«زورخانه پولاد» هر چند خودش به تنهایی نه نام چندان آشنایی دارد و نه نشانیاش به تنهایی هر کسی را یاد آن میاندازد، اما کافی است نام «غلامرضا تختی» را کنارش به زبان بیاورید، تا برای خیلیها آشناتر شود، زورخانهای که دست کم در سالروز تولد یا درگذشت تختی، یک بار نامش آورده میشود. اما در حالت معمول اگر از کنارش عبور هم کنید، میتوانید زمزمه رهگذرانی را بشنوید که میگویند «زودتر از کنار دیوار این خرابه عبور کنیم تا روی سرمان آوار نشده!»
برخلاف بسیاری از بناهای قدیمی، نفیس یا دارای ارزش تاریخی که دست کم با تابلوهای سازمان زیباسازی شهرداری تهران معرفی شدهاند، اما دست کم همین تابلو هم کنار زورخانه پولاد در خیابان طبرستان نصب نشده تا نگاهها به این بنای قدیمی قدری متفاوتتر باشد. حتی جستوجو در اینترنت هم اطلاعات بسیار کمی از این بنای تاریخی به دست میدهد.
صاحب امروزی زورخانه، که سالهاست جای پدر پشتِ دخلِ سالن بیلیارد امروزی نشسته، میگوید: «از سال ۸۰ اینجا به سالن بیلیارد تبدیل شد، در واقع در ۴۰ سال اخیر کمتر زورخانه یا سالن ورزشی روی تشک کشتی را به خود دید.»
او با بیان اینکه این سالن ورزشی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده، اما تاکید میکند: تا کنون هیچ کاری برای بازسازی این بنا از سوی میراث فرهنگی و کسانی که به طور دائم میگویند باید این سالن ورزشی حفظ شود، انجام نشده است.
او دیوارِ روبهروی دیوار زورخانه را آن طرف کوچه طبرستان نشان میدهد و میگوید: آن زمین هم روزی زورخانه پولاد بود، که سال ۱۳۴۲ استفاده میشد، اما سال ۱۳۶۰ آن را مصادره میکنند. ولی زورخانه باقیمانده امروزی پولاد سال ۱۳۰۰ تاسیس شد و غلامرضا تختی از سال ۱۳۲۷ به این باشگاه میآمد و کشتی خود را از روی تشک این زورخانه شروع کرد.
او از خاطرات کودکیاش از زمانِ حضورِ تختی در این زورخانه، فقط سفری را به خاطر دارد که با او همراه بوده است و حرفِ بیشتر از تختی و این زورخانه را به گزارشها و خبرهایی حواله میکند که هر سال و در سالگرد تختی از او و این باشگاه منتشر میشود.
بیتوجهی به این زورخانه تاریخی در خیابان وحدت اسلامی، خیابان طبرستان، ادامهدار است؛ دستکم دو سال قبل حجت نظری - عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران - در جلسه علنی این شورا نه تنها نسبت به نوع کاربری این زورخانه تذکر داد که از کاربری و وضعیت نامناسب خانه پدری تختی هم که به کارگاه تریکوبافی تبدیل شده، گلهمند بود.
او در آن جلسه اعلام کرد: «زورخانه پولاد در خیابان وحدت اسلامی واقع در منطقه ۱۱ شهرداری تهران که تختی در آنجا به ورزش باستانی میپرداخت، امروز به باشگاه بیلیارد تبدیل شده است، در حالی که در همان سال یعنی از محل بودجه سال ۹۷ شهردای تهران، شورای شهر مبالغ ۲۰ و ۱۵ میلیارد ریال را برای تملک زورخانه پولاد و خانه تختی اختصاص داد و مناطق ۱۱ و ۱۲ مکلف شدند این دو ملک را تملک کنند، اقدامی که دست کم به نظر می رسد برای زورخانه پولاد تا کنون انجام نشده است.»
در آن زمان نظری تاکید کرده بود: «متاسفانه در بازدیدهایی که از محلاتی که زورخانه پولاد و خانه پدری تختی در آن واقع شده داشتم، متوجه شدم که بسیاری از ساکنان آنها بهخصوص نسل جوان و کودکان هیچ اطلاعی از پیشینه محله خود ندارند و یقینا اطلاع از قدمت و پیشینه یک محله، در افزایش حس تعلق و ارتقای مشارکتهای شهروندی نیز موثر است.»؛ مسائلی که به نظر میرسد هنوز نسبت به هیچ کدام از آنها توجهی نشده است.
ایسنا