به موجب قانون سازمان بورس و اوراق بهادار تمامی افرادی که قصد فعالیت و سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه را دارند ملزم به ثبت نام در سامانه سجام و طی کردن مراحل احراز هویت در این سامانه هستند. سامانه جامع اطلاعات مشتریان با عنوان سامانه سجام در سال 1397 به منظور ثبت و نگهداری اطلاعات فعالان بورس به وجود آمد.
بعضی از مسئولان اعلام کرده بودند که این سامانه با ابتکار قوه قضاییه برای پیشگیری از جرم و صیانت از حقوق مردم و بیت المال راه اندازی شده است اما تاکنون قانونی برای موظف بودن شرکت‌ها در استفاده از این سامانه برای پرداخت سودهای تقسیمی دیده نشده است.
با وجود راه‌اندازی سامانه سجام که در آن همه اطلاعات سهامداران کشور ثبت شده است انتظار می‌رود سازمان بورس با ملزم کردن شرکت‌ها به پرداخت سود از این سامانه بیش از پیش حمایت خود را از جامعه سهامداری کشور به تصویر بکشد اما تاکنون اقدامی در این خصوص انجام نشده است. در همین رابطه رادار اقتصاد با سید محمدجواد فرهانیان مدیر برنامه‌ریزی و توسعه شرکت سپرده‌گذاری مرکزی به گفت‌وگو پرداخته است.
سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام) چه مزیتی برای سهامداران دارد؟
سجام نخستین سامانه e-KYC (شناسایی مشتری به روش الکترونیکی) در کشور است که در آن از فرم‌های کاغذی به کار نمی‌رود. در این سامانه اسناد هویتی مانند کپی مدارک از مشتریان اخذ نمی‌شود و اطلاعات آنها به صورت مکانیزه اعتبارسنجی و راستی آزمایی به ثبت می‌رسد.
در این سامانه مشتریان به روش‌های حضوری و الکترونیکی احراز هویت می‌شوند و به بازار سرمایه ورود می‌کنند. علاوه بر اینکه این سامانه به عنوان نخستین سامانه جامع الکترونیکی مشتریان فرایند حضور در بازار سرمایه را از شیوه سنتی به الکترونیکی تغییر داده است، بیش از 20 میلیون و 500 هزار نفر فرآیند دریافت کد بورسی خود را نیز از طریق انجام داده‌اند.
سامانه سجام پیش زمینه سرویس‌های دیگری بوده که تعدادی از آنها در بازار سرمایه عملیاتی است. نمونه‌های بارز آن مشاهده دارایی، ایجاد امکان دریافت گزارش های مختلف برای سهامداران، استفاده از میز خدمت آنلاین، دریافت گواهی سهام به صورت الکترونیکی و غیره است که همه آنها پیش از سجام با مراجعه حضوری امکان پذیر بود.
آیا ثبت نام در سامانه سجام الزامی است؟
در حال حاضر ثبت نام در سامانه سجام الزامی نیست، چراکه هم‌اکنون تعدادی از سهامداران قدیمی بازار سرمایه در این سامانه ثبت نام نکرده‌اند اما معاملات خود را در بازار سرمایه انجام می‌دهند.
چشم‌انداز سجام را چطور ارزیابی می‌کنید و برنامه‌های آتی آن چیست؟
برنامه‌هایی برای توزیع یکپارچه سود تمام ناشران بورسی و فرابورسی و برگزاری مجمع عمومی الکترونیکی نیز با تکیه بر اطلاعات سجام طراحی شده است که حدودا تا یک سال آینده عملیاتی می‌شود.
تاکنون چه تعداد شرکت بورسی از طریق اطلاعات سامانه سجام، اقدام به توزیع سود کرده‌اند؟
در نیمه نخست سال 99 تعداد 36 شرکت مبلغی بالغ بر 13 هزار و 939 میلیارد ریال از طریق سامانه سجام، سود مجامع خود را توزیع کردند.
شرکت سپرده‌گذاری مرکزی برنامه‌ای برای ملزم کردن شرکت‌های فعال بورسی به پرداخت سود تقسیمی از طریق سجام دارد؟
شرکت سپرده‌گذاری مرکزی در رابطه به فراهم کردن زیرساخت‌های این امر وظیفه دارد که به نحوه احسن انجام داده است. موضوع پرداخت سود تقسیمی تمام شرکت‌های فعالی بازار سرمایه از طریق سامانه سجام باید از سوی مجلس و شورای عالی بورس ابلاغ و الزامی شود.
طبق قانون تجارت، شرکت‌ها 8 ماه فرصت برای واریز سود مجامع به حساب سهامداران دارند و اگر در این بازه زمانی سهامدار اقدام به دریافت سود خود نکند، وجه حاصل در حساب شرکت‌ها باقی می‌ماند تا در زمان مراجعه مبلغ به آنها پرداخت شود.
تسنیم
