مردم جهان بی صبرانه منتظر یافتن واکسن کرونا هستند. همه گیری کووید ۱۹ تاکنون تبعات بسیار جدی بر زندگی بشر و شرایط اقتصادی کشورها داشته است. این در حالی است دانشمندان برآورد میکنند ویروس کرونا دیگر بخشی جدایی ناپذیر از زندگی انسانها خواهد بود و حتی واکسن کرونا نیز نمیتواند به وجود کووید ۱۹ خاتمه دهد.
با این حال میتوان امیدوار بود پیدا شدن واکسن کرونا به میزان قابل توجهی از شدت مرگ و میر ناشی از این بیمار بکاهد. نهادها و سازمانهای بین المللی در این میان میکوشند در توزیع واکسن احتمالی در سطح جهانی مشارکت فعالی داشته باشند. یکی از این نهادها، صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) است.
یونیسف همزمان با کورسوی امید برای یافتن واکسن جهانی کرونا، اقدام به تهیه و انبار ملزومات پزشکی لازم برای واکسیناسیون عمومی سریع، ایمن و موثر کرده است. هم اینک این نهاد در حال پیش خرید و موقعیت یابی برای نیازهای بهداشتی در این زمینه است. پس از آنکه واکسن کرونا مراحل نهایی آزمایش را طی کرده و مجوز لازم برای عرضه به بازار را کسب کند، جهان نیازمند میزان سرنگ لازم برای تزریق این واکسن است.
سازمان یونیسف اعلام کرده است در سال جاری میلادی بیش از ۵۲۰ میلیون سرنگ را در انبارهای خود ذخیره خواهد کرد. این اقدام بخشی از برنامه بزرگتر یونیسف برای ذخیره یک میلیارد سرنگ تا پایان سال ۲۰۲۱ میلادی به منظور استفاده در واکسیناسیون عمومی جهانی در مقابل کووید ۱۹ است. این نهاد برنامه ریزی کرده است توزیع سرنگ به میزان کافی در میان کشورها پیش از توزیع واکسن تایید شده کرونا صورت گیرد تا از این لحاظ نگرانی در سطح جهانی به وجود نیاید.
از آنجا که پیش بینی میشود در سال آینده میلادی به میزان قابل توجهی واکسن کرونا در سطح جهانی توزیع شود، سازمان یونیسف برنامه ریزی کرده است در سال ۲۰۲۱ بیش از یک میلیارد سرنگ را برای واکسیناسیون عمومی جهانی خریداری کند. از این میان، ۴۸۰ هزار سرنگ برای برنامه واکسیناسیون کووید ۱۹ و بیش از ۶۹۰ هزار سرنگ برای واکسیناسیونهای عمومی در مقابل بیماریهای دیگر مانند سرخک، حصبه و ... از سوی این نهاد خریداری خواهد شد.
هنریتا فور، مدیر اجرایی یونیسف در این باره میگوید: واکسیناسیون عمومی در مقابل کووید ۱۹ بی تردید یکی از بزرگترین اقدامات بهداشتی در جهان خواهد بود. ما نیازمند آن خواهیم بود که به موازات تولید واکسن اقدامات سریع خود را در این زمینه انجام دهیم. در راستای اجرای اقدام سریع در واکسیناسیون عمومی، ما باید از حالا به فکر باشیم و سریعتر دست به کار شویم. ما تا انتهای سال میلادی جاری بیش از نیم میلیارد سرنگ در اختیار خواهیم داشت که میتواند در روند سریع واکسیناسیون به ما کمک کند.
سازمان جهانی بهداشت اصلی ترین نهاد بین المللی است که در زمینه مبارزه با کرونا در سطح جهانی فعال است. در راستای ایجاد عدالت در توزیع واکسن، یک اتحاد جهانی واکسن کرونا به نام کواکس (COVAX) تشکیل شده است. این اتحاد بین المللی که توسط سازمان جهانی بهداشت رهبری میشود، تلاش دارد توزیع واکسن کرونا را در سطح جهانی انجام دهد.
از اهداف این اتحاد خرید واکسن در حال آزمایش کرونا از سوی کشورهای ثروتمند و نیز کمک مالی به کشورهای فقیر برای خرید واکسن است. با این حال، انتقاداتی درباره چگونگی تحقق این چشم انداز مطرح است. بسیاری از کشورهای ثروتمند مانند آمریکا، انگلیس، آلمان و فرانسه به طور مستقیم در حال مذاکره و خرید واکسن از غولهای داروسازی هستند. این بدان معناست که حجم گستردهای از تولیدات این شرکتهای داروسازی از هم اینک توسط کشورهای ثروتمند پیش خرید شده است.
اقدام خارق العاده یونیسف برای اجرای سریع واکسیناسیون عمومی علیه کرونا
سازمان جهانی بهداشت امیدوار است بتواند به وسیله این اتحاد روند عادلانه توزیع واکسن در جهان را مدیریت کند. کواکس برنامه دارد تا پایان سال ۲۰۲۱ میلادی ۲ میلیارد دوز از واکسن کرونا را تهیه و توزیع کند. با این حال، هنوز به طور دقیق مشخص نشده است که برای ایجاد مصونیت در افراد تزریق یک دوز یا دو دوز از واکسن کرونا لازم است. در صورتی که متخصصان از تزریق دو دوز واکسن برای ایجاد مصونیت خبر دهند این بدان معناست که توانایی برنامه کواکس برای پوشش جهانی به نصف کاهش خواهد یافت.
با این حال، یکی از بزرگترین چالشهای این عرصه، تولید واکسن در ابعاد جمعیت جهان است. هم اینک جمعیت جهان ۷ میلیارد و ۸۰۰ میلیون نفر است. برآورد محققان این است که برای ایجاد ایمنی گلهای در جامعه نیازمند واکسیناسیون بیش از ۷۰ درصد جمعیت یک کشور وجود دارد.
ایمنی گلهای به حالتی اطلاق میشود که درصد بالایی از مردم یک کشور به طور طبیعی یا از طریق واکسیناسیون عمومی به یک ویروس یا باکتری مبتلا شوند و پس از بهبودی به دلیل مقاومت در برابر بیماری، زنجیره شیوع قطع شود و جامعه به ایمنی میرسد. برای مثال، در مورد کشور آمریکا با جمعیت ۳۳۰ میلیون نفر، بیش از ۲۰۰ میلیون نفر باید به این ویروس مبتلا شوند تا ایمنی گلهای پدید آید. این بدان معنا خواهد بود که شرکتهای داروسازی باید برای دستکم ۵.۵ میلیارد نفر از جمعیت جهان واکسن تولید کنند. دستیابی به این امر در کوتاه مدت بزرگترین چالش برای مبارزه با همه گیری کرونا محسوب میشود.
دکتر سمیه سوامیناتان، یکی از مقامات ارشد سازمان جهانی بهداشت در این رابطه گفت: جوانان سالمی که هیچ بیماری زمینهای ندارند احتمالاً برای دریافت واکسن کرونا باید تا سال ۲۰۲۲ صبر کنند، زیرا مقامات بهداشتی کشورها در گام نخست تمرکز خود را بر روی ایمنی سازی افراد مسن و دیگر گروههای آسیب پذیر قرار خواهند داد.
او تاکید کرد: کارکنان بخش درمانی، کارکنانی که در خط مقدم مبارزه با کرونا قرار دارند، افرادی که به مردم خدمات عمومی ارائه میکنند و سالمندان احتمالاً نخستین گروهی از مردم خواهند بود که واکسن کرونا را دریافت میکنند.
با این وجود، سازمان جهانی بهداشت در حال طراحی یک دستورالعمل از اولویتهای کسانی است که واکسن کووید ۱۹ را دریافت خواهند کرد. یکی دیگر از مشکلهایی که هم اینک وجود دارد دستیابی به واکسنی است که ایمنی و کارایی آن تایید شده باشد. واکسنی دارای ایمنی و کارایی است که سازمان جهانی بهداشت، سازمان غذا و داروی آمریکا یا سازمان غذا و داروی اتحادیه اروپا آن را تایید کند.
این مقام سازمان جهانی بهداشت تصریح کرد: برخی مردم تصور میکنند در اول ماه ژانویه یا در روزهای نخست ماه آوریل واکسن کرونا به بازار عرضه خواهد شد و پس از دریافت آن همه چیز به مانند گذشته به حال طبیعی باز خواهد گشت. اما حقیقت تلخ این است که شرایط آن گونه که مردم تصور میکنند نیست. ما امیدواریم دستکم یک واکسن مطمئن و ایمن تا سال ۲۰۲۱ در جهان یافت شود. با این حال، این واکسن به صورت محدود و نه به اندازه جمعیت جهان به بازار عرضه خواهد شد.
سوامیناتان اعلام کرد: هم اینک ۱۰ واکسن کرونا در مرحله پایانی آزمایش ها قرار دارد. از این رو، تعداد واکسنهایی که به طور بالقوه توانایی توزیع در بازار را دارند، متعدد است. بیشتر مردم موافق آن هستند که توزیع واکسن ابتدا از کادر درمانی و کسانی که در خط مقدم مبارزه با ویروس هستند آغاز شود. پس از این افراد، کسانی که در صورت ابتلا به کووید ۱۹ در خطر بالایی قرار دارند مانند سالمندان و کسانی که از بیماریهای زمینهای رنج میبرند باید واکسن را دریافت کنند. دستورالعملهای متعددی درباره توزیع واکسن در میان افراد با اولویتهای مختلف وجود دارد، اما برآورد من این است که افراد سالم و کسانی که در خطر آسیب کمتری قرار دارند مانند جوانان احتمالاً باید تا سال ۲۰۲۲ برای دریافت واکسن صبر کنند.
باشگاه خبرنگاران جوان