​ايمني ارزان نيست

به گزارش ایران اکونومیست به نقل از سايپانيوز، تد هاين، بازنشسته 74ساله مي گويد: «هر بار كه كاميوني سنگي پرتاب مي كند، تعويض شيشه جلو براي من 900 و خرده اي دلار آب مي خورد.» تازه اگر از نمايندگي سيف لايت اتوگلاس سفارش دهد 1400 دلار هزينه تعويض آن است.

خودروي تد، يك سوباروي فارستر است كه به فناوري EyeSight مجهز است. يعني تركيبي از فناوري هاي ADAS سيستم كمك راننده پيشرفته، FCW سيستم هشدار برخورد از رو به رو، AEB ترمز خودكار اتومات، LDW هشدار خروج از بين دو خط و ACC يا كروز كنترل هوشمند. براي اين كه اين فناوري ها درست كار كنند، شيشه جلوي خودرو هم بايد مخصوص همين كار باشد كه به دوربين و رادار مجهز است و الا اگر شيشه معمولي تعويض شود، همه سيستم هاي ايمني نامبرده در بالا بي فايده ميشوند. حتي زمان تعويض، بايد متخصصي آن را نصب كند كه با كاليبره كردن آن با سيستم خودرو آشنا باشد.

حالا اگر كسي سوبارو مي خرد، مي داند كه به سيستم ايمني EyeSight مجهز است. سيستم ADAS خاص سوبارو نيست و بسياري از خودروهاي سواري و وانت به آن مجهز شده اند. هر كسي هم علاقه داشته باشد مي تواند به خودروي خود اين قابليت را اضافه كند. [البته خودروهاي جديد].

بر اساس پژوهش هاي موسسه تحقيق حمل و نقل دانشگاه ميشيگان، از زماني كه دو فناوري FCW و AEB به خودروها افزوده شده اند، ميزان برخورد از عقب با خودروها در اين خودروها 46 درصد كاهش يافته است. همچنين با افزوده شدن LDW ميزان تصادف به خاطر گردش به چپ يا راست 21 درصد كاهش يافته است. دوربين عقب و ساير سيستم ها مثل AEB به ميزان 81 درصد از تصادف ها را كاهش داده است.

در عوض وقتي صحبت از تعمير و نگهداري مي شود، هزينه هاي اين خودروها به مراتب گزاف تر از خودروهاي ارزان تر است. اكثر اين سيستم هاي ايمني با تراشه ها و پردازنده هاي داخل موتور كار مي كنند و به نوعي يك تصادف كوچك به بخش مهمي از خودرو آسيب مي زند. حتي يك تصادف ساده آينه به آينه در اين خودروها بسيار گران تر از خودروهايي است كه به اين فناوري ها مجهز نيستند. پرتاب شدن يك سنگ ساده به شيشه جلوي خودرو، هزينه سنگيني روي دست صاحب اين خودروها مي گذارد.

در كشورهاي پيشرفته، قوانين روز به روز سخت گيرانه تر مي شوند و برخي از اين فناوري ها اجباري شده اند، از جمله ترمز اضطراري خودكار، سيستم رديابي پياده، هشدار برخورد از رو به رو و غيره.

مقايسه هزينه هاي خريد، تعمير و نگهداري فناوري هاي جديد با ميزان صرفه جويي حاصل از ايمني به وجود آمده توسط اين فناوري ها كار آساني نيست و محاسبات پيچيده اي دارد. اما به هر حال در برخي موارد، اگر اين سيستم هاي ايمني از صدمات جاني اجتناب كنند، به هزينه هاي بالاي خريد، تعمير و نگهداري اين فناوري ها مي ارزد.

بله تصادف اتفاق مي افتد، چه خودرو به اين فناوري ها مجهز باشد چه نباشد. اما زماني ارزش آن بسيار بالا است كه جلوي جراحت يا مرگ را مي گيرد. البته در تصادف هاي جزئي تر، ميزان خسارت مالي خودروهايي كه به اين فناوري ها مجهز هستند بيشتر است.

برخي از كارشناسان هشدار داده اند وقتي به هر دليلي اين فناوري ها از كار مي افتد، يا كاليبره نيستند، به دليل ايمني كاذبي كه به صاحب آن مي دهند، امكان خسارت و ضرر و زيان را بالا مي برند.

جان كاردي قائم مقام ارشد سيف لايت اتوگلاس مي گويد: «اكثر دوربين هايي كه در سيستم ADAS به كار مي روند روي شيشه جلو يا آينده عقب نصب مي شوند و يك تغيير مكان جزئي در اين دوربين ها مي تواند در سرعت هاي بالا در بزرگراه ها فاجعه به بار آورد.»

همه ي تعميرگاه ها در همه خيابان ها، صلاحيت تعمير اين فناوري ها را ندارند. اطلاعات نحوه تعمير و نگهداري اين فناوري ها هم به وفور در دسترس همگان نيست. اين موضوع به پيچيدگي هاي بيمه و تعمير اين فناوري ها افزوده است.

حالا ديگر مفهوم «تصادف جزئي» كه در زبان انگليسي به آن fender bender مي گويند و به معني «در حد قُر شدگي گلگير» معني مي دهد، فرق كرده است. جو شنايدر از مشاوران مؤسسه تحقيقاتي بسيار معروف KPMG مي گويد: «تصادف هاي جزئي كه روزگاري مردم به آن وقعي نمي گذاشتند و به راحتي از كنار آن مي گذشتند، امروز مفهومي تازه پيدا كرده و يك تصادف ساده مي تواند در ايمني و كاركرد صحيح خودرو اثرات نامطلوب بگذارد كه گاهي اين اثرات به صورت تصاعدي است.»

باب پاسمور Bob Passmore قائم مقام بخش خودرويي «انجمن بيمه و تصادفات دارايي هاي آمريكايي» (APCIA) مي گويد: «ما اميدواريم كه فناوري هاي جديد به اندازه كافي جلوي تصادف ها را در بلند مدت بگيرد والا هزينه هاي تعمير خودروها روندي فزاينده دارد كه فشاري مضاعف به شركت هاي بيمه وارد مي كند.»

سرعت نوآوري در فناوري ها بسيار بالاتر از سرعت تجهيز و آموزش تعميرگاه ها است. جف اوانسون مدير عملياتي اسمارت اكسپرس Smart Express تأمين كننده تعميرات سيار مي گويد: «هر چه اين فناوري ها پيچيده تر مي شوند، انتظار آن كه مكانيك هاي سيار بتوانند عيب يابي و رفع عيب كنند كمتر مي شود.»

در ذيل به چند نمونه ساده از تعميرات گزاف اين فناوري ها اشاره شده است:

تعمير گلگير جلو: 700 تا 1800 دلار و اگر نياز به كاليبره شدن داشته باشد 250 تا 600 دلار به هزينه اضافه مي شود

تعويض سنسور و دوربين: 500 تا 1900 دلار

چراغ هاي جلو و عقب (هالوژن): 200 تا 500 دلار؛ (ال ايي دي): 750 تا 1500 دلار اگر نياز به كاليبره شدن داشته باشد 100 تا 250 دلار اضافه مي شود.

تعويض شيشه جلو: (عادي): 300 تا 500 دلار (مجهز به ADAS): 700 تا 1500 دلار، تعويض سنسور و دوربين: 800 تا 1900 دلار به علاوه كاليبره كردن: 250 دلار

آينه جانبي (ساده): 300 تا 500 دلار؛ (مجهز به ADAS): 1000 تا 2500 دلار به علاوه 250 دلار كاليبره مجدد