روند صعودی بازار سرمایه در بلند مدت

عبدالله مشکانی - یک کارشناس اقتصادی - درباره «رفتارهای هیجانی مردم در بازارهای مالی»، با اشاره به استقبال مردم از شرکت های تازه وارد در بورس، گفت: مردم بدون توجه به ارزش سهام این شرکت‌ها تا زمانی سهام  شرکت‌ها را نمی‌فروشند که صف خرید داشته باشد و در صورت عرضه شدن صف ها مردم نیز به طور هیجانی سهام خود را می فروشند. با بررسی تاریخچه شرکت‌های تازه وارد به بورس، این نتیجه استنباط شد که روند این شرکت‌ها پس از یک وقفه کوتاه، رو به رشد بوده است، در حال حاضر به دلیل ورود افراد تازه وارد به بازار بورس، اگر بازار منفی شود مردم نیز به صورت هیجانی اقدام به فروش سهم های خود می کنند که این رفتاری اشتباه است.
وی که در برنامه پایش سخن می‌گفت، با تاکید بر اینکه  دلیل وجود این رفتار در مردم به خاطر آموزش ندیدن آنها است، ادامه داد: باید در این خصوص اقداماتی از سوی متولیان امر صورت گیرد، چرا که این رفتار باعث متضرر شدن مردم می شود و باید از آن جلوگیری کرد. با بررسی لیست شرکت هایی که از سال ۹۸ در بازار بورس اوراق بهادار عرضه شده اند این نتیجه به دست آمد که اگر کسی این سهم‌ها را بعد از ریزش صف خرید نمی فروخت، می‌توانست بیش از ۱۵ میلیون تومان سود کند، در حالی که اکثر مردم در این زمان به دلیل رفتار هیجان خود حدود ۱۰ میلیون تومان سود را از دست داده اند.
این کارشناس اقتصادی در ادامه  به سامانه سجام و سود مجامع سهام های عرضه اولیه ای اشاره کرد و افزود: تعداد سهام هایی که به یک فرد در عرضه های اولیه تعلق می گیرد، کم تعداد است، بنابراین سود مجامع تعلق گرفته به هر فرد نیز به علت کم بودن تعداد سهام، مبلغ اندکی است. به همین علت برای مردم صرفه ندارد که به بانک ها مراجعه و این سود را دریافت کنند، برای حل این مشکل سامانه سجام طراحی شده که اطلاعات حساب مردم را دریافت می کند و مبنا بر این است که هر شرکت از طریق سامانه سجام سود مجامع را به حساب هر فرد واریز کند.
مشکانی با بیان اینکه سامانه سجام تاکنون در خصوص واریز سود مجامع فعالیتی نداشته است، گفت: حسن دیگر سجام کاهش ریسک بازار و شناسایی پولشویی است، اما تاکنون آنگونه که شایسته بوده توسعه پیدا نکرده است. مردم به علت صرفه نشدن گرفتن سود مجامع، آنها را دریافت نکرده اند و این پول در حساب بانکی شرکت ها باقی مانده و گاها به بیش از ۶۵ میلیارد تومان رسیده که بلا استفاده مانده است. اگر سامانه سجام به درستی کار می کرد این اتفاق رخ نمی داد، سازمان بورس باید این موضوع را پیگیری کند.
وی درمورد موضوع مجوزهای شرکت های کارگزاری و حاشیه سود چند هزار میلیاردی آنها نیز اظهار کرد: حدود ۱۱۱ کارگزاری در بازار سرمایه فعالیت می کنند که چهار کارگزاری اول تقریبا ۳۰ درصد سهم بازار را تصاحب کرده اند، اصل بازار چهار کارگزاری اول هستند و عملا ۸۰ درصد سهم بازار در اختیار ۱۴ کارگزاری در کشور است، این کارگزاری قیمت های نجومی دارند، به عنوان مثل بخشی از سهام یک کارگزاری کوچک بیش از ۱۲۰ میلیارد تومان قیمت خورده است. کارگزاری اول بازار در مجموع ۱۱۸۰ میلیارد تومان درآمد از کارمزدها  در سال ۹۸ درآمد داشته است، سهامداران به موضوع درصد کارمزد معترض هستند، چراکه خدمات آنها نیز ضعیف ارزیابی می شود.
این کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه کارگزاری ها نسبت به  قبل تغییرات بسیاری داشته اند، گفت: هزینه کارگزاری ها نسبت به گذشته که فرآیندها کاغذی بود، کاهش داشته است، و خدمات متناسب با کارمزد دریافتی نیست، بخشی از کارمزدها به عنوان مالیات به دولت، بخشی به شرکت های کارگزاری و بخشی نیز به شرکت بورس می رسد. برگ سهام شرکت بورس در سال ۸۵ با سرمایه ۱۵ میلیارد تومان، برابر یک میلیون تومان قیمت داشت، در حال حاضر ارزش بازار این شرکت بین ۲۰ تا ۲۵ هزار میلیارد تومان است و برگ سهام یک میلیون تومانی، در حدود ۱.۵ میلیارد تومان قیمت دارد. نرخ رشد این شرکت ۷۰ درصد رشد داشته، در حالی که اقتصاد کشور به طور متوسط سالانه سه درصد رشد داشته است، رشد ۷۰ درصدی شرکت بورس حاصل بالا بودن کارمزدهای خرید و فروش سهام است و این کارمزدها باید اصلاح شود، ضمن اینکه انحصار موجود در ارائه مجوزها نیز شکسته شود و فضای آن رقابتی شود.
روند صعودی بازار بورس در بلند مدت
همچنین رضا نازی - تحلیلگر بازار سرمایه - در خصوص روند بازار سرمایه بیان کرد: تفکر سرمایه گذاری در روند بازار سرمایه موثر است و اگر این تفکر بلند مدت باشد، هیچ مشکلی متوجه بازار نیست و اگر این نگاه کوتاه مدتی باشد، مشکلات بسیاری را برای فعالان بازار سرمایه ایجاد می کند. اصلاح های رخ داده در بازار سرمایه، طبیعی و جزو ذات بازار است، به عبارت دیگر رشد شاخص کل با دلار همپوشانی دارد و همراه با رشد دلار، شاخص کل نیز روند صعودی خود را داشته است، جریان ورود نقدینگی یکی از عوامل موئر بر بازار سرمایه است.
وی با تاکید بر اینکه  روند نزولی دلار، الزاما روی بازار سرمایه تاثیر ندارد، توضیح داد: زیرابین دلار بازار آزاد و دلار سامانه نیما تفاوت قیمتی است و نرخ نیما هم روند صعودی دارد، در دوماه اخیر روند ورود پول به بازار صعودی بوده است و همین عامل پویایی بازار سهام است. ضریب نفوذ بورس در جامعه رشد داشته و حجم معاملات در چند ماه اخیر خیره کننده بوده است، ارزش معاملات بورس در حال حاضر ۱۵ هزار میلیارد تومان بوده که  نشان دهنده توجه مردم به این بازار است.
این تحلیل‌گر بازار سرمایه درمورد  سهام عدالت و تاثیر آن بر بازار نیز گفت: پیشنهاد من به مردم نگهداری سهام عدالت است زیرا این سهام دارایی ارزنده ای است.
نازی در ادامه با تاکید بر اینکه اصلاحات هفته اخیر شاخص کل، طبیعی و قابل پیش بینی بود، اظهار کرد: خطری سهامداران را تهدید نمی کند، فعالین بازار که از سال ۹۶ وارد بازار سرمایه شده اند بازدهی خیره کننده ای را نسبت به بازارهای موازی کسب کرده اند. در خصوص تشبیه نوسانات این بازار به ریزش سال ۹۲ نیز باید گفت ما در شرایطی هستیم که تجربه های خاصی را پشت سر گذاشته ایم و بازار به یک بلوغ رسیده است، در بلند مدت بازار سهام ارزنده است و روند رو به رشدی دارد.
ایجاد شفافیت در معاملات، وظیفه اصلی بورس کالا
رضا محتشمی پور - معاون عملیات و نظارت بر بورس کالا - نیز در این برنامه درمورد  وظایف بورس کالا و اتفاقات رخ داده در این بازار با بیان اینکه بورس کالا بستری برای معاملات حجیم و بزرگ است، گفت: بعضی از کالاها نظیر مواد اولیه و خام، در حجم بالا تولید و تجارت می شود، بورس های کالایی شناخته ترین بازار برای انجام اینگونه معاملات در سطح ملی و فراملی است. این بورس ها شاخص های قیمتی را برای بازار تعیین می کنند، به عبارتی دیگر در بورس کالا کشف قیمت کالاها معیار و استاندارد است، بورس کالا می تواند نقش تامین مالی کننده برای صنایع و تولید کشور را نیز ایفا کند.
معاون عملیات و نظارت بر بورس کالا گفت: ایجاد اطمینان به بازار و جلوگیری از نوسانات بی قاعده و هیجانی نیز وظیفه دیگر بورس کالا است، در بازار ایران بورس های کالایی نقش ایجاد شفافیت در معاملات را دارد، این شفافیت به تنظیم گری بازار کمک می کند و از نوسانات نیز جلوگیری می کند.
وی درمورد نوسانات موجود در کالاهای عرضه شده در بورس کالا، بیان کرد: بورس های کالایی شاخص وضعیت اقتصادی کشور هستند، بعضی از شرکت های عرضه کننده به استناد تغییر در قیمت های مواد اولیه، قیمت پایه خود را افزایش دادند که نشان دهنده افزایش قیمت ها در بازار است. بورس های کالایی نشان دهنده نقص در بازار کشور است و از طریق می توان بازار را اصلاح کرد، البته در تابلوی بورس کالا نیز نقص وجود دارد که مهمترین آن عرضه ناقص است که به سیاست ها و مقررات بر می گردد.

 

ایسنا