بر اساس قانون بیمه و کار در ایران مرخصی انواع مختلفی دارد که متداول‌ترین تقسیم بندی آن به مرخصی‌های با حقوق و بی حقوق تقسیم می‌شود.
البته نوع دیگری از مرخصی‌ها مانند مرخصی استحقاقی، مرخصی ساعتی، استعلاجی، زایمان و غیره هم وجود دارد که بر اساس آن حقوق کار مشخص می‌شود.
مرخصی استحقاقی نوعی از مرخصی است که به تمام کارمندان به میزان ۲.۵ روز در ماه و مجموعا ۲۶ روز در سال مرخصی داده می‌شود، البته کارمندان می‌توانند ۹ روز از مرخصی خود را ذخیره نگه دارند و سال بعد آن‌ها را دریافت کنند یا در انتهای سال اگر از مرخصی‌های خود استفاده نکرده باشند، پول آن را از کارفرمای خود دریافت کنند.
نوع دیگری از مرخصی که شاید با آن زیاد سر و کار نداشته باشیم، مرخصی است که به آن مرخصی بین تعطیلی گفته می‌شود؛ این نوع مرخصی جزء مرخصی استحقاقی فرد حساب می‌شود و اگر در بین دو روز تعطیل روز کاری وجود داشته باشد و کارمند آن را مرخصی بگیرد، مرخصی بین تعطیلی به حساب می‌آید.
مرخصی ساعتی که یکی از متداول‌ترین مرخصی‌هاست از مرخصی استحقاقی کسر می‌شود و در هر شرکت با شرکت دیگر تفاوت دارد.
مدت مرخصی بدون حقوق چقدر است؟
مرخصی بدون حقوق را همه شنیده‌ایم، این نوع مرخصی در قانون برای سفر‌های طولانی یا گرفتاری‌های شدید خانوادگی است که با موافقت کتبی کارفرما فرد می‌تواند تا ۲ سال مرخصی بدون حقوق دریافت کند و در صورتی که کارفرما تأیید کند، قابل تمدید تا ۲ سال دیگر هم هست، البته در این نوع مرخصی هیچ حقوق و مزایایی به فرد تعلق نمی‌گیرد.
برای زمان‌های بیماری که از نظر پزشک استراحت مطلق باشد، باید مرخصی استعلاجی گرفت؛ در این نوع مرخصی فرد ۷۵ درصد حقوق و دستمزد روزانه معمول خود را دریافت می‌کند که آن از سوی سازمان تأمین اجتماعی پرداخت می‌شود، البته برای دریافت مرخصی استعلاجی مدارک پزشکی و فرم حادثه حتما نیاز است.
قانونگذار برای کمک به مادران بارداری که قصد به دنیا آوردن فرزند دارند، مرخصی زایمان را در نظر گرفته است؛ این مرخصی برای بانوان ۶ ماه است که می‌توانند یا از قبل از زایمان یا بعد از آن استفاده کنند که در این نوع مرخصی حقوق و مزایا به بانوان تعلق می‌گیرد و خانم پس از اتمام دوران مرخصی خود باید به سازمان تأمین اجتماعی مراجعه کند و حق و حقوق خود را دریافت کند، البته در قانون جدید برای پدر هم مرخصی در نظر گرفته شده است.
نوع دیگری از مرخصی که قانون آن را مشخص کرده، مرخصی ازدواج است؛ این مرخصی به عنوان هدیه برای افراد در نظر گرفته می‌شود که مدت آن سه روز است.
تمام این مرخصی‌ها در قانون پیش بینی شده است و بر اساس قانون باید به کارگر تعلق گیرد و در صورت خودداری کارفرما از دادن این مرخصی‌ها او تخلف کرده و باید جواب کارگر خود را پس دهد.
باشگاه خبرنگاران جوان
