دلالان که در سال ۹۸ به دلیل ثبات و تعادل بازار ارز کمترین بازدهی را از این بازار کسب کردهاند، همواره تلاش کردهاند که به بهانه مختلف، قیمت ارزهای عمده از جمله دلار را بالا برده و برای خود کسب سود کنند.
مسایل مربوط به تحولات برجام و گامهای هستهای ایران تاکنون از مهمترین بهانهها برای ایجاد نوسان در قیمت دلار بودهاند اما به دلیل مدیریت دولت و بانک مرکزی و همچنین کاهش تاثیر روانی مسایل مربوط به گامهای هستهای ایران، به تدریج این بهانه از دلالان گرفته شده است به طوری که بازار دیگر، نسبت به این تحولات، واکنش منفی نشان نمیدهد.
البته ماجرا به اینجا ختم نشده و دلالان به سراغ سایر مسایل برای نوسانگیری از بازار ارز میروند که در این میان، سهمیهبندی و افزایش قیمت بنزین نیز بهانه خوبی بوده است.
با وجود این که هیچ رابطه منطقی و مستقیمی بین افزایش قیمت بنزین و رشد بهای دلار وجود ندارد، اما دلالان با فضاسازی در فضای مجازی تلاش کردهاند که بازار را ملتهب کرده و با ایجاد نوسان و رشد قیمتها برای مدتی کوتاه برای خود سودسازی کنند.
بر اساس مصوبه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا از بامداد جمعه (۲۴ آبان) بنزین برای تمام وسایل نقلیه بنزین سوز سهمیه بندی شد. بر این اساس، قیمت بنزین معمولی سهمیهای هر لیتر ۱۵۰۰ تومان و قیمت بنزین معمولی غیرسهمیهای به ازای هر لیتر ۳ هزار تومان تعیین شد، همچنین قیمت بنزین سوپر هر لیتر ۳۵۰۰ تومان تعیین شده است.
در این میان، دلالان بازار ارز در فضای مجازی از جمعه شب که قیمت بنزین بالا رفت، سراغ فضاسازی برای رشد قیمت دلار رفتند که به نظر کارشناسان، موقتی است و به دلیل غیر واقعی بودن، به سرعت به حالت عادی بازخواهد گشت.
قیمت دلار در آخرین روز کاری هفته گذشته (پنجشنبه) و پیش از بسته شدن بازارها ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومانی بود، اما روز جمعه با علام افزایش قیمت روندی افزایشی یافت به طوری که اکنون قیمت دلار در صرافیهای بانکی ۱۱ هزار و ۷۰۰ تومان اعلام شده است.
البته در بازار آزاد، قیمتها اندکی بالاتر بوده و به نرخ های نزدیک ۱۲ هزار تومان نیز خرید و فروش میشود.
تاثیر تورمی ۴ واحد درصدی افزایش قیمت بنزین
رئیس کل بانک مرکزی عصر جمعه (دیروز) در واکنش به این نوسانها در صفحه اینستاگرام خود نوشت: در این چند روز تحت تاثیر انتظارات ناشی از تقاضای فصلی ارز، عوامل سیاسی و همچنین اخبار افزایش قیمت بنزین، در مقایسه با نرخ میانگین سه ماه گذشته، افزایش قیمت دلار در بازار آزاد حدود سه درصد بوده است.
«عبدالناصر همتی» اعلام کرد: محاسبات اداره بررسیهای اقتصادی بانک مرکزی نشان میدهد که تاثیر افزایش امروز قیمت بنزین در تورم، در حدود چهار واحد درصد در سال خواهد بود.
وی افزود: متوسط نرخ دلار در بازار آزاد در سه ماه گذشته، با ثبات نسبی معادل ۱۱ هزار و ۴۰۰ تومان بوده است.
رئیس کل بانک مرکزی تصریح کرد: اگر وضعیت مطلوب ذخایر ارزی بانک مرکزی و نیز مازاد عرضه نسبت به تقاضای ارز در بخش اسکناس و حواله را نیز در نظر بگیریم، نظریه بالا بودن ریسک سرمایه گذاری در ارز همچنان پابرجا خواهد بود.
همتی تاکید کرد: نرخ کنونی ارز تحت تاثیر بیش جهش قبلی ناشی از عوامل انتظاری و تداوم تحریم ها بوده و از پشتوانه عوامل بنیانی برخوردار نیست.
رابطه قیمت دلار و بنزین
رئیس هیأت مؤسس کانون صرافان با اشاره به برخی ادعاها برای بالابردن قیمت دلار به بهانه افزایش قیمت بنزین گفت: افزایش قیمت دلار میتواند نرخ بنزین را بالا ببرد اما رابطه معکوس وجود ندارد، بهای دلار تابع نرخ بنزین نیست.
«اصغر سمیعی» اظهار داشت: قیمت دلار در روزهای اخیر تحت تاثیر رشد تورم و سایر عوامل تمایل به افزایش داشته و این بار، بنزین را بهانه کرده است.
رئیس هیأت مؤسس کانون صرافان گفت: نرخ دلار تحت تاثیر میزان تورم در کشورمان و همچنین نرخ تورم در کشورهای حوزه دلار قرار دارد که دلار با تعدیل به موقع و با شیب ملایم نرخ میتواند این شکاف را پرکند.
سمیعی خاطر نشان کرد: با توجه به شکاف نرخ تورم بین ایران و کشورهای اصلی حوزه دلار، کاهش شدید قیمت دلار را نباید انتظار داشت.
وی گفت: هیچ گاه نباید قیمت دلار را سرکوب کرده و آن را ثابت نگاه داشت، زیرا امکان دارد فنر قیمت دلار جمع شده و به یکباره بالا برود، همانطور که در سالهای گذشته رخ داده است.
رئیس هیأت مؤسس کانون صرافان اضافه کرد: بنابراین باید اجازه داد که نرخ دلار همپا با نرخ تورم، نوسان داشته باشد.
سمیعی اظهار داشت: نرخ دلار در سال ۹۷ نوسان زیادی داشت اما از ابتدای سال ۹۸ شاهد تلاطم در این بازار نبودهایم و نوسانهای اندکی وجود داشته است که البته بهتر بود اجازه داده شود بر اساس نرخ تورم، بهای دلار نیز رشد داشته باشد.
رئیس هیأت مؤسس کانون صرافان خاطر نشان کرد: برای مهار نرخ دلار باید تورم در کشور تک رقمی شده و پول ملی تقویت شود.
سمیعی با اشاره به افزایش نرخ بنزین گفت: ثابت نگاه داشتن بهای بنزین در سالهای طولانی، درست نبوده و باعث شده است که قیمت بنزین یکباره بالا برود.
وی افزود: باید اجازه داده شود که بهای بنزین مطابق با نرخ فوب خلیج فارس، نوسان داشته و واقعی شود.
بهترین و بدترین راهکارهای جبران کسری بودجه
رئیس هیأت مؤسس کانون صرافان با بیان اینکه اعطای یارانه به بخشهای مختلف اقتصادی، امری نادرست و نسنجیده است، اظهار داشت: قیمتها در بخشهای مختلف باید واقعی شده و از واگذاری یارانه به آنها خودداری شود تا بهرهوری و کارایی بالا برود، به عنوان مثال چه نیازی به دادن یارانه مطبوعات به روزنامهها و مجلاتی است که نمیتوانند مخاطب جذب کنند. چرا باید یارانه روزنامهها از جیب افرادی پرداخت شود که روزنامه نمیخوانند.
سمیعی یادآور شد: یارانه فقط باید برای سه بخش آموزش و پرورش، بهداشت و امنیت اعطا شود، اما در سایر بخشها باید قیمتها را واقعی کرد.
وی با اشاره به کسری بودجه برای تامین هزینهها، گفت: آسانترین اما بدترین راه برای تامین کسری بودجه، چاپ پول و خلق پول بدون پشتوانه است که آثار تورمی بسیار بدی را خواهد داشت.
ایرنا