اقتصاد ایران در دو سال اخیر با افزایش فشارهای اقتصادی و تحریم غیرقانونی از سوی دولت آمریکا، با کاهش درآمدهای ارزی حاصل از فروش نفت مواجه شده است. اما از سوی دیگر نگاه حمایتی دولت به بخش صادرات غیرنفتی، موجب شده که حالا راهکاری در جهت تامین نیاز وارداتی کشور، از کانال توان صادرکنندگان واقعی مطرح شود.
شیوه ای که به نظر می رسد به صورت تهاتر اجرایی شود. در این خصوص، رییس کنفدراسیون صادرات ایران در گفتگو با خبرنگار ایبِنا با اشاره به روند صادرات و واردات کشور در سال های اخیر اظهار داشت: واقعیت این است که به هر حال دخل و خرج ارزی کشور مشخص است، یعنی ما یک عددی حدود ۴۰ میلیارد دلار واردات داریم و یک عددی هم حدود ۴۰ میلیارد دلار صادرات داریم. البته این مربوط به سال گذشته است، برای امسال هم واردات و هم صادرات احتمالا کاهشی خواهد بود، ولی در حال حاضر مبنا را با سال گذشته در نظر بگیریم که با هم تراز و بالانس هستند.
محمد لاهوتی افزود: در این میان، بخشی از تامین ارز مربوط به کالاهای اساسی می شود که بانک مرکزی در حال تامین آن است و آنگونه که بیان شده، سال گذشته حدود ۱۴ میلیارد دلار توسط بانک مرکزی تامین شده بود. حالا امسال کالاهای اساسی با توجه به کاهش میزان ارز ۴۲۰۰ تومانی، حدود ۹ میلیارد دلار شده است.
به گفته عضو کمیته ارزی اتاق بازرگانی ایران، اگر آن ۹ میلیارد دلار را از واردات کم کنیم، عملا عرضه ارز صادراتی حدود (نسبت به سال قبل) ۴۰ میلیارد دلار و تقاضای واردات حدود ۳۰ میلیارد دلار می شود که در نتیجه هم دولت می تواند برای تامین مواد اولیه واحدهای تولیدی را از محل ارز صادراتی استفاده کند و هم با توجه به اینکه عرضه ارز صادراتی بیشتر از تقاضا هست، نرخ ارز را تعدیل کند.
کاهش نرخ ارز امکان پذیر است
لاهوتی اظهار داشت: لذا بارها ما در جلسات متعدد این پیشنهاد را دادیم، که چنانچه دولت فقط به تامین کالاهای اساسی بپردازد و اجازه بدهد که ارز صادراتی با واردکنندگان، بین خودشان رد و بدل و تهاتر شود، قطعا هم کمک به تامین مواد اولیه واحدها می کند و هم کمک به کاهش نرخ ارز.
رییس کمیسیون تسهیل تجارت اتاق ایران، در پاسخ به این سوال که چه نوع وارداتی بایستی در دستور کار قرار گیرد؛ اظهار داشت: به نظر من الان دیگر کف واردات کشور هستیم، یعنی تمام کالاهایی که در داخل تولید و یا امکان تولیدش بوده و ظرفیت هایش خالی بوده، به مرحله تولید رسیده و در حال حاضر با تلاش هایی که دولت داشته، تقریبا می شود گفت که کالاهای وارداتی ما تماما به سمت کالاهای واسطه ای تولید، مواد اولیه و خطوط تولیدی رفته اند که در داخل تولید نمی شوند. لذا تمام این کالاها را می شود پوشش داد، به غیر از واردات کالاهای اساسی که آنها ارز ترجیحی می گیرند و قیمت و شرایط خودشان را دارند. در نتیجه از همین جهت من می گویم که اگر ۴۰ صادرات را در برابر ۳۰ واردات در نظر بگیریم، بنابرین عرضه ارز صادراتی به راحتی می تواند نیازهای داخلی را تامین بکند.
چه مشکلاتی وجود دارد و نیازمند چه حمایت و امکاناتی از سوی دولت هستیم؟
لاهوتی در پاسخ به این اظهار داشت: در حال حاضر مشکلات زیر ساختی متعددی در بخشی صادرات و تجارت خارجی وجود دارد، شاید در حال حاضر در توان و امکان دولت نباشد، مثل موضوع زیرساخت هایی که در بحث حمل و نقل ما با مشکل مواجهیم. ولی در شرایط کنونی تامین ارز وارداتی از محل ارز صادراتی قطعا می تواند کمک به دولت بکند که آن ارزهایی که امروز به نوعی برای واردات تخصیص می دهد در بحث زیرساخت و ایجاد امکانات تولیدی و صادراتی و حمایت از صادرات انجام بدهد. لذا اگر که این اتفاقات بیفتد، چند نتیجه دارد که نتیجه یکی از آنها، این هست که تامین ارز وارداتی از محل ارز نفتی ما که حالا امروز هم کاهش پیدا کرده، قطع می شود و عرضه و تقاضا در بازار با افزایش عرضه توسط صادرکنندگان نسبت به واردات، که با افزایش ثبت سفارش کنترل می شود، می تواند تاثیر مثبت بر کاهش قیمت ارز بگذارد و نکته دیگر اینکه با باز شدن دست دولت در کاهش استفاده از منابع ارزی خود برای واردات، می تواند در بخش های زیرساختی و حمایت از صادرات کمک موثری داشته باشد.
ایبِنا
