جهانگیری: به جامعه حق و اجازه انتقاد دهیم| فاجعه را درست تحلیل کنیم

 اسحاق جهانگیری در مراسم گرامیداشت مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی و شهادت سپهبد حاج قاسم سلیمانی اظهار کرد: امسال سالگرد آیت‌الله هاشمی رفسنجانی با شرایط خاص موجود در کشور برگزار شد. در شرایط دشوار و غمباری هستیم.
وی بیان کرد: من هم مثل هر ایرانی دیگر به آسانی سخن بر زبانم جاری نمی‌شود، اگر الزام به حکم وظیفه، اخلاق و ادب در قبال یادبود دو شخصیت ممتاز و ملی کشور آیت‌الله هاشمی رفسنجانی و سردار سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی نبود، ترجیح می‌دادم در برابر حادثه‌ها و فاجعه‌هایی که در دو هفته گذشته کام ملت را تلخ کرده، همچنان سکوت کنم و به درون خود پناه برده و تنها با خدای خود در خلوت صحبت کنم.
معاون اول رییس‌جمهور با تاکید بر اینکه تضعیف جایگاه رهبری می‌تواند برای ایران خطرآفرین باشد، گفت: در شرایط فعلی سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی مردم تنزل پیدا کرده، برای ترمیم اعتماد لطمه دیده باید خطاها جبران شود و مسئولیت‌پذیر باشیم.
معاون اول رییس‌جمهور با اشاره به حوادث دی‌ ماه امسال گفت:‌ دی‌ ماه امسال برای همه ما که اینجا نشسته‌ایم و همه ایرانیان در گوشه و کنار دنیا، در غم و نگرانی و دلهره از شنیدن خبرهای غیرمنتظره و هراس از آینده گذشته است. خداوند کمک کند که روزهای پایانی به‌خوبی بگذرد.
جهانگیری توضیح داد: 13 دی ‌ماه خبر شهادت فرمانده نام‌آور، فروتن، صادق، شجاع و استراتژیست حاج قاسم سلیمانی که به حق سردار ملی ایران و اسلام لقب گرفت، شنیده شد. در 17 دی‌ ماه خبر تلخ جان باختن 69 نفر از هموطنان در مراسم تشییع باشکوه در کرمان آمد در 18 دی‌ ماه خبر شوک آور سقوط هواپیمای اوکراینی و داغ مرگ هم‌میهنان ایرانی و مسافران خارجی و در 19 دی‌ماه حادثه مرگ مسافران اتوبوس سوادکوه شنیده شد. البته که در این میان صحنه‌های باشکوهی در وداع مردم فهیم و قدردان ایران با فرزند مهربان خویش در شهرهای مختلف به خصوص اهواز، مشهد، تهران و کرمان و خلق حماسه بزرگ شهید دوران هم وجود داشت که دوست و دشمن را شگفت‌زده کرد.
وی یادآور شد: بعد از آن خواست ملت ایران و انتظار مقام معظم رهبری در تحقق انتقام سخت از دولت جنایتکار آمریکا محقق شد. آمریکا اعلام کرده بود اگر ایران عکس‌العمل نشان دهد 52 نقطه از ما را می‌زند با حمله موشکی به پایگاه عین‌الاسد اتفاق شیرینی به جای ماند آن هم در شرایطی که در حوادث آبان‌ ماه بی‌اعتمادی و چند پارگی به وجود آمده بود و ملت را با مشکل جدی مواجه کرد.
جهانگیری گفت: نگرانی وجود داشت. آن نگرانی‌ها به لحظه‌های توام با وحدت و همبستگی و ایجاد سرمایه اجتماعی تبدیل شد و سرمایه نظام افزایش یافت، اما افسوس که شوک جان باختن جمعی از نخبگان علمی و افتخارآفرینان میدان دانش در اثر خطای محاسباتی و غلبه شرایط جنگی بر مدیریت امور و پنهان نگه داشتن حادثه برای چند روز این فرصت عظیم ملی را در معرض تهدید قرار داد.
معاون اول رییس‌جمهور با اشاره به دیدار با تعدادی از خانواده‌های جان‌ باختگان هواپیمای مسافربری اوکراین، اظهار کرد: در روزهای گذشته برای عرض تسلیت به برخی از این خانواده‌ها سر زدم، برخی از این خانواده‌ها یک فرزند و برخی دو فرزند و سه فرزند را از دست داده و شهید شده بودند، وقتی با خانواده‌های داغدار صحبت می‌کنید اندوه و داغ صد برابر اضافه می‌شود. یکی از این خانواده‌ها تعریف می‌کرد که استاد فرزندش به او گفته بود که در آینده علم دنیا اثرگذار خواهد بود. این خانواده‌ها صبور و بزرگ هستند حق بزرگ دارند و حق‌شان است که گلایه و اعتراض کنند. نباید حق آنها نادیده گرفته شود. وقتی چنین خطای بزرگی رخ داده باید ریشه‌ها، زمینه‌ها، ابعاد و پیامدها به درستی روشن شود و با سرعت اصلاح شده و هزینه‌های آن هم به موقع پرداخت شود.
جهانگیری ادامه داد: در این شرایط یاد برخی شخصیت‌ها و مدیریت‌ها می‌افتیم و حسرت نبود آنها زنده می‌شود. مدیران بحران با تجربه موفق عبور از بحران‌ها همچون آیت‌الله هاشمی رفسنجانی برای شرایط امروز کشور لازم است؛ باید به بازخوانی این میراث پرداخته شود. در گذشته فوت دور از انتظار و خسارت‌بار ایشان را داشتیم که جای خالی او این سال‌ها و ماه‌ها بیش از هر لحظه دیگری به چشم می‌آید. باید به حوادث دی‌ماه حادثه اندوهبار فوت مرحوم هاشمی را اضافه کرد.
معاون اول رییس جمهور با اشاره به میراث مرحوم هاشمی و با تاکید بر لزوم استفاده از این میراث در دوره فعلی، اظهار کرد: آنچه روایت می‌کنم از کسی است که به دلیل همشهری بودن زودتر و بیشتر با نام، منش و مشی هاشمی آشنا بود، زودتر زیر چتر حمایت و مدیریت او قرار گرفت و از او فاصله نگرفت و طی طریق کرد. افتخار داشتم از فیض رفاقت و برادری با شهید سهپبد قاسم سلیمانی هم سخن باشم، اشتراکات این دو الزامات درس آموخته‌ای را برای ما در آینده روشن می‌کند.
وی ادامه داد: هاشمی رفسنجانی فردی توسعه‌گرا و آینده‌نگر بود و عبور از بحران‌ها میراث گرانقدری از اوست. علی‌رغم تمامی جفاها و بی‌مهری‌ها به خاطر علاقه‌مندی به ایران و اسلام از جمهوری اسلامی حفاظت کرد و در برابر مردم خود را مسئول می‌دانست. برای پیشبرد مسائل ملی و تامین منافع جمهوری اسلامی تا آخرین لحظات عمرش اقداماتی انجام داد. هاشمی رفسنجانی خستگی‌ناپذیر بود و در سازندگی و آبادانی کشور تلاش کرد.
معاون اول رییس جمهور بیان کرد: اگر آرمان‌های اقتصادی او با جدیت دنبال می‌شد امروز وضع اقتصادی کشور متفاوت با شرایط فعلی از ابعاد مختلفی همچون اقتصادی و رفاه مردم بود. هاشمی می‌خواست عقب‌ماندگی تاریخی ایران را با فرهنگ کار، تلاش و تولید ملی به جامعه اسلامی مستقل و مقتدر ارتقاء دهد. مسائل را در خطبه‌های نماز جمعه برای مردم بیان می‌کرد امروز بسیاری از دستاوردهای زمان او را همچون بنادر، اتوبان‌ها، راه‌ها و سدها می‌بینیم؛ نمونه آن سد ساخته شده در کارون، کرخه و دز که اگر نبود سیل در عید امسال با خوزستان چه می‌کرد، فقط گاهی در یک ثانیه هشت هزار متر مکعب آب در کرخه جاری بود.
جهانگیری با بیان اینکه مرحوم هاشمی رفسنجانی اصل عزت، حکمت و مصلحت را به عنوان قطب‌نمای رهبری در سیاست‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای مبنا قرار می‌داد، اضافه کرد: بسیاری از گره‌ها را حل کرده و شرایط در منطقه با تدبیر ایشان با کشورهای مهم منطقه رفع می‌شد. مرحوم هاشمی رفسنجانی از ابتدا تلاش کرد در هر حوزه‌ای شناخت کامل داشته باش،د بی‌گدار به آب نزده و عواقب آن را در آینده ببیند. اعتقاد قلبی داشت که باید برای همه مسائل شناخت کامل باشد و قدم‌ها را بر اساس آن برداشت، اما برخی فکر می‌کنند درباره‌ موضوعات بدون آگاهی تصمیم بگیرند، اما نمی‌دانند پیامدها چه خواهد بود و چه کاری باید در برابر آن انجام داد.
وی ادامه داد: مرحوم هاشمی جفاهای زیادی دید، اما چیزی که از او به یادگار ماند، وفا است. این درس بزرگی برای همه کسانی است که دل در گروی کشور و نظام دارند و دلسوز نظام و ایران هستند. مشی هاشمی این بود که در مقابل کم‌لطفی‌ها، بی‌مهری‌ها و جفاها نباید صحنه را ترک کرد باید در صحنه ماند چون ملت زحمت می‌کشد تا عده‌ای نخبه و تاثیرگذار باشند. نباید این افراد در روزهای سخت به خاطر جفاها و بی مهری‌ها صحنه را ترک کنند. به این سرمایه‌ها در چنین روزهایی بیشتر نیاز است.
معاون اول رییس جمهور با بیان این‌که کشور امروز بیش از هر زمان دیگری درگیر مشکلات سیاسی - اجتماعی و اقتصادی است، خاطرنشان کرد: مردم بیش از هر زمانی درگیر گرفتاری‌های زندگی هستند، آیا اگر هاشمی رفسنجانی بود کشور با این مشکلات مواجه بود؟ هاشمی رفسنجانی با عقل و تدبیر و دوراندیشی به چاره‌جویی برای مشکلات مردم و حفظ نظام و کشور می‌پرداخت.
جهانگیری با بیان اینکه کشور در شرایط حساس و خطیری قرار دارد، گفت: شاید بتوان با قاطعیت گفت هیچ‌گاه در این 40 سال بعد از انقلاب چالش‌های همزمان مواجه کشور نبوده است؛ برای اولین‌بار با مسئولیت دولت و رییس جمهور آمریکا یکی از بزرگترین فرماندهان نظامی ایران در کشوری مهمان ترور می‌شود این اتفاق ساده‌ای نیست و به دنبالش پیامدهایی دارد از طرفی دیگر تحریم‌های بسیار گسترده‌ای علیه ملت ایران وضع شده که در تاریخ 40 ساله ما بی‌سابقه بوده است. سابقه نداشته آمریکایی‌ها در دریا به دنبال کشتی‌های حامل نفت ما بگردند و حتی به کاپیتان کشتی متوسل شده و پول بدهند تا او نفت ما را در فلان بندر تخلیه کند. در همین وضعیت منطقه با گرفتاری‌های عجیبی روبه‌رو است، ناامنی و جنگ‌ها در سوریه و عراق، یمن، لیبی و افغانستان منطقه را بسیار متشنج کرده است اگر اقدامی نشود هر آن می‌تواند شعله‌ها به سمت ایران سرازیر شود.
معاون اول رییس جمهور اضافه کرد: در همین شرایط سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی و شوک بر اثر اتفاق رخ داده برای هواپیمای مسافربری اوکراین تنزل پیدا کرده و امنیت روانی، ذهنی و اجتماعی مردم را دچار خطر کرده است. به همین دلیل بنده به چند راهکار در شرایط فعلی رسیده‌ام؛ از همه صاحبنظران درخواست دارم که اگر فکر می‌کنند موارد دیگری لازم است به این لیست اضافه شود کمک کنند و بگویند.
وی توضیح داد: در وهله‌ اول بپذیریم شوک ناشی از سقوط هواپیما و مرگ جان‌گداز مسافران فرهیخته آن در همه جامعه و در همه سطوح تکان‌دهنده بوده است؛ به جامعه حق و اجازه انتقاد دهیم و با همدردی و همکاری کمک شود که این وضعیت آسان‌تر بگذرد. فاجعه را درست تحلیل کنیم و پاسخگویی سریع به ابهامات داشته باشیم. برای ترمیم اعتماد لطمه دیده و جبران خطاهای مدیریتی مسئولیت‌پذیر باشیم و قبول کنیم در شرایط پیچیده فقط می‌توان با مسئولیت‌پذیری و صحبت شفاف و صادقانه با مردم بخش زیادی از مشکلات را حل کرد.
جهانگیری ادامه داد: در دادگاهی که با تاکید رییس جمهور و دستور رییس قوه قضاییه قرار است تشکیل شود موضوع رسیدگی شده و مردم و افکار عمومی داخل و جهان در جریان قرار گیرند پاسخ به سوالات داده شود و به دنبال آن اعتماد را برگردانیم.
معاون اول رییس جمهور در عین حال با بیان اینکه این حادثه دو دستاورد مهم به دنبال داشت، اظهار کرد: اول این‌که مسئولان فهمیدند افکار عمومی داخل و خارج موضوعی نیست که بتوان مقابل‌اش ایستادگی کرد. افکار عمومی ما را وادار کرد مسئولیت‌پذیر باشیم مسئولان در زمان موفقیت از یکدیگر سبقت می‌گیرند تا بگویند آنها آن کار را انجام داده‌اند، اما در زمان خطا و اشتباه مسئولیت‌پذیری شجاعت می‌خواهد و آن وقت تاثیرگذاری را به دنبال دارد. به سهم خود سردار حاجی‌زاده را تحسین می‌کنم که مسئولیت را پذیرفت و گفت که گردنش از مو باریک‌تر است. افکار عمومی نشان داد زمان دروغگویی تمام شده و باید با مردم صادق بود و پنهان‌کاری نکرد آنجا که به دروغ گفته می‌شود خسارات زیادی به دنبال دارد این یک درس بزرگ است.
وی همچنین تاکید کرد: نباید در بیان انتقادات از موضع انصاف خارج شد و به تضعیف نهادهایی پرداخت که بنیان آن برای سکان‌داری نظام است. رهبری نظام ما را به اقتدار کشید لذا تضعیف آن جایگاه می‌تواند برای ایران خطرپذیر و خطرناک باشد. مرحوم هاشمی رفسنجانی هم در خلوت و آشکار و در جلسات مختلف تاکید داشت باید جایگاه رهبری را حفاظت و حراست کرد کما این‌که مقام معظم رهبری بعد از گرفتن اولین گزارش از حادثه هواپیما سه دستور اکید دادند که مبنای تصمیم در شورای امنیت قرار گرفت اول آنکه تمامی مسائل صادقانه به مردم گفته شود، به اشتباه مقصرین رسیدگی شده و این موضوع در شورای عالی امنیت ملی مورد بررسی قرار گیرد که بعد از آن جلسه شورا تشکیل و بیانیه صادر شد.
معاون اول رییس جمهور با تاکید بر این‌که نیروهای نظامی حافظ مرزها و امنیت کشور هستند، ادامه داد: در هیچ شرایطی به خصوص شرایط پیچیده منطقه نباید نیروهای نظامی تضعیف شوند؛ این به مصلحت نیست باید نیروهای نظامی‌مان همواره روحیه دفاع از کشور را داشته باشند. از طرف دیگر باید بپذیریم مسائل پیچیده‌ای در کشور وجود دارد و نمی‌شود با روش‌های گذشته امور را پیش برد و باید به رویه انعطاف و اصلاح امور تن داد.
جهانگیری با تاکید بر این‌که انتخابات آینده موضوعی مهم و سرنوشت‌ساز برای کشور است، ادامه داد: این انتخابات می‌تواند بخش زیادی از اعتماد از دست رفته را برگرداند. حضور باشکوه مردم در انتخابات نیاز ضروری مصالح و منافع ملی کشور است. همه باید با سعه صدر دنبال راهکاری باشیم که نتیجه آن مشارکت گسترده مردم می‌شود.
وی افزود: خبرهایی راجع به رد صلاحیت‌ها شنیده شده گزارشاتی در هیات دولت مطرح شد معنا آن است که در برخی حوزه‌های انتخابیه رقابت جدی وجود ندارد. شورای نگهبان فرصت خوبی دارد باید با آنها گفت‌وگو کرد از امکان رهبری استفاده کرد و شرایطی ایجاد شود که هیچ جریانی که می‌خواهد در چارچوب نظام فعالیت کند، احساس نکند برای آنها جایی در صحنه انتخابات وجود ندارد. از دوستان اصلاح‌طلب هم می‌خواهم با صبر و بردباری موضوع را پیگیری کنند، بنده هم در خدمت شما هستم آنچه توان دارم به خرج داده و به صحنه می‌آیم تا انتخابات گرمی برگزار شود.
به گزارش ایسنا، معاون اول رییس جمهور با تاکید بر این‌که باید به فکر همبستگی ملی و احیای جامعه نگران باشیم، اظهار کرد: باید از تهدیدهای پیش‌رو فرصت بسازیم اگر با جامعه و مردم صادقانه رفتار شود و اشتباهات و خطاها گفته شود مردم هم برای حل مشکلات به صورت جدی پای کار و به مدد می‌آیند و کمک خواهند کرد. از مردم کمک بخواهیم و با آنها صادقانه رفتار کنیم آن وقت است که آنها هم کمک می‌کنند و می‌توان مشکلات را حل کرد. ایران ظرفیت‌های زیاد و سرمایه‌های بزرگی دارد ما نخبگانی در دانشگاه‌ها داریم که می‌توانند برای حل مسائل کمک کنند پس به خاطر خدا و مردم با هم باشیم.  
جهانگیری افزود: سردار قاسم سلیمانی فرمانده‌ای بود که همه از شجاعت او در صحنه‌های نظامی یاد می‌کردند. مقام معظم رهبری فرمود سردار سلیمانی متعلق به این جناح و آن جناح نبود سردار با همه نیروهای انقلاب کار می‌کرد و حتی از افرادی سخن می‌گفت که برخی از نام بردن آنها دوری می‌کردند.
وی ادامه داد: آخرین جلسه‌ام با سردار قاسم سلیمانی درباره‌ی بحث پیرامون مسائل سیاسی بود. جلسه‌ سه نفره با حضور من، سردار و یک مقام عالی‌رتبه امنیتی که بعدها درباره آن خواهم گفت. در آن جلسه درباره خیلی از مسائل دغدغه‌ها را مطرح کردیم این‌که تا کی این وضعیت باید ادامه پیدا کند و باید هرچه سریع‌تر برای حل آن مشکلات حرکت کنیم بعضی از موارد مورد تفاهم قرار گرفت تلفنی موضوع را با سردار پیگیری کردم که به نتیجه هم رسیدیم، اما در نهایت به اینجا رسیدیم.
معاون اول رییس جمهور در پایان تاکید کرد: ایران و نظام برای همه ماست باید جدی به ایران بیندیشیم، مسائل مقطعی را فدای ایران نکنیم این مسائل حل می‌شود، به آینده توجه کنیم در این بین استفاده از مشی مرحوم هاشمی برای حل مشکلات تاثیرگذار است.

ایسنا