهادار برنامه پیشنهادی برای برگزاری انتخابات با اندک تغییراتی به تصویب رسید.
به دنبال تصمیمات جدید اتخاذ شده اعلام شد، در شرایط فعلی برای انتخاباتی که تاریخ آن به صورت اجمالی برای نیمه نخست اردیبهشت ماه تا نیمه نخست خرداد ماه اعلام شده است افرادی که به دنبال کاندیدای هیات مدیره هستند تا ۲۸ فروردین ماه فرصت دارند از طریق مراجعه در سامانه ستان یا مراجعه حضوری ثبت نام کنند.
ثبت نام در سامانه سجام، لازمه حضور افراد در انتخابات
از همان ابتدا لازمه حضور مردم در این انتخابات، احراز هویت افراد از طریق سامانه سجام اعلام شد که براساس آمار ارائه شده از سوی «محمدعلی دهقان دهنوی»، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تاکنون درصد بالایی از افراد اقدام به احراز هویت در سامانه سجام کرده اند اما همچنان در برخی از استانها تعداد کمی از سهامداران و در برخی دیگر از استانها تعداد زیادی از افراد اقدامی برای احراز هویت انجام ندادهاند.
همچنین وی ابراز امیدواری کرد که مردم هر چه زودتر اقدامات مربوط به احراز هویت را انجام دهند تا در ۱۸ اردیبهشت ماه که قرار است انتخابات برگزار شود با مشکلی مواجه نشویم.
با توجه به تاکیدات صورت گرفته از سوی مسوولان برای ثبت نام در سامانه سجام، اطلاع رسانی خوبی در این زمینه در سطح استان ها به غیر از تهران صورت گرفت که به گفته سخنگوی آزادسازی سهام عدالت در استان هایی مانند کرمان، خراسان جنوبی فارس تا ۸۰ درصد از سهامداران یک شرکت در سامانه سجام ثبت نام کرده اند که این نشان دهنده اطلاع رسانی درست برای ثبت نام در سجام بوده است.
همچنین در استان هایی مانند تهران و البرز سطح ثبت نام در سجام کم بوده است که انتظار می رود از طریق اطلاع رسانی های دقیق شاهد افزایش مشارکت مردم برای ثبت نام در سجام باشیم.
ایرنا