۹ ماه از همه گیری ویروس کرونا در جهان میگذرد. طی این مدت بیش از ۳۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تن به این ویروس آلوده شده و از این میان، ۹۷۰ هزار نفر جان خود را از دست داده اند. به دلیل آنکه مدت زمان زیادی از انتشار این ویروس در جهان نمیگذرد، دانشمندان هنوز به طور کامل به رفتار و ویژگیهای کووید ۱۹ واقف نشده اند. با آغاز فصل پاییز در نیمکره شمالی، همزمانی شیوع ویروس کرونا با همه گیری آنفلوانزا و سرماخوردگی به یکی از چالشهای بزرگ برای دانشمندان تبدیل شده است. یکی از دلایل نگرانی دانشمندان این است که هر سه بیماری آنفلوانزا، سرماخوردگی و کووید ۱۹ دستگاه تنفسی فرد را درگیر میکنند. زمانی ابعاد پیچیدگی این ماجرا آشکارتر میشود که بدانیم دانشمندان در تحقیقات خود به این حقیقت دست یافته اند که انسانها میتوانند به طور همزمان به آنفلوانزا و ویروس کرونا (که هر دو ریهها را درگیر میکنند) مبتلا شوند.
ویروس کرونا یکی از مرگبارترین همه گیریهای قرن ۲۱ را تاکنون رقم زده است. این در حالی است که بیماری آنفلوانزا خود توانایی بالایی برای قربانی کردن انسانها دارد. مرکز کنترل و پیشگیری بیماریهای آمریکا اعلام کرده است تنها در یک دهه اخیر به طور متوسط سالانه ۳۷ هزار نفر در ایالات متحده به دلیل ابتلا به آنفلوانزا جان خود را از دست داده اند. تداخل این دو بیماری در فصل پاییز باعث وحشت عمومی و نگرانی کادر درمانی شده است.
در این گزارش لیزا ماراگاکیس، مدیر مرکز جلوگیری از بیماریهای واگیردار دانشگاه جانز هاپکینز آمریکا به سوالات رایج و نگرانیهای عمومی مردم در این زمینه پاسخ میدهد.
شواهد اثبات کرده است که ویروس کرونا بسیار مرگبارتر از آنفلوانزا است. با این حال، ما شاهد آن هستیم که مقامات بهداشتی به طور ناگهانی نسبت به آنفلوانزا حساس شده و خواستار واکسیناسیون عمومی در مقابل آن شده اند. دلیل این امر چیست؟
حقیقت این است که علائم ابتلا به آنفلوانزا و ویروس کرونا بسیار به یکدیگر شبیه است و تشخیص آنکه بیمار به کدام یک از این بیماریهای ویروسی مبتلا شده به یک چالش بزرگ برای کادر درمان تبدیل شده است. توصیه ما این است که اگر علائم خفیفی از بیماری کرونا را دارید، بسیار ساده از کنار آن گذر نکنید و همچنین اگر چند سرفه مختصر کردید، تصور نکنید که حتما به کووید ۱۹ مبتلا شده اید.
اگر علائمی مانند تب، سرفههای مداوم، مشکلات تنفسی و از دست دادن حس بویایی و چشایی را تجربه کردید، حتما با پزشک در این زمینه مشورت کنید. برای پزشکان بسیار اهمیت دارد که برای درمان شما، حتما تشخیص صحیحی از بیماری داشته باشند. اگر آنها ابتلای شما به آنفلوانزا را به درستی تشخیص دهند میتوانند با تجویز آنتی بیوتیک و داروهای ضدویروس به بهبودی شما کمک کنند؛ و در مقابل، اگر پزشکان تشخیص دهند شما به کووید ۱۹ مبتلا شده اید میتوانند در صورت مشاهده علائم شدید ابتلا، شما را در بیمارستان بستری کنند و با تجویز داروهای استروئید به بهبودی شما کمک کنند. همچنین در صورت بستری شدن فرد در بیمارستان، در صورت نیاز دستگاه تنفس مصنوعی وجود دارد تا بیمار بتواند بر مشکلات تنفسی خود فائق آید.
دلیل نگرانی پزشکان ریشه در تشخیص بیماری دارد. اگر درصد بالایی از افراد جامعه علیه آنفلوانزا واکسینه شوند، پس از مشاهده علائم در بیمار میتوان با اطمینان بالایی از ابتلای وی به کرونا سخن گفت و تجویزات لازم را انجام داد. همچنین اگر واکسیناسیون انجام نشود و قرار باشد از تمامی مبتلایان به آنفلوانزا و کرونا تست گرفته شود، این امر فشار زیادی بر دوش کادر درمانی خواهد بود.
برخی مردم تصور میکنند واکسن آنفلوانزا آنگونه که باید کارایی ندارد. این گونه سخنان چقدر صحت دارد؟
حقیقت این است که واکسن آنفلوانزا صد در صد موثر نیست و درصد کارایی آن سال به سال متفاوتتر میشود. درست است که واکسن آنفلوانزا کامل نیست، اما بهترین روش موجود در حال حاضر برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری است. حتی اگر شما پس از دریافت واکسن به آنفلوانزا مبتلا شوید، احتمال آنکه علائم خفیفی از بیماری را داشته باشید و به سرعت حالتان بهبود یابد زیاد است.
چه اتفاقی رخ خواهد داد اگر به طور همزمان به آنفلوانزا و کووید ۱۹ مبتلا شویم؟ آیا ابتلای یکی پیش از دیگری ممکن است در شدت بیماری تاثیرگذار باشد؟
شواهد نشان میدهد انسانها میتوانند به طور همزمان به دو بیماری ویروسی مبتلا شوند. در این حالت، سیستم ایمنی بدن کار بسیار دشواری برای مبارزه با عوامل بیماری زا خواهد داشت. این بیماران با خطر بالای آسیبهای شدید ریوی، طولانی شدن بیماری، عوارض شدید، و حتی مرگ مواجه هستند.
هنوز تحقیقات علمی نشان نداده است که ابتلا به کووید ۱۹ یا آنفلوانزا میتواند خطر ابتلا به دیگری را افزایش دهد. با این حال، به دلیل آنکه هر دوی این بیماریها بافتهای ریه را درگیر میکنند، در صورت ابتلا به یکی از این دو بیماری، بدن شما بسیار آسیب پذیر خواهد بود. همچنین در صورت ابتلا به یکی از بیماریهای آنفلوانزا و کووید ۱۹، ابتلا به دیگری میتواند شرایط بسیار سختی را برای بیمار ایجاد کند. التهاب در ریه نیز که از عوارض هر دوی این بیماری هاست، میتواند راه را برای ورود باکتریها محیا کند.
آیا واکسیناسیون جهانی در مقابل آنفلوانزا امکان پذیر است؟ آرزوی ما این است که این امر محقق شود. با این وجود باید خوشبین بود. اگر این اتفاق رخ دهد ما میتوانیم به یک پیشرفت قابل توجه در مبارزه با بیماری آنفلوانزا دست یابیم. دانشمندان وعده داده اند ما تنها ۵ سال تا تحقق این آرزو فاصله داریم. هم اینک چندین واکسن مربوط به آنفلوانزا در مرحله سوم و پایانی آزمایش انسانی قرار دارند و میتوانند در مقابل ۱۸ ویروس مختلف که میتوانند این بیماری را ایجاد کنند، پاسخ ایمنی ایجاد کنند.
گفتنی است در باب تشخیص ابتلا به کرونا و آنفلوانزا هنوز راه قطعی کشف نشده است. دانشمندان میگویند به طور عمومی و رایج کسانی که به ویروس کرونا مبتلا شدهاند دستکم یکی از این علائم را نشان میدهند:
۱- تب با درجه حرارت بالا
۲- سرفههای مداوم و خشک
۳- از دست دادن حس بویایی و چشایی
۴- خستگی و مشکلات دستگاه گوارشی (مانند اسهال)
آیا هر فردی که تب دارد به این معناست که به کرونا مبتلا شده است؟ در ابتدا باید تب بالا در فرد را تشریح کنیم. به طور کلی پزشکان به درجه حرارت ۳۷.۸ درجه سانتیگراد در بیمار تب بالا میگویند. وقتی فردی این درجه حرارت را دارد به این معناست که بدنش در حال مبارزه با عوامل عفونی و بیماریزاست. با این حال، این تب میتواند ناشی از بیماریهای دیگر باشد و نمیتوان این موضوع را تنها به ابتلا به کرونا نسبت داد.
در میان ۳ بیماری شایع سرماخوردگی معمولی، آنفلوانزا و کووید ۱۹، تب تنها در حالت ابتلا به آنفلوانزا و کووید ۱۹ رخ میدهد و افرادی که دچار سرماخوردگی شوند غالباً دچار تب نمیشوند. زمانی که فرد دچار تب میشود باید به طور پیوسته درجه حرارت بدنش مورد سنجش قرار گیرد. در موارد حاد مراجعه به پزشک و تست کرونا توصیه میشود.
توصیه اکید متخصصان نیز این است که به طور کلی هر فردی که درجه حرارت بالا دارد حتماً اقدام به قرنطینه کردن خود کند و استفاده از ماسک را فراموش نکند.
علامت سرفه در این سه بیماری چگونه است؟ کسانی که به سرماخوردگی و آنفلوانزا مبتلا میشوند غالباً سرفه را همراه با علائم دیگر نشان میدهند. افراد مبتلا به آنفلوانزا به طور عمومی علائم دیگر مانند درد عضلانی، لرز، سردرد، خستگی، گلو درد، و آبریزش بینی را نیز به همراه سرفه تجربه میکنند. علائم آنفلوانزا در افراد غالباً از سرماخوردگی شدیدتر است.
در مقابل، علائم سرماخوردگی به صورت تدریجی در بیمار نمایان میشود و غالباً شدت کمتری نسبت به آنفلوانزا دارد. با این حال، هم سرماخوردگی و هم آنفلوانزا باعث ایجاد حس ناخوشی در فرد خواهند شد. تب، لرز، درد عضلانی و سردرد به ندرت در افرادی که به سرماخوردگی دچار شدهاند دیده میشود.
وقتی از سرفههای مداوم در بیماران کرونایی صحبت میکنیم منظورمان این است که بیمار بیش از یک ساعت در طول شبانه روز در حال سرفه کردن است. همچنین تعداد دفعات و طول زمانی که فرد مبتلا به کرونا سرفه میکند بسیار بیشتر از آنفلوانزا و سرماخوردگی است.
اگر فردی از "بیماری مزمن انسداد ریه" رنج میبرد و به طور طبیعی زیاد سرفه میکند، زمانی که به کرونا مبتلا شود شدت سرفههایش افزایش مییابد و شرایط عمومی بسیار بدی را تجربه میکند. متخصصان تاکید دارند افرادی که به طور مداوم و مستمر سرفه میکنند حتماً باید تست کرونا بدهند. همچنین رعایت نکات بهداشتی مانند استفاده از ماسک، حفظ فاصله اجتماعی از دیگران و استفاده از دستمال در زمان سرفه کردن به این افراد توصیه میشود.
از دست دادن حس چشایی و بویایی به چه معناست؟ از دست دادن حس چشایی و بویایی یکی از علائم رایج در میان مبتلایان به کووید ۱۹ است. با این حال، اگر شما به یک سرماخوردگی معمولی هم مبتلا شده باشید امکان دارد حس چشایی و بویایی خود را از دست دهید. در صورتی که این دو حس خود را از دست دادید، ولی شرایط جسمانی مناسبی دارید و حس ناخوشی نمیکنید، باز هم باید نسبت به این موضوع حساسیت به خرج دهید، زیرا شما میتوانید ناقل خاموش ویروس به دیگران باشید.
نکتهای که باید بدانید این است که کسانی که به آنفلوانزا مبتلا میشوند به ندرت حس بویایی و چشایی خود را از دست میدهند. از دست دادن این دو حس در میان افرادی که به سرماخوردگی مبتلا هستند در برخی زمانها دیده میشود، اما در میان مبتلایان به کرونا از دست دادن حس بویایی و چشایی به طور گسترده دیده میشود.
آیا عطسه کردن نشانه ابتلا به کروناست؟
واقعیت این است که عطسه کردن نشانه ابتلا به کووید ۱۹ نیست و در صورتی که فرد سایر علائم این بیماری را نداشته باشد، نباید نگران عطسههای خود باشد حتی اگر این عطسهها مداوم و شدید باشد. متخصصان تاکید دارند فرد تنها در صورتی که عطسه را همراه با سایر علائم مانند تب، سرفه، و از دست دادن حس چشایی و بویایی تجربه کند باید تست کرونا بدهد.
همچنین مبتلایان به آنفلوانزا نیز به ندرت عطسه میکنند. عطسه کردن نشانه رایج ابتلا به سرماخوردگی است. یکی از راههای مهم انتشار ویروس در محیط عطسه کردن است و باید افراد در زمانی که عطسه میکنند جلوی دهان خود را با دستمال بگیرند. این افراد باید به طور مستمر دستهای خود را بشویند و در مکانهایی که نمیتوانند فاصله گذاری اجتماعی را رعایت کنند، حتما از ماسک استفاده کنند.
آب ریزش بینی یا گرفتگی بینی علائم چیست؟
مرکز بهداشت و درمان اسکاتلند تاکید دارد کسانی که دارای علائم آبریزش بینی هستند به هیچ عنوان نیازی به انجام تست کرونا ندارند. آبریزش یا گرفتگی بینی یکی از علائم رایج ابتلا به سرماخوردگی است و مبتلایان به کرونا به ندرت این علامت را نشان میدهند. با این حال، در برخی موارد مبتلایان به آنفلوانزا نیز شاهد آبریزش بینی هستند.
با بازگشایی مدارس در فصل پاییز بهتر است به کودکان توجه بیشتری شود. تحقیقات نشان داده است کودکان کمترین آسیب پذیری را در مقابل ویروس کرونا دارند. این گروه سنی همچنین در صورت ابتلا به کووید ۱۹ علائم متفاوتی را نیز نشان میدهند. علائم رایج ابتلا به کرونا در کودکان شامل تب، سردرد، بیحالی و بثورات پوستی است. با این حال، ابتلا به سرماخوردگی و آنفلوانزا در میان این گروه سنی رایج است.
متخصصان انگلیسی درباره سایر علائم مشترک این سه بیماری نیز میگویند تنگی نفس یکی از نشانههای ابتلا به کووید ۱۹ است. افراد مبتلا به سرماخوردگی و آنفلوانزا دچار تنگی نفس نمیشوند. همچنین ابتلا به اسهال یکی از علائم دیده شده در افراد مبتلا به کرونا و آنفلوانزا است و کسانی که دچار سرماخوردگی شدهاند شاهد اسهال نیستند. همچنین بیحالی یکی از علائم رایج ابتلا به آنفلوانزا است و در برخی موارد در بیماران کرونایی و سرماخوردگی مشاهده میشود.
باشگاه خبرنگاران جوان