علی میرزاجانی متخصص چشم درخصوص اختلال دید درشب، اظهار کرد: مکانیسم دید در شب با مکانیسم دید در روز متفاوت است. در قسمت عصبی و پرده شبکیه چشم مجموعه ای از سلولها وجود دارند که برخی از آن ها مختص به دید در روز و روشنایی و برخی دیگر مخصوص دید در نور کم و یا شب هستند.
میرزاجانی گفت: زمانی که روز به پایان میرسد و هوا تاریک میشود به موازات آن در چشم مکانسیم دید در روز به مکانیسم دید در شب تغییر میکند. برای اینکه در نور کم دیدمناسبی داشته باشیم زمانی لازم است تا پرده شبکیه چشم بتواند خود را با سطح نور کم محیط انطباق دهد.
او با اشاره به اینکه فرایند آماده شدن چشم برای دید در نور کم را عادت و انطباق به تاریکی میگویند، افزود: در این روند فعل و انفعالات شیمیایی در سلولهای بینایی شبکیه اتفاق میافتد و در نهایت فرد آماده دیدن در شب میشود. مجموعه ای از رنگ دانههای ارغوانی در سلولهای استوانهای شبکیه چشم وجود دارند که در واقع برای فعال شدن مکانیزم عادت و انطباق به تاریکی فعل و انفعالاتی بر روی آنها صورت میگیرد و در نهایت سبب میشود تا بعد از گذشت مدت زمان کوتاهی به تاریکی عادت کرده و به راحتی ببینیم.
این متخصص چشم ادامه داد: اگر افرادی از لحاظ میزان رنگ دانههای ارغوانی دچار مشکل باشند، یا سلولهای استوانهای شان نتوانند به خوبی فعالیت لازم برای دید در شب را انجام دهند و یا حتی این سلولها آسیب دیده باشند امکان دارد فرد بطور معمول نتواند در شب به خوبی از عهده دیدن بر آید به بیماری شب کوری مبتلا خواهد شد.
او بیان کرد: در برخی موارد ممکن است فرد به دلیل کاهش میزان دریافت و یا کمبود ویتامین A دچار شب کوری شود. به همین دلیل توصیه میشود افراد حتما در برنامه غذایی روزانه خود مواد غذایی حاوی ویتامین A را بگنجانند.
او ادامه داد: گاهی اوقات یک بیماری ارثی به نام رتینیت پیگمنتوزا که از دوران طفولیت به تدریج شروع شده و تا دوران نوجوانی و جوانی پیشرفت میکند، سلول های استوانه ای چشم را تخریب کرده و در نهایت باعث کاهش میدان دید و شب کوری میشود. اگرچه در چنین شرایطی برخی از وسایل کمک بینایی توسط اپتومتریست تجویز میشود تا فرد دید بهتری داشته باشد، اما این بیماری درمان قطعی ندارد.
میرزاجانی ادامه داد: چشم افرادی که مدت زمان زیادی در معرض تابش نور خورشید قرار دارند نمی تواند به خوبی تغییرات لازم در شبکیه چشم برای انطباق با تاریکی را انجام دهد به همین دلیل فرد دچار شب کوری میشود.
شب کوری چیست و براثر کمبود کدام ویتامین در فرد ایجاد می شود
این متخصص چشم گفت: بیماری شب کوری نه تنها دید در شب فرد را دچار اختلال و مشکل میکند، بلکه باعث محدودتر شدن میدان بینایی او هم میشود به گونهای که در مراحل پیشرفته بیماری فرد احساس میکند با تاریک شدن هوا از داخل یک تونل محیط اطرافش را میبیند. همچنین این دسته از افراد دیگر قادر نخواهند بود که در شب به راحتی رانندگی کنند.
راههای درمان شب کوری
او در پایان یادآوری کرد: اگرشب کوری به دلیل کمبود ویتامین A باشد با تجویز مصرف مکملهای دارویی حاوی این ویتامین میتوان به درمان آن کمک کرد، اما اگر علت این اختلال مادرزادی باشد درمان قطعی برای آن وجود ندارد و تنها با تجویز برخی وسایل کمک بینایی مانند انواع ذره بینهای اپتیکی و یا الکترونیکی و عینکهای بزرگنما می توان تا حدی این اختلال را برطرف کرد.
باشگاه خبرنگاران جوان