جشنواره فیلم جوبورگ ۲۰۲۰ طی دو روز در هشتم و نهم آذر برگزار می‌شود. البته در دوره‌های پیش و قبل از شیوع ویروس کرونا جشنواره طی ۶ روز برگزار می‌شد. جشنواره امسال بر انتخاب محدود فیلم با توجه بسیار زیاد بر کارگاه‌های آموزشی تمرکز خواهد کرد.
جشنواره فیلم جوبورگ بر سه رکن اصلی استوار است که کلیه فعالیت‌ها و امور مربوط به برگزاری جشنواره را هدایت و رهبری می‌کنند. این سه رکن عبارتند از: برنامه فیلم، برنامه صنعت و برنامه توسعه جوانان و مخاطبان.
امسال سه فیلم برگزیده در طول دو روز برگزاری این جشنواره، در سینمایی محلی نمایش داده می‌شوند، و فرصتی برای عموم مردم فراهم شده است تا برای تماشای این فیلم‌ها در این جشنواره شرکت کنند.
* «جابجایی» موضوع امسال جشنواره
تمرکز فیلم‌های این دوره از جشنواره بیشتر بر «جابجایی» است، موضوعی که متناسب با دوران شیوع بیماری است. با تأثیر زیادی که کووید-۱۹ در سراسر جهان داشته، این بیماری همه‌گیر آزار و اذیت و قتل را در سراسر قاره آفریقا افزایش داده است. با وجودی که ممکن است این فیلم‌ها مستقیماً به این موضوعات نپردازند، اما زندگی افرادی را به تصویر می‌کشند که برخی به انتخاب و برخی دیگر به دلیل شرایطی که در آن قرار دارند، به حاشیه رانده می‌شوند، و این مسئله آنها را وا می‌دارد تا مکان جدیدی را به عنوان اقامتگاه و مسکن خود برگزینند.
«این یک مراسم تدفین نیست، رستاخیز است» فیلم افتتاحیه جشنواره فیلم جوبورگ است که نقش اصلی آن را «ماری توالا» بازیگر ۸۱ ساله متولد ژوهانسبورگ و نامزد اسکار بر عهده دارد.
او به تازگی برای بازی در این فیلم جایزه بهترین بازیگر چهل و یکمین جشنواره فیلم «دوربان» آفریقای جنوبی، جایزه بهترین بازیگر جشنواره فیلم مونترآل و جایزه ویژه هیأت داوران جشنواره «گواناخواتو» مکزیک را کسب کرده است.
بنابراین می‌توان او را یکی از بخت‌های نامزدی جایزه اسکار تلقی کرد. به ویژه اینکه اسکار طی سال‌های اخیر همواره با برچسب اسکار «سفیدپوستان» شناخته شده و برای رهایی از این موضوع، اسکار برنامه‌هایی را در نظر گرفته است.
«این یک مراسم تدفین نیست، رستاخیز است» (This Is Not a Burial, Its a Resurrection) به عنوان نماینده آفریقایی جنوبی به آکادمی اسکار برای شرکت در بخش بهترین فیلم بین‌الملل ۲۰۲۱ معرفی شده است.
فیلم ۱۲۰ دقیقه‌ای مذکور که توسط «لموهانگ جرمایا موسه سه» ساخته شده، درباره بیوه‌ای ۸۰ ساله به نام «مانتوا» است که در یک دهکده زیبا زندگی می‌کند و منتظر بازگشت پسرش از معادن طلا در آفریقای جنوبی است. اما خبر درگذشت پسر، آخرین ضربه را به «مانتوا» می‌زند و حالا تنها آرزویش رسیدن به آرامشی است که فقط با مرگ حاصل می‌شود. این پیرزن با فراهم آوردن مقدمات مراسم تدفین، خود را برای مرگ و خداحافظی با امور دنیوی آماده می‌کند؛ هر چند قرار است سدی در سرزمین مادری‌اش ساخته شود و ساکنان باید از آنجا نقل مکان کنند.
منتقد اسکرین‌دیلی در این باره نوشته است: فیلم تأملاتی زیبا در زمینه هویت، اجتماع و تنش بین احترام به سنت‌های دیرینه و پذیرش عادت‌های جدید است.
از دید منتقد ورایتی هم، «این یک مراسم تدفین نیست، رستاخیز است» نوعی داستان‌سرایی ریشه‌دار اسطوره‌ای اما آوانگارد در آفریقای جنوبی است. فیلمی اسرارآمیز در یک قلمروی بکر روستایی با فرهنگ بومی.
فیلم ۱۷۵ دقیقه‌ای «قدرتی در گریبان است» ساخته کشور بوتسوانا، نخستین اکران بین‌المللی خود را در جشنواره فیلم جوبورگ تجربه می‌کند.
آخرین اثر اضافه شده به برنامه امسال فیلم مستند «فرای حرکت» محصول ۸۳ دقیقه‌ای مشترک کانادا و آفریقای جنوبی است.
آنطور که رایزنی فرهنگی کشورمان در آفریقای جنوبی خبر داده، نمایش فیلم‌ها در دو سالن سینما (سینما نووُ در مرکز خرید رُزبانک و سینما بایوسکوپ در میلپارک) انجام می‌شود و بلیت‌فروشی ببسیار محدود است.
* برنامه‌های جشنواره جوبورگ برای جوانان
برنامه توسعه جوانان و مخاطبان یک برنامه آموزش مهارت است که به فیلمسازان جوان مشتاق امکان می دهد تا با مشارکت کمیسیون فیلم گوتنگ (GFC) و بنیاد ملی فیلم و ویدیو (NFVF) از متخصصان صنعت یاد بگیرند و با آنها تعامل کنند. با توجه به شیوع بیماری کرونا، این برنامه و همچنین یک کارگاه آموزشی یک روزه به صورت مجازی برای جوانان برگزار می‌شود؛ جوانان سیاه‌پوستی که دانشجو یا فیلمسازان بلندپرواز ۱۸ تا ۳۰ ساله هستند که بر اساس یک آزمون ورودی به عنوان حداقل معیار شرکت در این کارگاه، انتخاب می شوند. در مجموع، ۲۰ جوان از هر پنج منطقه گوتنگ برای حضور در کارگاه انتخاب می‌شوند و تعداد کل شرکت‌کنندگان و حضار را به ۱۵۰ نفر می‌رساند.
جشنواره جوبورگ اعلام کرده است که به دلیل محدودیت‌های اعمال شده ناشی از شیوع بیماری کرونا، برنامه صنعت امسال برگزار نمی‌شود. «تیم مانگوِدی» مدیرعامل جشنواره فیلم جوبورگ گفته: تمرکز جشنواره ۲۰۲۰ روی ستون سوم این جشنواره یعنی توسعه، توانمندسازی و مهارت آموزی جوانان است و در عین حال، به توسعه فرهنگ سینما و افزایش استقبال مخاطبان از فیلم‌های محلی کمک می‌کند.
فارس
