مجید فراهانی، رئیس کمیته بودجه و نظارت مالی شورای شهر تهران در جریان دویست و سی و ششمین جلسه علنی شورای شهر تهران طی نطق پیش از دستور ضمن گرامیداشت یاد و خاطره همه شهدا، آزادگان، جانبازان و رزمندگان در آستانه هفته دفاع مقدس گفت: این روزها ایران عزیز ما در شرایط ناشی از یک جنگ تمام عیار اقتصادی در عرصه بینالمللی و دفاع برای صیانت از سلامت یکایک ایرانیان عزیز در برابر شیوع و همهگیری ویروس کرونا و اثرات ناشی از آن در عرصه داخلی شرایط متفاوتی را تجربه میکند، تجربهای که دستاوردش برای ایران، ارزشمند و قابل تقدیر خواهد بود.
وی افزود: برای تبیین این شرایط از منظر اقتصادی به مرور وضعیت جهان، ایران و شهرداری تهران میپردازم.
فراهانی با اشاره به روند جهانی تصریح کرد: بررسی روند شاخص عدم قطعیت جهان از فصل اول ۱۹۹۰ تا فصل دوم ۲۰۲۰، نمایانگر آن است که در پی شیوع و همهگیری ویروس کرونا، جهان شاهد بالاترین وضعیت این شاخص در ۳۰ سال گذشته میباشد، البته در کشور ما به علت در پیش رو بودن انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای اسلامی کشور و اثرات عدم قطعیت سیاسی ناشی از برگزاری این انتخاباتها اثر شاخص عدم قطعیت بر شرایط در برخی موارد تشدید میشود.
رئیس کمیته بودجه و نظارت مالی شورای شهر تهران افزود: این عدم قطعیت و شرایط ناشی از فاصله گذاری اجتماعی سبب شده است تا در دو فصل متوالی سال جاری میلادی شاهد رشد منفی در اکثر اقتصادهای بزرگ جهان و تداوم آن برای سال ۲۰۲۰ باشیم، شاید مثبت شدن رشد اقتصادی چین تنها رشد اقتصادی قابل تصور برای جهان در دوران کرونا باشد!
وی ادامه داد: حجم تجارت کالایی جهان در پنج ماه نخست سال ۲۰۲۰ حدود ۲۰ درصد کمتر از سال ۲۰۱۹ بوده است- که نسبت به ۵ ماه نخست بحران مالی جهان در سال ۹-۲۰۰۸ کاهش شدید ناگهانی را تجربه کرده است-رشد تجارت اخیر در چین یک استثنا است که نشان از پایان زودهنگام اعمال اقدامات قرنطینهای در این کشور دارد.
رئیس کمیته بودجه و نظارت مالی شورای شهر تهران بیان کرد: بر این اساس جهان ده ریسک اقتصادی پیش روی جهان طی ۱۸ ماه پس از شیوع کرونا بر اساس آخرین گزارش مجمع جهانی اقتصاد عبارتست از رکود طولانی مدت اقتصاد جهان؛ با احتمال ۶۸.۶ درصد، افزایش شدید ورشکستگی بنگاههای بزرگ و صنایع کوچک و متوسط و ایجاد موجی از ادغام صنایع؛ با احتمال ۵۶.۸ درصد، عدم موفقیت صنایع و بخشها برای احیای اقتصادی در برخی از کشورها؛ با احتمال ۵۵.۹ درصد، سطح بالای بیکاری ساختاری، به خصوص بیکاری جوانان؛ با احتمال ۴۹.۳ درصد، تضعیف جایگاه مالی اقتصادهای بزرگ؛ با احتمال ۴۵.۸ درصد، اخلالهای طولانی مدت زنجیرههای تأمین جهانی؛ با احتمال ۴۲.۱ درصد، فروپاشی اقتصادی یک بازار نوظهور یا اقتصاد در حال توسعه؛ با احتمال ۳۸ درصد، افزایش شدید تورم جهانی؛ با احتمال ۲۰.۲ درصد، خروج گسترده سرمایه و کند شدن جریانات سرمایه گذاری مستقیم خارجی؛ با احتمال ۱۷.۹ درصد، کمبود بودجه بازنشستگی به دلیل کاهش ارزش صندوقهای بازنشستگی؛ با احتمال ۱۷.۶ درصد است.
عضو شورای شهر تهران با اشاره به وضعیت ایران گفت: بر اساس گزارش صندوق بینالمللی پول، تراز حساب جاری ایران در سال ۲۰۱۹ برای اولین بار با کسری همراه شده است. در سال ۲۰۱۸، تراز حساب جاری ایران با مازاد ۹.۴ میلیارد دلاری (۲.۱ درصد از تولید ناخالص داخلی) همراه بوده که در سال ۲۰۱۹، با کسری حدود ۳۰۰ میلیون دلاری (۰.۱ درصد از تولید ناخالص داخلی) مواجه شده است.
فراهانی ادامه داد: طبق پیش بینیها، انتظار میرود در سال ۲۰۲۰، کسری تراز حساب جاری ایران به ۴.۱ درصد تولید ناخالص داخلی تشدید پیدا کند.
رئیس کمیته بودجه و نظارت مالی شورای شهر تهران خاطر نشان کرد: ارزش تجارت کالای بدون نفت ایران با سایر کشورها در ۵ ماهه نخست سال جاری حدود ۲۴.۶ میلیارد دلار بوده که نسبت مدت مشابه در سال ۱۳۹۸ حدود ۳۱ درصد کاهش داشته است، تراز تجاری ایران طی ۵ ماهه نخست سال ۱۳۹۹ نسبت به مدت مشابه سال قبل به شدت تضعیف شده و از منفی ۱۲۷ میلیون دلار به منفی ۲.۸ میلیارد دلار کاهش یافته است. اما در عین تجربه این کاهشها در عرصه بازارهای داخلی ما شاهد افزایش ۷۹ درصدی ارزش هر قطعه سکه تمام بهار آزادی، ۵۹ درصدی ارزش دلار (اسکناس سنا)، ۲۴۳ درصدی شاخص بازار بورس اوراق بهادار تهران، ۱۸ درصدی شاخص بهای کالا و خدمات مصرفی کل کشور، ۴۸ درصدی بهای معاملاتی هر متر مربع واحد مسکونی شهر تهران در مردادماه ۱۳۹۹ نسبت به اسفند ۱۳۹۸ بودیم؛ روند افزایشی که در عین کوچک شدن اقتصاد عرصه زندگی را بر شهروندان تنگتر و سختتر کرده است.
فراهانی گفت: پیش بینی بانک جهانی حکایت از آن دارد که؛ تولید ناخالص داخلی ایران- که قبلاً در هر دو سال ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ کاهش یافته بود- در سال ۲۰۲۰ دوباره کاهش پیدا میکند، این امر که تا حدودی منعکس کننده اثر شیوع کووید- ۱۹ در مقیاس بزرگ بر مصرف داخلی و بخشهای خدماتی (مانند گردشگری) است، به نحوی که این کاهش مجدد رشد، ضمن نشان دادن سه دوره متوالی رشد منفی در تولید ناخالص داخلی، از وقوع رکود اقتصادی در ایران حکایت میکند. با این حال این بانک پیش بینی کرده که رشد تولید ناخالص داخلی ایران در سال ۲۰۲۱ مثبت خواهد شد.
وی افزود: بررسی گزارش شاخص تابآوری اقتصاد در سال ۲۰۲۰ نمایانگر آن است که ایران در این شاخص رتبه ۱۲۵ از میان ۱۳۰ کشور را کسب کرده است، امتیاز ایران در این شاخص برابر ۲۱.۱ است. در میان کشورهای منطقه تنها جایگاه کشور پاکستان در این شاخص با رتبه ۱۱۵ تقریباً به ایران نزدیک است! در میان سطوح تشکیل دهنده شاخص تابآوری جهانی، ایران در زنجیره تأمین امتیاز بالاتری را نسبت به سایر موارد، کسب کرده است.
رئیس کمیته بودجه و نظارت مالی شورای شهر تهران تصریح کرد: امتیاز ایران در ابعاد اقتصاد برابر با ۱۳.۶، کیفیت ریسک برابر با ۱۰، زنجیره تأمین برابر با ۳۱.۵ است، همانطور که ملاحظه میکنیم کمترین امتیاز ایران مربوط به کیفیت ریسک است.
فراهانی با اشاره به شرایط شهرداری تهران گفت: شهرداری تهران در حالی که حتی یک ریال از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی برای مقابله با شیوع کرونا از دولت دریافت نکرده است، از ابتدای اعلام شیوع کرونا تا امروز بدون تعطیل کردن لحظهای خدمت رسانی به شهروندان و با حفظ پایداری خدمات در شرایط همچنان فعالیت خود را ادامه میدهد که برابر گزارش درآمد- هزینه خزانه دار محترم شورا در چهار ماهه نخست سال جاری تحقق منابع برابر با ۵۷.۷ درصد بوده؛ که این میزان در مقایسه با متوسط تحقق منابع در سه ماهه نخست طی سالهای ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ با کاهش ۳۳ درصدی مواجه شده است.
وی ادامه داد: از آغاز سال ۱۳۹۹ تا پایان مردادماه در شهرداری تهران تعداد ۲ هزار و ۸۸۲ مورد پروانه ساختمانی صادرشده است، تعداد پروانه صادر شده در مدت مشابه سال قبل ۴ هزار و ۷ مورد بوده است، بر همین اساس ما شاهد کاهش ۲۸ درصدی صدور پروانه ساختمانی در تهران توسط شهرداری هستیم.
فراهانی اضافه کرد: همچنین از حیث متراژ ساختوساز در پنج ماه اول امسال، مجوز ساخت حدود ۳ میلیون و ۹۰۰ هزار مترمربع صادر شده است؛ این در حالی است که در مدت مشابه سال گذشته شاهد صدور مجوز ساخت حدود ۴ میلیون و ۹۵۰ هزار مترمربع بودهایم؛ این روند حکایت از کاهش ۲۱ درصدی ساختوساز در تهران از لحاظ متراژ دارد.
عضو شورای شهر تهران افزود: این روایت تلخ از شرایط اقتصادی جهان، ایران و شهرداری تهران در سال ۱۳۹۹ تنها هشداری است تا با اتخاذ استراتژی مناسب و پرهیز از روزمرگی به راه حل های برون رفت از این وضعیت بیاندیشیم، راه حلهایی که ان شا الله زمینه ساز «جهش تولید» برای ایران و تهران باشد. البته در این میان همانگونه که دولت به تنهایی کاری از پیش نخواهد برد، مجلس شورای اسلامی نیز به تنهایی نخواهد توانست تغییری ایجاد کند و شورای شهر نیز بدون حمایت قانونی مجلس و ایفای تعهدات توسط دولت، نمیتواند به تنهایی پاسخگوی نیازها و انتظارات شهروندان باشد.
رئیس کمیته بودجه و نظارت مالی شورای شهر تهران تصریح کرد: نمایندگان عزیز مجلس یازدهم در این صد روزی که نماینده ملت در مجلس هستید، قیمت برخی کالاهای اساسی مثل برنج ۴ برابر، و خودرو به ۳ برابر افزایش یافته است! ریالی از تعهدات دولت در قبال توسعه مترو در تهران پرداخت نشده است و یکایک ما شاهد سقوط ارزش پول ملی هستیم، به نحوی که ارزش یارانه پرداختی به هر شهروند به زیر دو دلار کاهش یافته است.
عضو شورای شهر تهران ادامه داد: احتمالاً برخی از شما برادران و خواهران عزیز تا پیش از این مشکل اداره کشور را حضور اصلاح طلبان در مجلس و شورای شهر میدانستید و عدهای نیز به غلط حضور اصولگرایان در شورا و مجلس را ریشه مشکلات شهر و کشور میدانستند! واقعیت این است که نه حضور ما در شورا یا مجلس ریشه مشکلات است و نه حضور شما یا همفکرانتان در مجلس و شورای شهر اسباب و علت بروز مشکلات! مشکل اصلی و اساسی فراموش کردن «مردم» و مشغول شدن به اولویتهای جریانی و سیاسی است!
وی تصریح کرد: بیایید دست به دست هم دهیم و برای حل مشکلات مردم قدمی برداریم زیرا مردم صاحبان اصلی شهر و کشور هستند و وظیفه شما، ما و یکایک مسئولان و دولتمردان تأمین رضایت مردم است.
انتظار مردم از رئیس جمهور، رئیس مجلس، رئیس قوه قضائیه، نمایندگان مجلس و اعضا شورای شهر آن است که یار و همراه مردم باشند و در گذار از این مرحله سخت به جای اندیشیدن به آنکه چگونه رقیب را حذف کنند به این فکر کنند که چطور میشود از زندگی آحاد شهروندان فارغ از قومیت، مذهب و نژاد حمایت و برای تأمین نیازمندیهای مردم به ویژه آسیب دیدگان ناشی از اثرات اقتصادی کرونا تلاش کرد، فراموش نکنیم همه ما در برابر مردم مسئولیم و مکلفیم همانگونه که در صیانت از حق حیات با کرونا مقابله میکنیم؛ در برابر شکاف روز افزون برخورداری و محرومیت نیز مسئولیم و مکلفیم به رعایت عدالت تا با توزیع عادلانه فرصتها و امکانات با فقر و نابرابری مقابله کنیم.
فراهانی گفت: نطقم را با بازخوانی این سخن مرحوم آیت الله طالقانی به پایان میرسانم؛ «… بله کربلا همین مملکت ما است. … موقعی که من میخواستم آزاد شوم چشمم به یکی از آیههای قرآن افتاد که معنی آن این بود که باید با بی عدالتی مبارزه نمود تا در آن دنیا با عدالت واقعی روبرو شد.»
مهر