عبدالناصر همتی در برنامه امشب گفتگوی ویژه خبری با بیان اینکه سخت‌ترین شرایط را گذرانده ایم و از آن عبور کرده ایم، گفت: با توجه به مذاکراتی که از سوی ایران در حال انجام است، به نظر می‌رسد که شرایط، بهتر خواهد شد.
وی با بیان اینکه از مسدودی برخی کارتهای بانکی به دلیل عدم دارابودن کد شهاب بی خبر بودم، گفت: به مشتریان نظام بانکی یک ماه مهلت داده شده است؛ ضمن اینکه قانون چک نیز از اول سال ۱۴۰۰ اجرا می‌شود.
همتی با بیان اینکه علت نوسان ارز بیشتر روانی است، تصریح کرد: البته مسئولان باید در اظهارنظرهایشان دقت کنند؛ این در حالی است که بانک مرکزی مدافع سرکوب نرخ ارز نیست؛ اما به هر حال انتظارات تعدیل شده و نرخ ارز به کمتر از بیست هزار تومان خواهد رسید.
دولت طرفدار بالا رفتن قیمت ارز نیست
وی در پاسخ به این سوال که دولت نقدینگی خود را چطور تأمین کرده و آیا این تأمین منابع، باعث افزایش قیمت ارز خواهد شد، افزود: بانک مرکزی طرفدار این نیست که قیمت ارز بالا بماند تا دولت نقدینگی تأمین کند؛ بلکه بانک مرکزی تمام تلاش خود را خواهد کرد تا نقدینگی مورد نیاز دولت را تأمین نماید؛ این در حالی است که سال قبل ۱۵ میلیارد دلار برای ارز ۴۲۰۰ تومانی تخصیص داده شده که بانک مرکزی ۷ میلیارد دلار آن را از ذخایر خود تأمین کرده است.
همتی گفت: نرخ ارز در بازار ربطی به تأمین ارز دولتی ندارد؛ ضمن اینکه امسال نیز بانک مرکزی بخشی از نیازهای دولت را از ذخایر خود تأمین کرد؛ این در شرایطی است که برخی معتقد بودند که بازار را باید با ارزپاشی تعدیل کرد؛ اما بانک مرکزی این کار را نکرد و محکم ایستاد و علیرغم بی سابقه ترین فشارهای تحریم، کالاهای مردم را با دلار ۴۲۰۰ تومانی تأمین کرد.
کمبودی در کالاهای اساسی نداریم
رئیس کل بانک مرکزی گفت: ما به هر حال ضریب اطمینان را به جامعه می‌دهد که کمبودی برای کالاهای اساسی صورت نگیرد؛ این در حالی است که اکنون وضعیت بهتر شده و بدون برداشته شدن تحریم‌ها، صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی بسیار خوب است.
وی در خصوص آخرین وضعیت درآمدهای ارزی گفت: وضع درآمدهای ارزی خوب است ولی نمی‌توان رقم را اعلام کرد.
از منابع ارزی بلوکه شده خود در عمان استفاده کردیم
همتی با بیان اینکه احساس کردم که مسئولان کشور عمان در مذاکرات طولانی و مفصل خود با ایران، عزم جدی برای همکاری با ایران دارند گفت: ما منابع ارزی خوبی در عمان داشتیم که از آن استفاده کردیم و امیدواریم این روابط بهبود یابد.
وی گفت: از منابع بلوکه شده خود در عمان استفاده کردیم و در مقابل، از کره‌ای ها برای عدم آزادسازی منابع خود شکایت خواهیم کرد.
رئیس کل بانک مرکزی در خصوص خنثی سازی تحریم‌ها گفت: در حداکثر تحریم‌ها، کالاهای غیرنفتی، نفت و فرآورده‌های نفتی را صادر می‌کنیم و البته هنوز هم تحریم‌ها تمام نشده است؛ ضمن اینکه از ابتدای بهمن یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار ارز از سوی صادرکنندگان در نیما عرضه شده و تولید در کشور راه اندازی کرده است.
وی از طراحی بسته ای برای تأمین مالی زنجیره خودروسازی خبر داد و گفت: این امر تحقق خواهد یافت، چراکه خودروسازی ایران به سمت شرایط بهتری خواهد رفت؛ البته ما هم نظارت می‌کنیم که منابع هدفمند در خطوط تولیدی از جمله لوازم خانگی، قطعه سازی، کشاورزی و خودروسازی استفاده شود و از رشد اقتصادی مناسبی برخوردار شویم.
برخی سیاستهای غلط تجاری منابع ارزی کشور را می‌بلعید
همتی با بیان اینکه برخی سیاستهای تجاری و ارزی کشور، تمام ارزهای ایران را می‌بلعید، گفت: طی سالهای گذشته چندصد میلیارد دلار از ارزهای ایران از روش واردات کالاهای لوکس و غیرضروری یا دارای مشابه داخلی یا حتی از طریق واردات بدون انتقال ارز از کشور خارج شده است؛ اما باید به طور جدی این موضوع را در سیاستگذاری‌های خود در نظر بگیریم که منابع ارزی را بهینه مصرف کنیم.
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه من همچنان مخالف ارز ۴۲۰۰ تومانی هستم، گفت: ارز ۴۲۰۰ تومانی زمانی به کالاهای اساسی داده شد که البته آن زمان نرخ دلار نیمایی ۷ هزار تومان بود؛ اما به تدریج ارز نیمایی رشد کرد؛ اما در همان مقطع ما تأمین ارز ۴۲۰۰ تومانی را کمتر کردیم؛ اما وقتی که فاصله بالا رفت، مجبور هستیم که ارز ۴۲۰۰ تومانی برای حمایت از اقشار آسیب پذیر تزریق کنیم.
کالاهای اساسی کنونی با نرخ دلار ۹ تا ۱۳ هزار تومانی تأمین ارز می‌شوند
وی افزود: اگر ارز ۴۲۰۰ تومانی به ۲۳ هزار تومانی برسد، ممکن است مردم آسیب ببینند؛ این در حالی است که روغن، سویا، ذرت و برخی نهاده‌های دامی اکنون در بازار بین ۹ تا ۱۳ هزار تومانی به ازای هر دلار در حال تأمین است؛ این در حالی است که اگر این ارز به ۲۳ هزار تومان برسد، حتماً دیگر نرخ کنونی در بازار اعمال نخواهد شد.
همتی گفت: معتقدم که ارز باید تک نرخی باشد تا رانتی وجود نداشته باشد؛ اما جابجایی منابع از ۴۲۰۰ تومانی به ارز آزاد باید خیلی با دقت انجام شود که شوک تورمی نداشته باشیم.
وی افزود: اگر ارز ۴۲۰۰ نبود قیمت مرغ ۵ برابر الان بود؛ اما به هر حال ما شرایط سخت را پشت سر گذاشته ایم و به نظر نمی‌رسد که شرایط قبلی تکرار شود.
مخالف حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی نیستم، اما با دقت
رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه اگر بنای دلار ۲۳ هزار تومان باشد، باید این نرخ باز هم کاهش یابد پس نوسان در قیمتها خواهیم داشت؛ گفت: ما مسائل روزمره مردم را به شرایط بازار آزاد نمی‌توانیم بسپاریم؛ ضمن اینکه اگر تحریم ادامه یابد باید روی خوراک روزانه مردم کنترل بیشتری داشته باشیم.
وی افزود: من مخالف برداشته شدن ارز ۴۲۰۰ تومانی نیستم؛ اما مسائل کشور مسائلی نیست که یک شب آزمون کنیم و فردا اعمال نمائیم.
برخی بانک‌ها کج سلیقگی می‌کنند
همتی در خصوص مصادره واحدهای تولیدی از سوی بانک گفت: در اینکه بانک‌ها برخی اوقات کج سلیقگی در مورد واحدهای تولیدی دارند، شکی نیست؛ اما باید این را در نظر بگیریم که ده‌ها هزار واحد تولیدی وجود دارند و بانک‌ها آنها را تأمین مالی کرده اند که در بخش تسهیلات مسکن روستایی، سرمایه در گردش و مواردی از این دست تأمین مالی صورت گرفته است.
از ابتدای امسال بانک‌ها ۱,۲۰۰ هزار میلیارد تومان وام دادند
رئیس کل بانک مرکزی گفت: از ابتدای سال تاکنون ۱,۲۰۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات بانکی پرداخت شده که ۶۰ درصد آن سرمایه در گردش بوده که ۷۲۰ هزار میلیارد تومان منابع را شامل می‌شود که منجر به رشد اقتصادی بخش‌های مختلف هم شده است. در این رابطه دادستان کل کشور در بانک مرکزی حضور یافته که بر اساس آن جلسه، کمیته‌ای مشترک میان نظام بانکی و دادستانی به صورت منظم دو هفته یکبار تشکیل شده است تا مورد به مورد مسائل مطرح شود.
همتی با بیان اینکه هر روز چندین نامه نظارتی و اعتراضی به بانک‌ها از سوی بانک مرکزی ارسال می‌شود گفت: مقاومت زیادی در برخی مناطق و شهرستانها برای تعطیلی شعب وجود دارد و نمایندگان مجلس و استاندار نامه می‌زنند که فلان شعبه تعطیل نشود.
وی در خصوص بنگاهداری بانک‌ها و اموال مازاد آنها نیز گفت: در حال حاضر بانک‌ها برای کمک به بورس، در حال خرید برخی از شرکتها هستند؛ بنابراین فعلاً عرضه اموال مازاد بانک‌ها متوقف شده تا تأثیر منفی در بورس به جای نگذارد.
همتی در خصوص مؤسسه کاسپین گفت: سپرده گذاران دارای سپرده تا سقف یک میلیارد تومان در کاسپین را تسویه کرده ایم، اما اگر اموال این مؤسسه را به فروش برسانیم، حتماً پول این دسته از سپرده گذاران را نیز پرداخت خواهیم کرد.
از بازار سرمایه حمایت می‌کنم
وی با بیان اینکه همواره حمایت لازم را از بازار سرمایه به عمل آورده ام، گفت: از ۱۳ خرداد تا مرداد ۹۹ نرخ سود بین بانکی افزایش داشت ولی در همان مدت شاهد رشد ۱۰۰ درصدی سهام بودیم؛ پس نرخ سود بین بانکی اگر هم افزایش یافت، بین خود بانک‌ها بوده است؛ اما نرخ سود سپرده برای مردم از ۱۵ درصد به ۱۶ درصد رسیده است؛ اما ما با توجه به عملیات بازار باز مصمم هستیم که نرخ بازار بین بانکی را به نرخ کریدور یعنی کف ۱۴ درصد و سقف ۲۲ درصد برسانیم.
نرخ سود بین بانکی به ۱۸ تا ۱۸.۵ درصد در روزهای آینده خواهد رسید
همتی گفت: خرید و فروش اوراق خزانه از سوی بانک مرکزی شامل عملیات بازار باز می‌شود که زمانی که نرخ بین بانکی بالا رود، بانک مرکزی خرید اوراق را انجام می‌دهد؛ اما اکنون میانگین نرخ بین ۱۸ تا ۱۸.۵ درصد برسد ما ورود می‌کنیم و در روزهای آینده نیز بازار بین بانکی را به ۱۸ تا ۱۸.۵ درصد خواهیم رساند.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: اکنون در ماه دهم از سال رشد ۱۸ درصدی پایه پولی را تجربه می‌کنیم که این علیرغم تحریم بسیار کارنامه خوبی است.
مشکلات احتمالی افزایش وام ازدواج
وی در خصوص افزایش وام ازدواج در سال ۱۴۰۰ گفت: امسال ۷۷۰ هزار وام ازدواج پرداخت کرده که مبلغ آن ۳۷ هزار میلیارد تومان است؛ این در حالی است که این وام قرض الحسنه است و این رقم هم بیشتر از مبلغ پرداختی برای عوارض کرونا است؛ اما نگرانی بانک مرکزی این است که اگر مبلغ این وام بیشتر شود؛ ممکن است منابع محدود بانکی سبب شود که عده‌ای در صف بمانند و عده‌ای هم نتوانند به این وام دسترسی کنند؛ پس اقساط این وام‌ها هم افزایش خواهد یافت؛ حتی اگر تعداد اقساط بالاتر در نظر گرفته شود؛ اما به تبع آن ضامنین نیز بیشتر خواهند شد.
همتی گفت: به نسبت تورم باید وام ازدواج نیز افزایش یابد؛ البته بانک‌ها منابع دیگری از حساب جاری ندارند؛ چراکه بانک‌ها منابع زیادی را به عنوان وام قرض الحسنه می‌پردازند؛ اما حساب جاری روزانه بوده و وقتی که یک وام قرض الحسنه ده ساله داده می‌شود این منابع نمی‌توانند به حساب جاری برگردند.
ادغام بانک‌ها با حمایت مقام معظم رهبری به خوبی انجام شد
وی در خصوص ادغام بانک‌ها نیز گفت: از نظر بانک مرکزی بانکی جز بانک سپه در این پروسه ادغامی وجود ندارد؛ اما دارایی‌ها و املاک آنها باید ارزیابی شده و تعهدات نیروهای مسلح نیز باید اجرایی گردد؛ البته برخی سهامداران نیز نسبت به سهام خود انتقاد دارند که بانک سپه باید آن را بررسی کند؛ اما این پروژه بسیار عظیم بوده و این یکی از تدابیر مهم مقام معظم رهبری بود که دو و نیم سال از انرژی همه بخش‌های ذیربط را گرفت و این پروژه با حواشی کمی به سرانجام رسید.
کاهش نرخ سود بانکی در دستور کار نیست
همتی در خصوص نرخ سود سپرده نیز گفت: در شرایط اقتصاد تورمی، نرخ سود باید افزایش یابد و این دیدگاه گروهی از اقتصاددانان است اما گروه دیگری معتقد به کاهش سود هستند تا پی به ای بازار سرمایه نسبت به سود سپرده برتری یابد؛ البته ما قادر به بالابردن نرخ سود سپرده نیستیم و این اعتقاد من در شرایط کنونی است تا منجر به ناترازی بیشتر بانک‌ها نشود؛ ضمن اینکه تورم کنونی ناشی از سود بانکی نیست؛ بلکه ناشی از شوک ارز و انتظارات تورمی است.
