حمیدرضا اینانلو، سرپرست امور بین الملل سازمان غذا و دارو، در نشست اینستاگرامی بررسی وضعیت صادرات دارو در سه سال اخیر و آینده با اشاره به وضعیت صدور مجوزهای صادرات در سه سال گذشته، اظهار کرد: در طول چند سال گذشته فراز و نشیبهایی در صادرات دارو داشتیم، در سال ۹۶ ما بیشترین میزان صادرات را داشتیم و با تشدید تحریم ها و محدودیت های ارزی شاهد کاهش صادرات بودیم که این روند کاهشی در سال ۹۸ هم ادامه پیدا کرد.
چالش صادرات دارو در سایه تحریم ها
او ادامه داد: به دلیل تحریم و مناسبت های سیاسی کشور محدودیت ارزی اعمال شد و شرکت های داروسازی صادرکننده دارو به دنبال تعهدات ارزی که به گمرک و بانک مرکزی میسپردند و عدم ایفای تعهدات ارزی، در دریافت ارز و تامین داروی بازار داخل، دچار چالش میشدند.
اینانلو صادرات دارو را به راه رفتن روی بند تشبیه کرد و گفت: تولیدکننده باید مازاد نیاز داروی کشور را صادر کند، این در حالی است که کشورهای همسایه با شرایط بهتری صادرات دارو را انجام میدهند چرا که فرهنگ، قوانین و مناسبت آنها به گونه ای است که واردات دارو ممنوع نیست و شرکت ها، دغدغه تأمین داروی بازار داخلی را ندارند.
داروهای «های تک» عمده صادرات دارویی ایران را تشکیل می دهند
اینانلو با بیان اینکه بخش عمده صادرات ما به داروهای «های تک »و «بایوتک» با تکنولوژی نوین اختصاص دارد، گفت: باید توجه داشت که صنعت داروسازی ایران نشان داده است که در حوزه «های تک» چه توانمندی بالایی دارد و از کشورهای همسایه در این حوزه جلوتر هستیم.
سرپرست امور بین الملل سازمان غذا و دارو تصریح کرد: ما برای تسهیل صادرات دارو صدور گواهی نامه ها و مجوزها را به سندیکای صاحبان صنایع دارویی واگذار کردیم، همچنین در سازمان غذا و دارو تلاش های صورت گرفت و در سال ۲۰۱۸ عضو PICS شدیم. با این عضویت نگاه مثبت تری به صنعت داروسازی در خارج مرزهای کشور شکل گرفت، ما همچنان توانسته ایم مسیر صادرات را باز نگه داریم، هر چند رقم صادرات رضایت بخش نیست.
اما و اگرهای نیمایی شدن ارز داروهای بدون نسخه!
او با اشاره به اما و اگرهای نیمایی شدن ارز داروهای بدون نسخه یا OTC اظهار کرد: هفته جاری در کمیته صادرات، جلسه ای به صورت ویدئو کنفرانس برگزار و بحث هایی درباره نیمایی شدن ارز داروهای OTC مطرح شد. نیمایی شدن ارز می تواند در صادرات نقش موثری داشته باشد، به طور کلی این نیمایی شدن ارز می تواند هم فرصت باشد و هم چالش ایجاد کند.
سرپرست امور بین الملل سازمان غذا و دارو ادامه داد: فرصت از این جهت است که دیگر برای تولید این داروها درگیر تخصیص ارز نخواهیم بود و این مسئله در صادرات داروهای OTC می تواند کمک کننده باشد اما از طرف دیگر افزایش قیمت تولید را به دنبال دارد.
او با اشاره به برخی انتقادات نسبت به اعمال محدودیت های سازمان غذا و دارو در صادرات اظهار کرد: انتظار سازمان غذا و دارو از شرکت های داروسازی این است، شرایط را درک کنند چرا که در دوران تحریم، اولویت ما تامین داروی داخل است و درخواست داریم که تولیدکنندگان میزان تولید را به درستی اعلام کنند. برای مثال وقتی یک شرکت برای تامین دارویی درخواست صادرات دارد چون برخی تولیدکنندگان میزان تولید را به درستی اعلام نمی کنند، شرکت درخواست کننده آسیب میبیند و ممکن است مجوز صادرات، صادر نشود.
او افزود: درخواست داریم که شرکت ها رقابت را به آن سوی مرزها نبرند، صادرات کار تخصصی است و باید شرکت های صادر کننده را جدی بگیریم. تولید به اندازه کافی به ویژه در تحریم و کرونا سخت است و شاید لازم باشد ما برند ملی را توسعه دهیم تا این برند ملی در صادرات موفق باشد.
رقم صادرات دارو در شأن صنعت داروسازی ایران نیست
در ادامه نشست آصف مهدوی دبیر شورای سیاست گذاری صادرات کالاهای سلامت محور سازمان غذا و دارو اظهار کرد: دوستان ما در سازمان غذا و دارو به همراه سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی اقدامات خوبی در حوزه صادرات و عرضه داروهای ایرانی در بازارهای همسایه انجام دادند و ما با نظر دکتر شانه ساز، شورای سیاستگذاری صادرات کالاهای سلامت محور سازمان غذا و دارو را راه اندازی کردیم.
او با بیان اینکه به دنبال تحریمهای ظالمانه شاهد کاهش صادرات دارو هستیم، گفت: رقم صادرات در سالهای گذشته، عددی نیست که در شان صنعت داروسازی ایران باشد و ما انتظار بیشتری از صنعت دارو در ایران داریم. باید توجه داشت اکنون که قیمت نفت بسیار پایین است ما میتوانیم روی صادرات غیر نفتی تکیه کنیم و صادرات دارو را مدنظر قرار دهیم.
دبیر شورای سیاست گذاری صادرات کالاهای سلامت محور سازمان غذا و دارو ادامه داد: در بسیاری از حوزهها مثل انتقال ارز چالش داریم البته در حوزه صادرات کالاهای سلامت محور کمی چالشها کمتر است. پیش از این در حوزه صادرات در سازمان غذا و دارو، تمرکز وجود نداشت و ادارات موارد را مستقل پیگیری میکردند، اما اکنون با راهاندازی شورای سیاستگذاری، صادرات محصولات سلامت محور در سازمان غذا و دارو، به صورت متمرکز مورد توجه قرار گرفته است.
مهدوی ادامه داد: اعضای شورای سیاستگذاری صادرات محصولات سلامت محور، تشکلهای حوزه سلامت، اداره کلهای سازمان غذا و دارو و نماینده سازمان بازرسی هستند و کارشناسان صادرات دارو را پیگیری میکنند، ما بعد از راه اندازی شورای صادرات ارتباط خوبی با سازمان توسعه تجارت برقرار کردیم و مقرر شد در تمام جلسات این سازمان از جمله کارگروه توسعه صادرات به صورت فعال شرکت کنیم، در جریان امور قرار بگیریم و مسائل و مشکلات شرکتهای داروسازی را منتقل و پیگیری کنیم.
تامین نیاز داخل، اولویت نخست در دوران تحریم
دبیر شورای سیاست گذاری صادرات کالاهای سلامت محور سازمان غذا و دارو با بیان اینکه در شرایط تحریم تامین بازار داخلی در اولویت قرار دارد، گفت: باید توجه داشت که در دوران تحریم واردات محدودیت دارد و ما میتوانیم مازاد نیاز داخل را صادر کنیم همچنین ما در تامین ارز محدودیتهایی داریم، از طرفی امسال هم ارز دارو کاهش پیدا کرده است و سازمان غذا و دارو مجوز صادرات داروهایی که با ارز ترجیحی تولید شده اند، صادر نمیکند.
او بیان کرد: ما در شورای صادرات به دنبال چالشها و مشکلات در خارج و داخل از سازمان غذا و دارو هستیم. سندیکای صاحبان صنایع داروهای انسانی میتواند با جمعآوری اطلاعات از شرکتها بسیار کمک کننده باشد؛ همچنین بحث تک نرخی شدن ارز و استفاده نکردن از ارز دولتی در شرکتهایی که اهداف صادراتی دارند، در رشد صادرات موثر است. از دکتر مهرعلیان قول گرفتم که مشکلات صادرات را حل کنیم و در ایران بهتر پیش برویم، مواردی در جلساتی سازمان توسعه تجارت داشتیم بحث زیرساختهای صادراتی و تمرکز حمایت هاست.
دبیر شورای سیاست گذاری صادرات کالاهای سلامت محور سازمان غذا و دارو تصریح کرد: اگر بحث چابک سازی فرآیندها، نقل و انتقال پول و تقویت شرکتهای موفق در صادرات را مدنظر قرار دهیم، می توانیم صادرات دارو را افزایش دهیم، باید توجه داشت در حوزههای مختلف از جمله دارو، شرکتهای بسیاری هستند که سابقه خوبی در صادرات دارو یا سایر محصولات دارند و میتوانند در صادرات دارو به ما کمک کنند.
باشگاه خبرنگاران جوان