حسن گلمرادی، عضو هیات علمی موسسه عالی آموزش بانکداری ایران با بیان اینکه یکی از چالش های اقتصادی کشور موضوع تعیین نرخ سود بانکی است، موضوعی که موافقان و مخالفان جدی دارد، اظهار کرد: از یک طرف گروهی اعتقاد دارند که تعیین نرخ سود بانکی زیر نرخ تعادل و در شرایط تورم بالا، سبب افزایش تقاضا برای وام شده و در فقدان ضوابط و دستورالعمل‌های شفاف و نبود نظارت کافی، از یک طرف سبب رانت طلبی شده و از طرف دیگر تسهیلات اعطایی به سمت فعالیت‌های غیر تولیدی و دلالی و پربازده حرکت خواهد کرد.
وی ادامه داد: این گروه اعتقاد دارند مشکل تولید صرفاً هزینه‌های مالی نیست و تنگناهای ساختاری و محدودیت‌های مالی دیگری نیز در اقتصاد وجود دارد. گروه دیگر استدلال می کنند که نرخ سود در شرایط رشد نقدینگی بالا بایستی کاهش باشد زیرا با فرض ثابت بودن تقاضای وام، افزایش حجم پول بایستی قاعدتا منجر به کاهش نرخ سود شود.
عضو هیات علمی موسسه عالی آموزش بانکداری ایران خاطرنشان کرد: همچنین نرخ سود بالا در شرایطی که نرخ بازده بخش‌های تولیدی بسیار بالا نیست، می تواند باعث کاهش سرمایه گذاری مولد و در نتیجه تولید و اشتغال شود و در شرایط رکود اقتصادی می‌تواند رکود را تشدید کند.
گلمرادی با تاکید بر اینکه در کنار اثرات مستقیم نرخ سود بر سرمایه‌گذاری و تولید که موافقان و مخالفان خود را دارد، اثرات غیر مستقیم نرخ سود بانکی را نیز نباید نادیده گرفت، تصریح کرد: با کاهش نرخ سود در بخش منابع سپرده ای، چرخش و حرکت منابع به سوی سایر بازارها بسته به نرخ بازده مورد انتظار آن بازار صورت می‌گیرد. به عنوان مثال با کاهش نرخ سود بانکی انتظار می‌رود بسته به میزان جذابیت و نرخ مورد انتظار بازده، منابع به سمت بازار ارز، طلا، مسکن و بورس حرکت کند.
وی ادامه داد: چنانچه سمت و سوی بازار ارز و طلا و چشم‌انداز آن افزایشی نباشد، منابع به سمت بازار مسکن و بورس به تناسب میزان جذابیت و بازده هر کدام حرکت و یا به صورت خروج سرمایه از کشور خارج خواهد شد.
عضو هیات علمی موسسه عالی آموزش بانکداری ایران با بیان اینکه جدای از اثرات کلان اقتصادی، نرخ سود بانکی متغیر کلیدی و اثرگذار بر بنگاه‌های خرد اقتصادی به خصوص بانک‌ها و سیستم بانکی است، تصریح کرد: تغییر نرخ سود بانکی اثرات ملموسی بر دارایی‌ها و بدهی‌های بانک ها بر جای خواهد گذاشت که اثرات آن مجدداً به کل اقتصاد بر می‌گردد. با این تفاسیر به نظر می‌رسد نرخ سود بانکی یکی از متغیرهای بسیار کلیدی و اثرگذار اقتصادی است که اثرات مستقیم و غیر مستقیم زیادی بر اقتصاد و جامعه دارد و هرگونه تصمیم گیری در کاهش یا افزایش آن نیازمند بررسی‌های همه جانبه، آگاهی از اثرات مثبت و منفی آن بر اقتصاد و رعایت رفتار محتاطانه است.
وی ادامه داد: همچنین کاهش نرخ سود بانکی می‌تواند باعث حرکت منابع به سمت بازارهای جانبی جذاب با نرخ بازده انتظاری بالا شود. گلمرادی تاکید کرد: برای اثربخشی کاهش نرخ سود بر بخش واقعی اقتصاد و افزایش سرمایه گذاری و تولید و رونق بازار سرمایه بایستی در کنار کاهش نرخ سود به ثبات و سلامت بانک ها، نظارت بر تخصیص منابع، حل مشکلات ساختاری سرمایه گذاری و تولید، کاهش نرخ تورم، بهبود فضا و شاخص های کسب و کار، ایجاد ثبات اقتصادی و بهبود چشم انداز مثبت اقتصادی نیز توجه کرد.
ایبِنا
