به نقل از گروه اقتصادی خاس، بیتکوین و ارزهای دیجیتال در دهه گذشته شاید به صورتی کاملا بلامنازع بزرگترین پدیده نوظهور جهانی در حوزه مالی به شمار میآمدند.
بیتکوین که طبق ادعای مطرح شده در سپیدنامه اولیه خود توسط شخصی با نام مستعار ساتوشی ناکاماتو به عنوان یک راه حل اشتراک گذاری و مبادله ارزش دیجیتال بر بستر فناوری نوین جدیدی با نام بلاکچین ابداع شده، حالا پس از یک مسیر پر فراز و نشیب دوباره مسیر رشد جدیدی را آغاز کرده که موجب مطرح شدن اهداف قیمتی قابل توجهی توسط فعالان این بخش برای ارزش بیتکوین شده است.
حاصل شدن اهداف قیمتی که توسط فعالان این بخش مطرح میشود از لحاظ ساختاری و علوم مالی به سادگی امکان پذیر نیست، اما چنانچه قیمت بیت کوین بخواهد به اهدافی همچون صد هزار دلار به ازای هر بیتکوین که توسط بسیاری از فعالان این حوزه وعده داده شده است برسد، عامل نگرانی و ریسکهای قابل توجه بسیاری برای باقی ساختارهای مالی موجود در دنیا و در تحت تملک دولتها خواهد شد، موضوعی که در تحلیل بیتکوین و باقی ارزهای دیجیتال نباید به سادگی از کنار آن عبور کرد.
از سال ۲۰۰۹ که بیتکوین درانجمنهای اینترنتی ظهور کرد تا بعدها که در وب دارک(Dark Web) توسط ساختارهای زیرزمینی مانند سایت غیر قانونی سیلک روآد( SilkRoad )مورد توجه قرار گرفت و بهای آن به بیش از هزار دلار رسید تا بسته شدن این سایت و هک شدن بزرگترین صرافی رمزارزی وقت در سال ۲۰۱۳ و درنهایت سقوط قیمت بیت کوین به علت غیر قابل اتکا بودن و اعتماد پذیری زیرساختهای بهره برداری تا رشد قابل توجه دوباره آن در سال ۲۰۱۷ بر بستر صرافیهای جدید و اضافه شدن مزایای فنی به کد برنامه بیتکوین و نزول دوباره قیمت بیتکوین از ۱۹هزارو ۸۰۰ دلار تا ۳ هزار و ۱۰۰ دلار در سال ۲۰۱۸، این ارز دیجیتال مسیر پر نوسانی را طی کرده است که گرچه موجب جذابیت فراوان آن برای بخت آزمایی سرمایه گذاران برای دریافت سودهای چند صد درصدی شده اما همین نوسان پذیری زیاد و بیثباتی قیمت آن باعث فاصله گرفتن سرمایهگذاران نهادی از جهتدهی سرمایه به سمت این رمزارز دیجیتال برای سرمایه گذاری شده است.
در این بین، علاوه بر بیتکوین در سالهای گذشته پروژههای بزرگی توسط دو شبکه اجتماعی مطرح دنیا معرفی شد که با مخالفت شدید دولتها در سرتاسرجهان مواجه شد، پروژه لیبرا که توسط فیسبوک مطرح شد و در ابتدا با کسب حمایت شرکتهای بزرگی همچون Visa, Master Card, Paypal همراه شد، اما پس از مطرح شدن عمومی پروژه، وزارت خزانه داری و فدرال رزرو آمریکا با ایجاد یک "پول خصوصی" توسط بزرگترین شبکه اجتماعی اینترنتی دنیا مخالفت کرده و پروژه فوق را متوقف ساختند.
پروژه دیگری که توسط شرکت تلگرام به عنوان یک شبکه اجتماعی با ۴۰۰ میلیون نفر کاربر با نام Telegram Open Network و رمز ارز Gram مطرح شد و با استقبال شدید مخاطبین مواجه شد، پروژهای که در کشور خودمان توسط نهادهای ناظر مالی ممنوع اعلام شد و موجب شد تا مقدمات فیلتر شدن پیشرفتهترین شبکه اجتماعی جهان از لحاظ فنی در ایران فراهم شود. درنهایت این پروژه نیز توسط SEC یا همان کمیسیون بورس اوراق بهادار دولت آمریکا ممنوع اعلام شد و جلوی اجرایی شدن این شبکه و رمزارز آن در کشورهای مختلف جهان گرفته شد.
بانکهای مرکزی و بانکداران بزرگ در جهان در ۱۰ سال گذشته از ایجاد پولهای خصوصی و ارزهای مردم نهاد به موجب نظارت ناپذیری دقیق بر روی این رمزارزها و آزادی مالی که این رمزارزها برای کاربران خود خلق میکنند نگرانی بسیاری داشته و ترجیح دادهاند تا با همکاری دولتهای مرکزی در کشورهای تاثیر گذار، جلوی همه گیر شدن استفاده از این رمزارزها را تا حدی بگیرند، حالا پس از گذشت ده سال از مطرح شدن پدیدهای همچون بیتکوین در دنیای مالی صدای معرفی شدن رمزارزهای دولتی به گوش میرسد و دولتهای بزرگ در تلاشند تا هرچه سریعتر با معرفی رمزارزهای دولتی علاوه بر تغییر قابل توجه ساختارهای پولی و بازار پول و بدهی، جلوی رشد روزافزون پولهای خصوصی و شبکههای مالی غیر دولتی را بگیرند.
دولت ونزوئلا با معرفی «پترو» اولین گام رسمی توسط یک دولت را در این مسیر برداشت و حالا دولت چین با معرفی «یوان دیجیتال» در حال ایجاد یک تحول مالی دیجیتال است که بزرگترین اتفاق مالی ۵۰ سال گذشته پس از حذف استاندارد طلا توسط دولت نیکسون در آمریکاست.
ورود دولت چین به بخش رمزارزها و معرفی یوان دیجیتال موجب تسریع پروژههای مشابه در جهان شده بهطوری که در هفتههای گذشته «کریستین لاگارد» ریاست بانک مرکزی اروپا از احتمال در پیش بودن معرفی یک ارز دیجیتال توسط اتحادیه اروپا خبر میدهد و در ایالات متحده نیز فدرال رزرو به وزارت خزانه داری این کشور دستور داده است تا با بررسی زیرساختهای مورد نیاز به تامین نیازهای ایجاد یک ارز دیجیتال هرچه سریعتر اقدام کند.
گرچه افزایش ریسک در فضای سیاسی بین قدرتهای بزرگ جهان در چند ماه گذشته از یک طرف و افزایش پایه پولی توسط بانکهای مرکزی و پمپاژ نقدینگی از طرف دیگر موجب رشد قابل توجه قیمت بیتکوین همانند بسیاری از داراییهای دیگر به صورت تورمی شده است و به نظر تحلیل گران گروه اقتصادی خاس، شکسته شدن سقف قیمت قبلی بیتکوین در نزدیکی قیمت ۲۰ هزار دلار بسیار محتمل خواهد بود و پس از یک اصلاح احتمالی بعد از رویت سقف قبلی قیمت احتمال رشد قابل توجه بیتکوین و دستیابی به قیمتهای بالاتر دور از ذهن نیست اما مسائل دیگری که حول حوزه تصمیم گیریهای پولی در دنیا مطرح است سرمایه گذاری روی بیتکوین را با ریسکهای قابل توجهی مواجه خواهد کرد.
از طرفی از آنجا که از نظر دولتها سه موضوع مهم در مورد یک ارز باید در اقتصاد وجود داشته باشد از جمله اینکه اولا ذخیره کننده ارزش باشد، ثانیا اینکه وسیله مبادله مالی قابل اتکا با هزینه پایین باشد و ثالثا از همه اینها مهمتر دولتها بتوانند نظارت و کنترل بر روی تراکنشهای آن داشته باشند به احتمال بالا در صورتی که بیتکوین بخواهد جایگاه پولی خود را رسمیت بخشد به زودی هرگونه معامله بیتکوین و فعالیت صرافیهای بزرگ در این مورد همانطور که در آمریکا پس از بحران مالی سال ۱۹۲۹ نگهداری و خرید و فروش طلا که به عنوان رقیبی برای دلار مطرح شده بود ممنوع شد با ممنوعیت مواجه شود که درنهایت این موضوع موجب کاهش ارزش و یا حتی بی ارزش شدن شدید قیمت بیتکوین در بازه سه سال آینده خواهد شد.
به افرادی که در این حوزه سرمایه گذاری کرده اند یا تصمیم برای سرمایه گذاری در این حوزه دارند هشدار داده میشودکه ریسکهای موجود که از طرف دولتها برای بیتکوین و باقی ارزهای دیجیتال همچون اتریوم وجود دارد را فراموش نکنند و فقط به رشد قابل توجه قیمت بیتکوین به عنوان یک دلیل خوب برای سرمایه گذاری اکتفا نکنند.
ایرنا