خبرگزاری مهر در ۱۸ فروردین ماه سال جاری طی گزارشی با عنوان «توقف صادرات گاز به ترکیه ادامه دارد» به توضیح درباره روند قرارداد صادرات گاز به ترکیه و انفجار سال گذشته آن پرداخت. وزارت نفت در پاسخ به این گزارش توضیحاتی را ارائه کرد که در ادامه می‌خوانید:
۱. واقعیت این است که تهیه و انتشار گزارشی که بنیان و اساس آن دروغ است و نویسنده با مفروض انگاشتن همین دروغ، کیفرخواست را تنظیم، قاضی و دادستان را دعوت و ضرورت محکمه را متذکر شده است فقط از یک ذهن خیال‌پرداز متوهم برمی‌آید.
بسیار متأسفیم در جمهوری اسلامی ایران به روزگاری رسیده‌ایم که خبرگزاری سازمان تبلیغات اسلامی به‌جای آنکه معیار پرهیز از دروغ و الگوی رسانه‌ای ایده‌آل کشور برآمده از تفکر امام خمینی (ره) باشد با خیال‌پردازی و پمپاژ یک ادعای نادرست، مرزهای فیک‌نیوز را در عالم خبر جابه‌جا می‌کند. در شرایطی که صادرات گاز طبیعی ایران به کشور ترکیه بدون توقف و بدون اختلال در حال اجراست، دروغ بزرگ توقف صادرات گاز را تولید می‌کنید و با بازنشر اطلاعات تاریخ گذشته، به گزارشی سراسر خلاف واقع شاخ و برگ می‌دهید!
۲. نوشته‌اید: «یک سال از توقف صادرات گاز ایران به ترکیه می‌گذرد و طبق آخرین اطلاعات به‌دست آمده تاکنون این روند توقف نیز ادامه دارد». در حالی که صادرات گاز ایران به ترکیه پارسال (۱۲ فروردین‌ماه ۱۳۹۹) به‌دلیل انفجار خط لوله گاز در خاک ترکیه حدود سه ماه متوقف و از آن پس با انجام تعمیرات خط لوله، جریان گاز برقرار شد و تاکنون خللی در صادرات گاز ایران به این کشور گزارش نشده است. ایران اکنون روزانه ۳۰ میلیون مترمکعب گاز طبیعی به ترکیه صادر می‌کند، اما خبرگزاری مهر نه‌تنها به دروغ مدعی توقف صادرات گاز ایران شده است، بلکه با قید فعل «ادامه دارد» تلاش کرده است دوره زمانی توقف خیالی صادرات گاز را طولانی جلوه دهد.
۳. درباره مرور تاریخچه اختلافات دو طرف در قرارداد تجارت گاز میان ایران و ترکیه برای چندمین بار متذکر می‌شویم که قراردادهای تجاری بلندمدت در حوزه انرژی از جمله تجارت گازطبیعی و به‌صورت مشخص قرارداد صادرات گاز ایران به ترکیه، از نوع «قراردادهای بین‌المللی» است و مشمول حقوق و قواعد تجارت بین‌الملل است.
اینکه یک طرف از دیگری به مرجع ذی‌صلاح حکمیت شکایت کند یا یک طرف به جریمه یا تعدیل نرخ محکوم شود بخشی از ذات این دست قراردادهاست و اتفاق غیرمعمولی نیست. آنچه درباره اختلافات میان شرکت ملی گاز ایران و طرف ترکیه‌ای هم رخ داده بخشی از روندهای طبیعی تجارت انرژی است، ضمناً بر اساس قواعد حقوقی هر دو طرف نسبت به رازداری درباره مفاد قرارداد، اختلافات و احکام حکمیت متعهد هستند.
قیمت‌گذاری گاز هم تابع نرخ استاندارد نیست و به‌صورت منطقه‌ای و با توافق طرفین شکل می‌گیرد. اینکه خبرگزاری مهر بدون درک مختصات قواعد حقوق تجارت بین‌الملل، بارها و بارها در گزارش‌های مختلف از جمله همین گزارش مورد بحث، نرخ‌های قراردادهای گازی دیگر کشورها را با قراردادهای ایران مقایسه می‌کند قطعاً نشان‌دهنده جوشش علم و دانش آن نیست، بلکه دقیقاً نشان‌دهنده «عدم سواد کافی» در حوزه حقوق قراردادهای انرژی است. متأسفانه کاری هم از دست ما برای بالا بردن سواد نویسندگان شما بر نمی‌آید، مگر اینکه توصیه به مطالعه بیشتر کنیم.
۴. با توجه به استناد خبرگزاری مهر به سخنان سال گذشته رئیس سازمان توسعه تجارت درباره کاهش درآمد ناشی از صادرات گاز به ترکیه در پنج ماهه سال ۱۳۹۹، لازم به یادآوری است که مرجع رسمی و صلاحیت‌دار برای اظهارنظر درباره حجم صادرات یا توقف احتمالی فنی / حقوقی فعالیت‌های مرتبط با تجارت انرژی (در هر نوع اعم از نفت خام، گاز، یا فرآورده) صرفاً وزارت نفت و شرکت‌های تابع این وزارتخانه و در زمینه مسائل درآمدهای ارزی مرتبط با صادرات انرژی، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران است و بدیهی است هرنوع اظهارنظری خارج از این دو مرجع فاقد صلاحیت و غیرقابل استناد است.
این خبرگزاری بارها پرونده صادرات گاز به ترکیه را مورد بررسی قرار داده است. زمستان سال ۹۹ به دلیل ایجاد محدودیت در گازرسانی به نیروگاه‌های کشور، شاهد خاموشی‌های گسترده ای در بخش‌های مختلف کشور و پایتخت بودیم. علت این روند از سوی وزارت نیرو، محدودیت در گازرسانی به نیروگاه‌ها عنوان شد چرا که واردات گاز از ترکمنستان قطع شده است و نیمه شمالی کشور با کاهش دمای قابل توجهی رو به رو شد و مصرف گاز افزایش یافت. طبق آنچه مقامات مسئول وزارت نیرو مطرح کردند، در زمستان محدودیت گازرسانی به میزانی بود که بخش نیروگاهی ما به طور بسیار کم سابقه‌ای متأثر شد و شاهد خاموشی‌های گسترده ای در سطح کشور بودیم. پیرو این مشکل در محدودیت گازرسانی نیروگاهی و صنعتی؛ طبق گفته یک مقام آگاه میزان صادرات در زمستان به ترکیه کاهش داشت و مقاطعی قطع شد.
