نگرانی دهک های ضعیف از نوسانات قیمتی در بازار شب عید

همه ساله در ایام پایانی سال، اقلام اساسی سبد خانوار دچار نوساناتی می شود که این امر دهک های ضعیف جامعه را در تامین مایحتاج خود دچار مشکلات می کند. این درحالی است که مسئولان تنظیم بازار خبر از فراوانی عرضه و آرامش بازار می دهند.
بررسی ها از سطح بازار نشان می دهد که قیمت محصولات پروتئینی همچون گوشت قرمز، مرغ، تخم مرغ طی هفته های اخیر دچار التهاباتی شد به طوریکه عرضه مرغ و تخم‌مرغ با نرخ مصوب هم هتوز نتوانسته بازار را به تعادل برساند.
گزارش های میدانی حاکی از آن است که قیمت هر کیلو مرغ ۲۷ تا ۳۲ هزار تومان، سینه ۴۵ هزار تومان، فیله ۵۴ تا ۶۰ هزار تومان، شقه گوسفندی ۱۴۰ تا ۱۴۵ هزار تومان، شقه گوساله ۱۳۰ تا ۱۳۵ هزار تومان، سردست گوسفندی ۱۵۰ تا ۱۶۰ هزار تومان، سردست گوساله ۱۴۰ تا ۱۵۰ هزار تومان، هر بسته تخم‌مرغ ۲۰ تایی ۴۴ هزار تومان، هر بسته تخم مرغ ۳۰ تایی ۵۶ تا ۶۶ هزار تومان، برنج ایرانی ۲۷ تا ۳۴ هزار تومان، برنج خارجی ۲۲ تا ۲۵ هزار تومان، عدس ۳۰ تا ۳۲ هزار تومان، لوبیا چیتی ۴۰ تا ۴۲ هزار تومان، لوبیا قرمز ۳۸ تا ۴۰ هزار تومان، لپه ۳۷ تا ۴۰ هزار تومان، لپه باقالی ۳۴ تا ۳۶ هزار تومان، قند ۱۵ تا ۱۷ هزار تومان، شکر ۱۰ هزار و ۵۰۰ تا ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان است که نسبت به ماه های اخیر تغییراتی داشته است.
این پایان‌ ماجرا نیست چرا که به رغم اظهار نظر مسئولان مبنی بر شرایط مساعد تولید مرغ، تخم مرغ و انباشت دام در واحدهای دامداری و اعلام‌نرخ های مصوب، اما بازار حرف دیگری برای گفتن دارد چرا که نرخ های بازار هیچ‌گونه سنخیتی با نرخ های مصوب ندارد.
حال به سراغ مسئولان ذی ربط می رویم تا از آخرین جزئیات وضعیت بازار اقلام اساسی، علل گرانی های اخیر و چرایی عدم‌ تاثیر گذاری توزیع مرغ و تخم مرغ با نرخ مصوب در سطح بازار با خبر شویم: 
کمبودی در عرضه مرغ شب عید نداریم/ بازار مرغ مجدد ملتهب شد
محمد علی کمالی سروستانی مشاور اتحادیه مرغداران گوشتی جوان، از افزایش قیمت مرغ در بازار خبر داد و گفت: امروز متوسط نرخ هر کیلو مرغ زنده درب مرغداری ۱۶ هزار و ۵۰۰ تومان، مرغ لاشه در کشتارگاه ۲۲ هزار و ۴۰۰ تومان و در خرده فروشی ۲۷ هزار تومان است.
وی افزود: در شرایط فعلی که قیمت مرغ روبه افزایش است، میزان تقاضا به سبب نگرانی خانوارها از آینده بازار بالا رفته که در چنین شرایطی خرده فروشان بی انصافی می کنند و بعضا مرغ را با نرخ بالای ۳۰ هزار تومان عرضه می کنند که این امر‌ گرانفروشی و اجحاف در حق مصرف کننده است.
کمالی سروستانی درباره آینده بازار مرغ بیان کرد: با توجه به کاهش قدرت خرید خانوار و سرانه مصرف نسبت سال های ۹۷ و ۹۸ پیش بینی می شود که جهش خاصی در بازار رخ ندهد.
مشاور اتحادیه مرغداران گوشتی با بیان اینکه ۱۳۰ کیلیون قطعه برای ایام پایانی سال جوجه ریزی شده است، گفت: با احتساب ۴ کیلو دان و دوره پرورش ۴۰ روزه حدود ۱۶۰ هزار تن گوشت مرغ تولید می‌شود، درحالیکه نیاز ما ۲۰۰ هزار تن است. اما با توجه به کاهش سرانه مصرف کمبودی در عرضه نخواهیم داشت.
نرخ هر کیلو شقه گوسفندی به ۱۳۰ هزار تومان رسید
علی اصغر ملکی رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی از افزایش قیمت گوشت در بازار خبر داد و گفت:  هم اکنون هر کیلو شقه گوسفندی بدون دنبه با نرخ ۱۱۵ هزار تومان به مغازه دار و ۱۲۵ تا ۱۳۰ هزار تومان مصرف کننده عرضه می شود.
وی قیمت گوشت در بازار را تابع عرضه و تقاضا دانست و افزود: تاخیر در عرضه دام از سوی دامداران و نبود دام کافی در میادین علت اصلی گرانی های اخیر است و این موضوع هیچ ارتباطی به قاچاق دام ندارد.
ملکی قیمت کنونی هر کیلو دام زنده را ۵۵ هزار تومان اعلام کرد و گفت: با توجه به آنکه مقدار زیادی دام در مناطق گرمسیری داریم، پیش بینی می شود که اگر شرایط بارندگی همانند هفته اخیر باشد، به علت صحرای مناسب، دام های جنوب کشور در ایام‌پایانی سال آماده کشتار خواهند شد که با این وجود نوسان چندانی در بازار نخواهیم داشت.
رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی با اشاره به اینکه واردات گوشت صرفه اقتصادی ندارد، بیان کرد: با وجود آنکه واردات گوشت از قیمت داخل گرانتر است، به همین خاطر باید داشته های خودمان را برای تنظیم بازار نگه داریم چرا که کیفیت گوشت داخل به مراتب بالاتر از وارداتی است.
وی ادامه داد: هم اکنون قیمت گوسفندی ایرانی در عراق ۱۲۰ هزار تومان و امارات بالاتر است که برخی افراد به سبب منافع خود، اظهاراتی مبنی بر کمبود و افزایش قیمت مطرح می کنند.
مشکلات شبکه توزیع علت اصلی گرانی تخم مرغ در بازار
هدایت اله اصغری مدیر عامل اتحادیه مرغداران‌ میهن جوان، درباره آخرین تحولات بازار تخم مرغ اظهار کرد:  هم اکنون قیمت هر کیلو تخم مرغ درب مرغداری ۱۴ هزار تومان معادل شانه‌ای حداکثر ۲۸ هزار تومان است.
وی با انتقاد از نرخ بالای تخم‌مرغ در مغازه‌ها افزود: علی رغم آنکه هر شانه تخم مرغ با قیمت ۳۱ تا ۳۲ هزار تومان باید به دست مصرف کننده برسد، اما متاسفانه به علت سودجویی واحد‌های بسته بندی هر شانه تخم مرغ با نرخ بالای ۴۳ هزار تومان در بازار عرضه می‌شود.
اصغری تولید روزانه تخم مرغ را ۲ هزار و ۸۰۰ تن تا ۳ هزار تن اعلام کرد و گفت: در شرایط فعلی با احتساب میزان داخل، ۳۰۰ تا ۴۰۰ تن از این میزان مازاد بر نیاز و صرفا برای بحث‌های تنظیم بازار ست که متاسفانه به علت مشکلات شبکه توزیع و رانت‌هایی که در واحد‌های بسته بندی ایجاد شده، تخم مرغ با نرخ مصوب به دست مصرف کننده نمی‌رسد.
احتکار خانگی و صنوف منجر به کمبود عرضه روغن شد
یک منبع آگاه از افزایش تولید روغن نسبت به مدت مشابه سال قبل خبر داد و گفت: با توجه به زمزمه حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، صنوف اقدام به خرید روغن حلب خانوار در فروشگاه ها کردند که این امر زمینه را برای کمبود در بازار فراهم کرده است.
وی نگرانی مردم از آینده بازار و احتکار خانگی را از دیگر دلایل التهاب بازار روغن برشمرد و افزود: با توجه به تقاضا برای خرید روغن آن سوی مرزها، قاچاق بر گرانی دامن زده است.
مجتبی شادلو نایب رئیس اتحادیه باغداران تهران با اشاره به دلایل گرانی اخیر خیار اظهار کرد: سرمازدگی اخیر در مناطقی از استان فارس، جهرم و جنوب کرمان خسارت هایی به مزارع جالیزی وارد کرد که در نهایت کاهش تولید در این مقطع زمانی منجر به کمبود عرضه و افزایش قیمت‌محصول در بازار شد.
وی افزود: با توجه به کشت خیار در سایر مناطق پیش بینی می شود که ظرف ۱۰ روز آینده شاهد متعادل شدن قیمت در بازار باشیم.
شادلو با اشاره به اینکه کمبودی در عرضه پرتقال نداریم، بیان کرد: اواخر پاییز پرتقال برداشت می شود که به سبب هزینه های نگهداری محصول در سردخانه و ضایعات قابل توجه، تا حدودی بر قیمت تمام شده اضافه می شود که با این وجود افزایش قیمت تا حدی طبیعی است.
نایب رئیس اتحادیه باغداران ادامه داد: برخی مغازه ها در فروش محصول سودهای نامتعارفی دریافت می‌کنند که دستگاه های ناظر باید پاسخگوی این موضوع باشند.
اسداله کارگر رئیس اتحادیه میوه و سبزی ، سرمازدگی اخیر را علت اصلی افزایش قیمت خیار در بازار اعلام کرد و گفت: با توجه به سرمای اخیر، قیمت محصول در مبدا دچار التهاباتی شده  که این موضوع ارتباطی به گران فروشی ندارد.
وی قیمت هر کیلو خیار رسمی را ۱۰ تا ۱۶ هزار تومان و خیار گلخانه را ۱۱ تا ۱۶ هزار تومان اعلام کرد و افزود: با ازدیاد عرضه خیار در هفته‌های آتی، بازار به تعادل می‌رسد.
کارگر رئیس اتحادیه میوه و سبزی قیمت کنونی هر کیلو موز را ۳۵ تا ۴۵ هزار تومان اعلام‌کرد و گفت: با توجه به افزایش قیمت موز  در هفته‌های اخیر ناشی از عوامل متعدد انتظار می‌رود که مسئولان امر تدابیری برای رفع این بحران بیندیشند تا قیمت موز به نرخ قبل برسد.
حال باید به روز های پایانی سال نیز اندیشید، بازاری میوه که اصلی ترین قسمت نیاز شب عید است. نیز نظارت بیشتری را می طلبد. اما همچنان در سردرگمی تعیین قیمت و نظارت بر این قسمت به سر می برد.

 باشگاه خبرنگاران جوان