«در راستای ارتقای جایگاه نظام تعلیم و تربیت کشور ضمن تأکید بر ارتقای کمی و کیفی مدارس دولتی به منظور بهره‌گیری از مشارکت همگانی مردمی در امر آموزش و پرورش و تأسیس مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی و بهره‌گیری از ظرفیت قوانین بالادستی و مستند به سیاست‌های کلی ابلاغی ایجاد تحول در نظام آموزش و پرورش کشور از سوی مقام معظم رهبری و راهبردهای کلان سند نقشه جامع علمی کشور با حفظ کارکردهای سیاستگذاری و نظارتی نظام، «سازمان مدارس و مراکز غیردولتی و توسعه مشارکت‌های مردمی» وابسته به وزارت آموزش و پرورش تأسیس شد».
این موضوع در ماده یک قانون تأسیس و اداره مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی آمده است؛ مدارس خصوصی از سالیان قبل وجود داشت و مردم به آموزش و فرهنگ کمک می‌کردند و در آیین‌نامه این مدارس نیز آمده بود که تما هزینه آنها از محل دریافت شهریه دانش‌آموزان تأمین می‌شود.
بعد از انقلاب اسلامی ایران، مجلس شورای اسلامی در تاریخ پنجم خرداد 1367 قانون تأسیس مدارس غیرانتفاعی را از تصویب گذراند؛ ماده یک این قانون مدرسه غیرانتفاعی را اینگونه تعریف کرده است: «مدارس غیرانتفاعی، مدارسی است که از طریق مشارکت مردم، مطابق اهداف و ضوابط ودستورالعمل های عمومی وزارت آموزش و پرورش تحت نظارت آن وزارتخانه تأسیس و اداره می‌شود».
در تبصره مربوط به ماده یک آورده شده است که «منظور از غیرانتفاعی بودن آن است که درآمد حاصله صرفاً صرف هزینه‌های جاری و توسعه آتی مدارس گردد». البته سال‌ها بعد، نام مدارس غیرانتفاعی به غیردولتی تغییر کرد اما این کلمه غیرانتفاعی هنوز هم از نظر عامه مردم روی مدارس غیردولتی هست و مردم از مدارس غیردولتی به عنوان مدارس غیرانتفاعی یاد می‌کنند.
اما در هر حال با توجه به توسعه و گسترش فعالیت‌های مدارس غیرانتفاعی و تغییر شرایط اجتماعی جامعه، به وجود آوردن نیازهای جدید در حوزه تعلیم و تربیت و همچنین لزوم حمایت‌های حاکمیت در امر توسعه مشارکت‌های مردمی، جهت افزایش انگیزه و سرمایه‌گذاری مؤسسان و کیفی سازی سطح فعالیت‌های آموزشی و پرورشی مدارس غیرانتفاعی، پیشنهاد اصلاح قانون در سال 87 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید و در نهایت در قانون تأسیس و اداره مدارس و مراکز آموزشی و پرورشی غیردولتی در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ چهاردهم آذر 1395 مجلس شورای اسلامی تصویب شد.
حالا این مدارس سال‌هاست که در کنار مدارس دولتی فعالیت می‌کند و برخی هم برند شده‌اند و به همین راحتی هر دانش‌‌آموزی را برای ثبت‌نام در آن قبول نمی‌کنند؛ کار و بار برخی از این مدارس آنقدر پررونق است که بعضی خانواده‌ها برای حضور فرزندان‌شان در این مدارس به فردی و هر کاری هم رو می‌آورند و هر پولی هم حاضرند خرج کنند.
اما کرونا همه معادلات را به هم ریخت و فضای آموزشی به شکل دیگری شد؛ مدارس تعطیل شد و آموزش مجازی روی کار آمد و در این شرایط خانواده‌ها با فرزندان‌شان در قرنطینه خانگی ماندند.
کلاس‌های درس به صورت غیرمجازی تشکیل شد و البته این کلاس‌ها در ساعت کمتر تشکیل شد؛ در کلاس‌های حضوری مدارس غیردولتی، محصلان از صبح تا ساعت 3 یا 4 بعدازظهر در مدرسه حضور دارند اما در کلاس‌های مجازی، این ساعات خیلی کمتر شد و از سوی دیگر والدین هم یک پای ثابت این آموزش‌ها شدند.
خانم سعیدی مادر 2 دانش‌آموز دختر محصل در یکی دبیرستان‌های غیردولتی تهران به خبرنگار فارس گفت: «از زمانی که مدارس تعطیل شد، ما خودمان یک پا معلم شدیم و باید با بچه‌ها درس کار کنیم؛ مدرسه فرزندانم، آموزش آنلاین دارد اما خود ما هم باید با آنها کار می‌کردیم و کلی تکالیف هم ما باید انجام می‌دادیم».
وی ادامه داد: «شهریه تحصیل هر کدام از فرزندانم در مدرسه در سال تحصیلی جاری 18 میلیون تومان بود و برای سال تحصلی آینده هم حدود 21 میلیون تومان علی‌الحساب باید پرداخت می‌کردیم و سوالم این است که آیا واقعا بچه‌های من درس‌هایشان را یاد گرفتند؟ چرا باید شهریه‌ای را پرداخت کنم که فرزندانم در خانه بوده‌اند و اصلا چرا باید این همه مبلغ را پرداخت کنم. آیا با آموزش مجازی، دانش‌آموزان چیزی یاد گرفتند. اگر آموزشی مجازی می‌شد که درس را یاد گرفت، در سایر کشورها هم آموزش مجازی می‌گذاشتند پس چرا این همه هزینه برای فضا و معلم می‌کنند؟».
سعید صالح مدیرکل مدارس و مراکز غیر دولتی وزارت آموزش و پرورش درباره شهریه مدارس غیردولتی، اظهار کرد: درباره شهریه مدارس غیردولتی در ایام تعطیلات طولانی مدت مدارس، طی جلساتی که در شورای سیاستگذاری و نظارت مرکزی تشکیل شد، به این نتیجه رسیدیم با توجه به اینکه مدارس غیردولتی مکلف هستند تمام خدماتی که وزارت آموزش و پرورش تعیین می‌کند را برای یک سال تحصیلی ارائه دهند و در زمانی که مدارس تعطیل شد، آموزش در مدارس تعطیل نشده و آموزش‌های مجازی اتفاق افتاد، بازگشت شهریه ثابت آموزشی موضوعیت پیدا نمی‌کند.
وی افزود: البته آموزش مجازی در بسیاری از مواقع علاوه بر افزایش زمان آموزش، هزینه‌های دیگری را هم برای مدارس ایجاد کرد و از سوی دیگر قرار شد مدارس خدماتشان را مجازی ارائه دهند و بر این اساس شهریه ثابت آموزشی اخذ می‌شود.
صالح اضافه کرد: درباره شهریه فعالیت‌های غیردرسی که مدارس متناسب با برنامه‌های خود ارائه می‌کنند، کمیته‌ای ذیل شورای سیاستگذاری و نظارت مرکزی تشکیل می‌شود و با مشخص شدن زمان پایان سال تحصیلی، چگونگی برگشت این شهریه‌ها که در قبال خدمت، اخذ شده ولی به دلیل شرایط کرونا انجام نشده است، به استان‌ها ابلاغ می‌شود و جزئیات آن در اختیار مردم قرار می‌گیرد.
صالح درباره عدم پرداخت حقوق معلمان افزود: معلمان مدارس غیردولتی در صورتی که مشکل داشتند، می‌توانند موارد را با سامانه تلفنی 4317 تماس بگیرند تا پیگیری کنیم و حقوقشان را دریافت کنند.
رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش در ادامه با اشاره به اینکه مدارس ملزم شدند هزینه فعالیت فوق برنامه غیرآموزشی را در ایام کرونا به خانواده ها برگردانند، گفت: مدارسی که هزینه فعالیت های فوق برنامه غیرآموزشی دریافت کرده اند ژطبق مصوبه شورای سیاستگذاری که به تک تک مدارس ابلاغ شده، باید هزینه فعالیت های انجام نشده را یا به اولیا بازگردانده و یا بابت شهریه سال آینده محاسبه کنند. همچنین موسسان موظف شدند حقوق معلمان را نیز به طور کامل پرداخت کنند و با موارد تخلف نیز برخورد شده است.
زینی وند با اشاره به نظارت‌ها بر مدارس در ایام ثبت نام گفت: پریروز یکی از اولیا به ما اطلاع داد که یک مدرسه ابتدایی ۱۷ میلیون شهریه می‌گیرد که بازرسان ما بلافاصله اعزام شدند. اولیای دانش‌آموزان موارد تخلف را حتما از طریق سامانه ۴۳۱۷ به ما اطلاع دهند و مطمئن باشند پیگیریم.
برخی مخاطبان این خبرگزاری در سامانه فارس من، با ثبت سوژه‌هایی با عنوان «دست مدارس غیرانتفاعی در جیب والدین» خواستار پیگیری بودند.
فارس
