در حالی که قیمت نفت پس از توافق تاریخی تولیدکنندگان بزرگ برای کاهش تولید، بهبود سریعی پیدا کرد، بازار جهانی ۶۰۰ میلیارد دلاری گاز با اشباع عرضه فوق العاده بالایی دست و پنجه نرم میکند. معاملهگران و تحلیلگران میگویند ممکن است هنوز بدترین وضعیت ممکن در این بازار به وقوع نپیوسته باشد. افت تقاضا و اشباع ظرفیت مخازن، زمینه را برای منفی شدن قیمتها در برخی از نقاط جهان فراهم کرده است.
این وضعیت نشان میدهد که صنعت انرژی جهانی هنوز فاصله زیادی با احیای کامل از افت تقاضای ناشی از شیوع ویروس کرونا دارد و مشکلات بیشتری برای تولیدکنندگان از میادین نفتی شیل تگزاس گرفته تا جزیره کرتیس استرالیا وجود دارد. برخلاف بازار نفت هیچ نشانهای از واکنش هماهنگ تولیدکنندگان گاز برای مقابله با اشباع عرضه وجود ندارد و به معنای آن است که هر گونه سقوط قیمت طولانیتر و شدیدتر خواهد بود.
گاز که برای تولید برق در نیروگاهها و گرمایش و خوراک برای مواد شیمیایی و کودها مورد استفاده قرار می گیرد، پس از این که دمای هوای ملایمتر در زمستان سال گذشته باعث تقاضای کمتر شد، در آستانه شروع وحشتناکی در سال ۲۰۲۰ بود. اما با گسترش شیوع پاندمی ویروس کرونا که باعث سقوط تقاضا شد، اوضاع از بدتر به وخیمتر تغییر یافت و خریداران بزرگ مجبور شدند از تحویل محمولهها امتناع کنند. در این بین فروشندگان بزرگ جهان تولیدشان را به حد کافی کاهش ندادهاند در حالی که مخازن گازی نزدیک به تکمیل ظرفیتشان هستند.
مانند سقوط موقتی قیمت نفت به منفی ۴۰ دلار در آوریل که به دلیل نگرانی از کمبود ظرفیت نگهداری نفت مازاد تقاضا روی داد، عامل اصلی سقوط قیمت به زیر صفر در بازار گاز، عدم وجود ظرفیت نگهداری گاز مازاد عرضه خواهد بود. معاملهگران و تحلیلگران به اروپا به عنوان نخستین بازاری اشاره کرده اند که احتمالا به نقطه بحران میرسد و ممکن است تبعات آن برای خریداران و فروشندگان از آمریکا گرفته تا آسیا منعکس شود.
در حالی که در بازار نفت اتحاد تولیدکنندگان تحت هدایت عربستان سعودی و روسیه به مدیریت عرضه و تقویت قیمتها پرداختهاند اما بازار گاز فاقد یک رویکرد هماهنگ است و در نتیجه مازاد عرضه فعلی مورد رسیدگی قرار نگرفته است.
در حالی که معاملهگران و تحلیلگران در نظرسنجی ماه گذشته بلومبرگ اظهار کردهاند که احتمال منفی شدن قیمت گاز در اروپا وجود دارد اما اکثرا خاطرنشان کردند که این احتمال اندک است زیرا صادرکنندگان پیش از بروز چنین اتفاقی دست بکار خواهند شد و به سرعت واکنش نشان میدهند.
بر اساس گزارش بلومبرگ، در واقع نشانههایی از کاهش عرضه مشاهده میشود. خریداران گاز طبیعی مایع آمریکا دهها محموله برنامهریزی شده برای تابستان را لغو کردند. در این بین، صادرات از سوی کشورهایی مانند مالزی، برونئی و نروژ در ماه گذشته کاهش یافت. اما کاهش تولید برای متوازن کردن بازار و توقف افت قیمتها کافی نیست. جریان گاز از خط لوله یامال-اروپا در اواخر ماه مه نوسان داشت اما این ماه دوباره افزایش پیدا کرده است.
ایسنا