همه کشورها در هر منطقه جغرافیایی با توجه به مزیت طبیعی، فنی و اقتصادی خود از منابع مختلفی همچون سوختهای فسیلی، منابع تجدیدپذیر، انرژی هستهای و منابع آبی برای تولید برق بهره میبرند. در ایران و منطقه خاورمیانه هم بهدلیل مزیت دسترسی به سوختهای فسیلی، از همین منابع بهعنوان محور تولید برق استفاده میشود.
با این حال مشکل اصلی این شیوه در تولید برق، آلودگیهای ناشی از سوختن مواد هیدروکربوری است، اما گاز طبیعی کمترین آلودگی را میان سوختهای فسیلی دارد و با توجه به قیمت مناسب آن نسبت به سوختهای فسیلی مایع در کشورهای با مزیت دسترسی به این حامل انرژی، گزینه مناسبی برای توسعه صنعت برق است.
به همین دلیل بود که سیاست توسعه گازرسانی به نیروگاهها از سال ۱۳۹۲ در دستور کار دولت و وزارت نفت قرار گرفت. تا پیش از آن، بخش نیروگاهی حدود ۳۰ درصد انرژی مورد نیاز خود را از طریق مصرف سوختهای فسیلی مایع (گازوییل و نفتکوره) تأمین میکرد، بهطوری که مصرف گازوئیل و نفتکوره در این صنعت به ترتیب معادل ۱۲.۲ و ۱۵.۳ میلیارد لیتر بود و مصرف گاز طبیعی در این صنعت به ۳۶.۶ میلیارد مترمکعب محدود میشد.
۷۵ میلیارد دلار صرفهجویی ارزی با افزایش گازرسانی به نیروگاهها
اما در سالهای بعد با افزایش تولید گاز طبیعی در کشور و اهتمام جدی به کاهش مصرف سوخت مایع در بخش نیروگاهی و با وجود افزایش ظرفیت تولید برق، روند گذشته معکوس شد و سهم سوخت گاز از سبد سوخت مصرفی نیروگاههای کشور افزایش یافت، تا جایی که طبق اعلام حسن منتظرتربتی، معاون وزیر نفت در امور گاز اگر در این بازه زمانی افزایش ۲.۵ برابری تولید گاز در پارس جنوبی اتفاق نمیافتاد، حداقل ۱۵۰ میلیارد لیتر سوخت مایع باید در نیروگاهها مصرف میشد، از این رو با افزایش مقدار خوراک گاز نیروگاهها معادل ۷۵ میلیارد دلار صرفهجویی ارزی رقم خورد و ایران از واردکننده گازوئیل به صادرکننده آن تبدیل شد.
به این ترتیب اکنون مقدار مصرف روزانه گاز طبیعی در نیروگاهها حدود ۲۵۰ میلیون مترمکعب است و روزانه ۶ تا ۸ میلیون لیتر گازوئیل و ۱۵ میلیون لیتر مازوت بهعنوان خوراک مصرف میشود، هرچند با کاهش دمای هوا و ورود به فصول سرد سال، به دلیل اینکه اولویت وزارت نفت گازرسانی خانگی است، این مقدار تا روزانه ۸۰ میلیون مترمکعب کاهش مییابد، هرچند با افزایش صرفهجویی در بخش خاگی و تجاری این مقدار میتواند بیشتر هم باشد.
از سوی دیگر نباید فراموش کرد که افزایش سهم نیروگاهها از گاز طبیعی با اثرات مستقیم کاهش انتشار گازهای گلخانهای و فراهم کردن زمینه ایجاد اشتغال نیروی کار کشور و مشارکت مستقیم در توسعه پایدار، با مفهوم اساسی مسئولیتهای اجتماعی مطابقت دارد.
مقدار گازرسانی به نیروگاهها همگام با افزایش مصرف برق رکورد زد
با این تفاسیر، همسو با تلاش صنعت گاز برای گازرسانی به نیروگاهها، مدیرعامل شرکت تولید نیروی برق تهران هم دیروز اعلام کرد که مصرف مازوت نیروگاههای پایتخت به صفر رسیده است و سوخت اصلی آنها از گاز طبیعی تأمین میشود و بر تلاشهای انجامشده صنعتگران گاز در این حوزه مهر تأیید زد.
این موضوع آنجا مورد توجه قرار میگیرد که مسئولان وزارت نیرو تابستان امسال اعلام کردند مصرف برق رکورد زده و به مرز ۵۸ هزار و ۲۵۴ مگاوات رسیده است. در همین حال مسئولان شرکت ملی گاز هم از ثبت رکورد گازرسانی به نیروگاهها خبر دادند که به مرز ۲۸۰ میلیون مترمکعب در روز رسید و حتی اعلام شد آمادگی تحویل روزانه ۳۱۰ میلیون مترمکعب گاز به نیروگاهها در تابستان وجود دارد.
سرانجام طبق اعلام مدیر دیسپچینگ شرکت ملی گاز، سهم نیروگاهها در مصرف گاز طبیعی در نیمه نخست امسال با افزایش پنج درصدی نسبت به زمان مشابه پارسال، به ۴۱ میلیارد و ۳۴۰ میلیون مترمکعب رسید که همه این موضوعات نشان از این است که صنعت گاز توانسته اقدام ماندگاری برای حفظِ محیط زیست انجام دهد.
شانا