عملیات «عاشورا ۴» در حالی طراحی و اجرا شد که رکودی از تیرماه سال ۶۱ به دنبال عملیات رمضان بر جبهه خودی سایه افکنده بود و رزمندگان در مقابل دیوار دفاعی عراق متوقف مانده بودند. این رکود تا اواخر سال ۶۴ نیز ادامه یافت.
در این سال سلسله عملیات‌های محدود و ایذایی تحت عنوان «قدس»، «ظفر» و «عاشورا» انجام شد. همچنین در جبهه جنوب (هورالهویزه) در فصل تابستان تحرک زیادی از جانب نیروهای خودی صورت گرفت، که هیچگاه در گذشته به چشم نمی‌خورد. در کنار این اقدامات، کار بر روی تصرف «فاو» نیز در جریان بود.
اواخر سال ۶۴ در میان ناباوری محافل خارجی و کشورهای عربی، خصوصاً شیخ نشین کویت، عملیات بزرگ «والفجر۸» (فتح فاو) در اوج غافلگیری ارتش عراق انجام شد. از جمله عوامل مؤثر در غافلگیری عراق شدت فعالیت جبهه خودی در هورالهویزه بود که با توجه به اینکه طی سال‌های ۶۲ و۶۳ محور اصلی عملیات نیروهای خودی همین منطقه بود، ذهنیت دشمن را شدیداً متوجه خود کرد. به هر حال شهر فاو در روز سوم عملیات تصرف شد و تثبیت مواضع بیش از ۷۰ روز به طول انجامید.
مردادماه سال ۱۳۶۴ با نقش‌آفرینی مجاهدین عراقی در جریان عملیات «قدس ۵» به آزادسازی بخشی از دریاچه «ام‌النعاج» عراق در منطقه هورالهویزه منتهی شد و سپس عملیات «عاشورای۴» در وسعتی به میزان۱۱۰ کیلومترمربع برای آزادسازی کامل این دریاچه با همان ترکیب نیروهای عمل کننده در عملیات پیشین به اجرا درآمد.
نیروهای «تیپ۹ بدر» ساعت ۲ بامداد۳۰ مهرماه ۱۳۶۴ این حمله را آغاز کردند. پناهنده شدن دو تن از نیروهای ارتش عراق و ارائه اطلاعات مناسب پیرامون این منطقه در روند عملیات عاشورای۴ مؤثر واقع شد.
زمان حمله یک روز پیش از میلاد حضرت امام موسی‌کاظم(ع) بود و به همین مناسبت رمز عملیات «یا موسی‌الکاظم(ع)» تعیین شد. نیروها در غرب دریاچه به لحاظ استفاده از اصل غافلگیری و پشتیبانی موثر توپخانه، به راحتی به اهداف خود رسیدند و بدین وسیله ۱۵ کمین دشمن که از نیروهای «فرسان الهور» به معنی (نیروهای اطلاعاتی هور) بودند، سقوط کرده و پیشروی تا سقوط کامل دریاچه ادامه یافت.
دشمن پاتک خود را در صبح روز نخست عملیات، آغاز کرد، اما با اتخاذ تدابیر خونسردی و صبر، نیروهای مجاهد عراقی که در میان نیزارها کمین کرده بودند، پس از نزدیک شدن دشمن، به آنها حمله‌ور شده و پاتک آنان را خنثی کردند. پاتک دوم نیز در ساعت ۱۴ همان روز با پشتیبانی توپخانه و حمایت هواپیماهای «پی. سی۷.» آغاز شد.
این پاتک نیز به همان صورت نخست پاسخ داده شد و در نتیجه نیروهای بعثی با شماری کشته و زخمی و اسیر و با به جای گذاشتن هشت فروند قایق خود عقب نشستند، اما در این تعقیب و گریز یک فرمانده از مجاهدان عراقی به نام «ابوالخیر» به شهادت رسید.
در روز دوم عملیات، دشمن برای باز پس گرفتن دریاچه ام‌النعاج سه بار متوالی اقدام به پاتک کرد که در هر سه بار با رعایت اصل استتار و غافلگیری از سوی مجاهدین عراقی و مقاومت آنها رو به رو شدند و با دادن تلفات و خسارات فراوان از معرکه نبرد گریختند.
این عملیات که رسیدن به همه اهداف معین شده را در پی داشت، به آزادسازی ۱۱۰ کیلومتر مربع از منطقه هورالهویزه عراق، ۶۴ پایگاه، هفت آبراه در غرب دریاچه و تصرف سه پاسگاه وسه کمین دشمن و همچنین۲۷ فروند قایق و بلم، ۹۹ قبضه سلاح نیمه‌سنگین، ۱۰ قبضه ضد هوایی تک لول کالیبر۱۴و نیم میلیمتری وچهار قبضه خمپاره‌انداز۸۲ و۶۰ میلیمتری و تعداد زیادی «دوشکا» به غنیمت گرفتند.
ایسنا
