اواخر بهمن ۹۸ بود که میکروفون‌های وزارت بهداشت برای اعلام این خبر روشن شد: «ورود کرونا به کشور». خبری که سعید نمکی وزیر بهداشت با اعلام آن از مردم درخواست همکاری کرد. همکاری که در اصل رعایت نکات بهداشتی مثل ماسک و رعایت فاصله اجتماعی بود.
توصیه‌های عجیب و غریب برخی سلبریتی‌ها برای مقابله با کرونا
در حالی که جامعه در حال مقابله با ویروس ناشناخته کرونا بود، نهاد‌های بهداشتی تلاش می‌کردند مردم را به رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی دعوت کنند که در این میان پای برخی نسخه‌های عجیب و غریب به این موضوع باز شد. نسخه‌هایی که نویسنده آن برخی چهرههای شناخته شده یا اصطلاحا برخی از سلبریتی‌ها بودند. مثلا بودند افراد مشهوری که آن زمان شروع به تبلیغ برخی دارو‌های گیاهی برای درمان کرونا کردند! یا بودند افرادی که با پیشنهاد‌هایی عجیب، خوردن الکل یا مواد ضدعفونی کننده را راهکاری برای رهایی از این ویروس می‌دانستند.
موضوعی که موجب مرگ و مسمومیت برخی از هموطنانمان شد، البته در این قشر بودند کسانی که دلسوزانه توصیه می‌کردند، اما در واقع اظهارنظر و به نوعی مدیریت برخی موضوعات خارج از تخصص سلبریتی‌ها موضوعی مسبوق به سابقه است. سابقه‌ای که نیازمندی یک قانون برای کنترل اظهارات و اقدامات بدون پشتوانه در فضای مجازی را بیش از پیش نمایان کرده است.
نصرالله پژمان‌فر رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان در این‌باره گفت: این موضوعی است که باید به طور ویژه مورد بررسی قرار گیرد. نباید بگذاریم برخی افراد سودجو در فضای بی قانونی و خلأ اقدام خودسرانه‌ای انجام دهند. باید بدانیم خلأ قانون و نظارت بر فضای مجازی از حد گذشته است و کمیسیون فرهنگی به جدیت در حال بررسی این موضوع است.
سید علی یزدی‌خواه، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی هم درباره اقدامات و اظهارنظر‌های خارج از تخصص چهرههای مشهور گفت: سلبریتی‌ها ویژگی‌هایی دارند که موجب شده در افکار عمومی بیشتر جای بگیرند، اما این به معنای آن نیست که در همه زمینه‌ها صاحبنظر باشند. نباید اظهارنظر آنها فراقانونی و باعث زیر سوال رفتن دستگاه‌های دولتی باشد. معتقدم وزارت ارشاد باید هر از گاهی جلساتی را با آنها داشته باشد و آخرین وضعیت کشور در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی را به اطلاع آنها برساند، چون خیلی وقت‌ها پیش می‌آید در اثر غفلت، یکی از چهرههای مشهور اظهارنظر کرده و فضای جامعه را ملتهب می‌کند.
یزدی‌خواه ادامه داد: برخی از بخش‌های کشور ما، قدرت برخورد قانونی کافی ندارند که یکی از آنها همین فضای مجازی است، البته باید مردم در خصوص اقدامات و اظهارنظر‌ها در فضای مجازی دقت بالایی کنند. به عنوان مثال یک سلبریتی بعد از یک حادثه طبیعی، برای دریافت کمک‌های مالی اعلام می‌کند، مثلا مردم در زمان سیل و زلزله مبالغ کلانی به برخی از آنها دادند که موجب شد کمک‌های مالی به موقع به آسیب دیدگان نرسد.
نظارت بر فضای مجازی در سایر کشور‌ها
بحث نظارت بر فضای مجازی در کشور‌ها موضوع جدیدی نیست، چرا که هستند کشور‌هایی که از مدت‌ها قبل نظارت و ایجاد برخی محدودیت‌ها بر فضای مجازی را آغاز کرده اند. مثلا چین کشوری است که هرگز با یک اینترنت وابسته به غرب کنار نیامد و اینترنتی به شکل نو به نام «هولیان ونگ» اختراع کرد و با بومی سازی شبکه مجازی در داخل کشور، عملا در جنگ اطلاعاتی با آمریکا و دیگر رقبایش پیروز شد.
استرلیا هم با هدف ارتقای افزایش ایمنی اینترنت برای خانواده‌ها، ممنوعیت محتوای مجرمانه سایبری را با طرح‌های مختلف اجرا کرده است. نمونه آخری از این اقدامات، محدودیت در دسترسی به برخی از سرویس‌های گوگل است. در قاره سبز هم البته این نوع محدودیت‌ها وجود دارد؛ بریتانیا که به عنوان بزرگ‌ترین مرکز کنترل اینترنت شناخته می‌شود، دارای چندین بنیاد نظارات بر اینترنت است که در سطحی بین المللی در زمینه فیلترینگ فضای سایبری فعال هستند.
این نظارت‌ها البته در کشور‌های دیگر مثل آلمان، فرانسه، آمریکا و غیره هم وجود دارد که تلاش می‌شود دسترسی‌ها به موضوعاتی که به هر نحوی منافع ملی کشور را به خطر می‌اندازند، محدود شوند.
با این اوصاف انتظار می‌رود نمایندگان مجلس برای جلوگیری از برخی هنجار شکنی‌ها در فضای مجازی، چه از سوی سلبریتی‌ها و چه از طرف افراد عادی طرحی را تدوین و ارائه کنند.
باشگاه خبرنگاران جوان
