جعفر مهراد مؤسس مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری از انتشار ویرایش ۲۰۲۱ یو اس نیوز درباره برترین دانشگاه های جهان خبر داد و گفت: ویرایش حاضر همین ویرایش رتبه بندی یو اس نیوز است که در آن به برونداد های پژوهشی و تاثیر/نفوذ علمی توجه خاصی معمول شده است.
استاد دانشگاه شیراز و چهره ماندگار علمی کشور توضیح داد: این رتبه بندی تقریبا شامل ۱۵۰۰ دانشگاه برتر از ۸۶ کشور جهان است. ایالات‌متحده با ۲۵۵، چین با ۱۷۶، بریتانیا با ۸۷، فرانسه با ۷۰ و آلمان با ۶۸ دانشگاه بیشترین دانشگاه های برتر جهان به خود اختصاص داده اند. در ویرایش ۲۰۲۱ دانشگاه هاروارد در راس جدول رتبه بندی قرار دارد. آمریکا در بین ۱۰ دانشگاه نخست برتر دارای ۸ و بریتانیا دارای ۲ دانشگاه ممتاز است: هاروارد، ام ای تی، استنفورد، برکلی، آکسفورد، کلمبیا، کالتک، واشینگتن، کمبریج و جان هاپکینز.
وی ادامه داد: به علاوه در فاصله رتبه های ۱۱ تا ۲۰ تعداد ۷ دانشگاه در ایالات‌متحده قرار دارد: پرینستون، ییل، لس‌آنجلس، پنسیلوانیا، سانفرانسیسکو، شیکاگو، میشیگان، تورونتو، یونیورسیتی کالج لندن و امپریال کالج لندن. سپس، دانشگاه های سان دیه گو، کورنل، دوک، نورت وسترن، ملبورن،ETH زوریخ، سیدنی، شینهوا، نیویورک و ادینبورگ رتبه های ۲۱ تا ۳۰ را از آن خود کرده اند.
مهراد تاکید کرد: نکته‌ای که در این رتبه بندی جلب توجه می کند آن است که اگر کالیفرنیا را به عنوان کشوری جداگانه در نظر بگیریم این ایالت بعد از آمریکا برترین دانشگاه های جهان را در خود جای داده است. (۶ دانشگاه در بین ۳۰ دانشگاه نخست برتر).
مؤسس مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری افزود: مقایسه ویرایش ۲۰۲۱ با نسخه ۲۰۲۰ یو اس نیوز نشان می دهد که دانشگاه شینهوا برای نخستین بار در گروه ۳۰ دانشگاه برتر جهان قرار گرفته و دانشگاه بریتیش کلمبیا از بین ۳۰ دانشگاه نخست جهان خارج شده است.
*برترین دانشگاه های آسیا
این استاد دانشگاه شیراز و چهره ماندگار علمی کشور گفت: در قاره آسیا تعداد ۵۸۹ دانشگاه در جمع ۱۵۰۰ دانشگاه برتر جهان دیده می شود. جمهوری اسلامی ایران تعداد ۳۶ دانشگاه از ۵۸۹ دانشگاه برتر آسیا را به خود اختصاص داده است. دانشگاه شینهوا نخستین دانشگاه این قاره است که با کسب امتیاز ۷۸۵ رتبه ۲۸ دانشگاه های برتر جهان را از آن خود کرده است. رتبه دوم به دانشگاه ملی سنگاپور تعلق دارد. امتیاز این دانشگاه ۷۷/۵ و رتبه جهانی آن ۳۲ است. دانشگاه فنی نانیانگ با امتیاز ۷۶/۶ و رتبه جهانی ۳۸ مقام سوم دانشگاه های برتر آسیا را در اختیار دارد. رتبه چهارم از آن دانشگاه ملک عبدالعزیز در عربستان سعودی است. امتیاز این دانشگاه ۷۶ و رتبه جهانی آن ۴۲ است. دانشگاه پکن که موفق به کسب رتبه ۵ دانشگاه های برتر آسیا شده است دارای امتیاز ۷۴/۹ و رتبه جهانی ۵۱ است. در فاصله رتبه های ۶ تا ۱۰ به ترتیب نام دانشگاه های توکیو، هنگ کنگ، دانشگاه چینی هنگ دیده می شود.
*دانشگاه های برتر جمهوری اسلامی ایران
وی ادامه داد: دانشگاه تهران نخستین دانشگاه جمهوری اسلامی ایران با امتیاز ۵۴/۴ و رتبه ۵۸ آسیا، موفق به کسب رتبه ۳۸۷ جهان شده است. دانشگاه آزاد اسلامی ایران دومین دانشگاه ایران است که رتبه ۷۲ آسیا و ۴۴۵ جهان را در اختیار دارد. دانشگاه علوم پزشکی تهران حائز رتبه سوم کشوری، ۱۲۳ آسیا و ۶۲۳ جهان است. دانشگاه صنعتی اصفهان چهارمین دانشگاه معتبر ایران دارای رتبه ۱۲۸ آسیا و ۶۳۱ جهان است. رتبه پنجم در اختیار دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل است. رتبه این دانشگاه در آسیا ۱۳۱ و در جهان ۶۳۹ است.
مهراد تصریح کرد: در فاصله رتبه های ۶ تا ۱۰ برتر کشور دانشگاه های صنعتی شریف، ۱۳۶ آسیا و ۶۴۶ جهان، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، ۱۴۳ آسیا و ۶۷۰ جهان، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، رتبه ۱۸۲ آسیا و ۷۹۲ جهان، دانشگاه تربیت مدرس، ۱۹۰ آسیا و ۸۱۷ جهان و دانشگاه تبریز، رتبه ۱۹۲ آسیا و ۸۳۱ جهان (مشترک با دانشگاه اندونزی) قرار دارند.
مؤسس مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری ادامه داد: سپس، به ترتیب دانشگاه شیراز با رتبه ۲۰۶ در آسیا و ۸۷۴ در جهان، دانشگاه علم و صنعت ایران با رتبه ۲۱۷ در آسیا و ۹۰۴ در جهان، دانشگاه فردوسی مشهد با رتبه ۲۲۹ آسیا و ۹۴۱ در جهان، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با رتبه ۲۳۵ آسیا و ۹۵۹ در جهان، دانشگاه علوم پزشکی ایران با رتبه ۲۴۷ آسیا و ۹۸۷ جهان و دانشگاه شهید بهشتی با رتبه ۲۵۴ آسیا و ۹۹۹ جهان در جایگاه یازدهم تا شانزدهم دانشگاه های برتر ایران نشسته اند.
استاد دانشگاه شیراز و چهره ماندگار علمی کشور افزود: رتبه این ۹ دانشگاه برتر ایران نیز در مرتبه ای بالاتر از ۳۰۰ آسیا قرار دارد: دانشگاه علوم پزشکی اصفهان رتبه ۳۰۷ آسیا و ۱۱۴۰ جهان، دانشگاه کاشان رتبه ۳۲۴ آسیا و ۱۱۷۴ جهان، دانشگاه علوم پزشکی تبریز رتبه ۳۳۶ آسیا و ۱۲۰۹ جهان، دانشگاه یزد رتبه ۳۴۹ آسیا و ۱۲۳۸ جهان، دانشگاه صنعتی خواجه نصیر طوسی رتبه ۳۷۲ آسیا و ۱۲۸۸ جهان، دانشگاه سمنان رتبه ۳۷۴ آسیا و ۱۲۹۴ جهان، دانشگاه علوم پزشکی شیراز رتبه ۳۷۹ آسیا و ۱۳۰۸ جهان، دانشگاه گیلان رتبه ۳۸۷ آسیا و ۱۳۲۱ جهان و دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله اعظم رتبه ۳۹۰ آسیا و ۱۳۲۹ جهان را دارند.
وی گفت: رتبه این ۵ دانشگاه برتر ایران نیز در جمع ۵۸۹ دانشگاه برتر آسیا در مرتبه ای بیشتر از ۴۰۰ قرار گرفته است: دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه رتبه ۴۰۲ آسیا و ۱۳۵۲ جهان، دانشگاه رازی رتبه ۴۲۴ آسیا، دانشگاه یاسوج رتبه ۴۳۴ آسیا، دانشگاه اصفهان رتبه ۴۴۲ آسیا، صنعتی سهند تبریز ۴۴۴ و دانشگاه شهید باهنر کرمان رتبه ۴۶۷ آسیا را دارند.
مهراد افزود: برای دانشگاه های بین‌المللی امام خمینی، علوم پزشکی مازندران، صنعتی شاهرود، صنعتی شیراز و دانشگاه ارومیه گرچه در جمع دانشگاه های برتر آسیا رتبه بندی شده اند اما رتبه ای منظور نشده است.
مؤسس مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری ادامه داد: ترکیه در رتبه بندی یو اس نیوز دارای ۴۲ دانشگاه برتر است. نخستین دانشگاه برتر این کشور دانشگاه بوغازچی است که رتبه ۲۴ را در بین دانشگاه های ممتاز آسیا بدست آورده است. از عربستان سعودی نیز در همین ویرایش ۱۱ دانشگاه به عنوان برترین دانشگاه های این کشور یاد شده است. نخستین دانشگاه برتر عربستان سعودی دانشگاه ملک عبدالعزیز است. امتیاز این دانشگاه ۷۶ از ۱۰۰ و رتبه جهانی آن ۴۲ گزارش شده است.
*شاخص های رتبه بندی یو اس نیوز
مؤسس مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری درباره شاخص های رتبه بندی یو اس نیوز، توضیح داد: رتبه دانشگاه های معرفی شده به عنوان دانشگاه های برتر بر اساس شاخص های زیر تعیین شده است: شهرت جهانی پژوهش ۱۲/۵ درصد، شهرت منطقه ای پژوهش ۱۲/۵ درصد که در این جا داده های مربوط ناشی از مجموع داده های پنج ساله ای است که کلاریویت انالیتکس در بررسی اعتبار دانشگاه ها تدارک دیده است. معیار بعدی شامل تعداد مقالات نشریات معتبر با وزن ۱۰ درصد، کتاب ها ۲/۵ درصد و مقالات همایش ها با وزن ۲/۵ درصد است که از دوره زمانی پنجساله یعنی ۲۰۱۸-۲۰۱۴ بدست آمده است. معیار ارزیابی دیگر مربوط به تاثیر استنادی نرمال سازی شده با وزن ۱۰ درصد، کل استناد ها ۷/۵ درصد، تعداد انتشارات در بین ۱۰ درصد انتشارات پراستناد با وزن ۱۲/۵ درصد، و درصد کل انتشارات در بین ۱۰ درصد انتشارات پراستناد با وزن ۱۰ درصد است.
این استاد دانشگاه شیراز و چهره ماندگار علمی کشور اضافه کرد: همکاری های علمی خود دارای دو شاخص است: همکاری های بین المللی با وزن ۵ درصد و درصد انتشارات با همکاری های بین المللی با وزن ۵ درصد. دو معیار دیگر نیز حائز اهمیت است: تعداد مقالات ۱% پراستناد ترین مقالات در رشته های مربوط و درصد کل انتشارات موسسه در بین ۱% پراستناد ها با وزن ۵ درصد.
*رتبه بندی دانشگاه ها براساس رشته های موضوعی در یو اس نیوز
وی یادآور شد: یو اس نیوز دانشگاه های جهان را بر اساس رشته‌های موضوعی نیز رتبه بندی می کند. در ویرایش ۲۰۲۱ رتبه بندی ۱۰ رشته موضوعی جدید به ۲۸ رشته موضوعی پیشین افزوده شده است: زیست فناوری و میکرو بیولوژی کاربردی، زیست شناسی سلولی، مهندسی شیمی، درون ریز شناسی و متابولیسم، انرژی و سوخت، بیماری های گوارشی و هپاتولوژی، بیماری های عفونی، علم و فناوری نانو، بهداشت حرفه ای و محیط، پزشکی هسته ای، رادیولوژی و تصویر برداری از جمله این رشته ها هستند.
فارس
