حجت الاسلام و المسلمین مرتضوی مقدم رئیس دیوان عالی کشور در جریان سفر به استان خراسان جنوبی با تبریک به مناسبت ایام هفته وحدت و میلاد مسعود نبی مکرم اسلام حضرت محمد(ص) و امام جعفر صادق(ع) و تشکر از حاضرین در جلسه اظهار کرد: قوه قضاییه دو مقام دارد؛ یک مقام عالیه و یک مقام قضایی. بالاترین مقام عالیه دستگاه قضا رئیس قوه قضاییه است که عزل و نصب قضات را بر عهده دارد و سیاست های کلی قوه قضاییه را مشخص می کند و راهبردها و راهکارها را ارائه می دهد.
وی ادامه داد: بالاترین مقام قضایی کشور رئیس دیوان عالی کشور است یعنی ناظر بر تمام احکام قضایی کشور چه آن احکامی که از درجه بالایی برخوردار است و برای تایید رای به دیوان عالی کشور ارجاع داده می شود و چه آن احکامی که به دیوان نمی آید و در استان ها است.
حجت الاسلام والمسلمین مرتضوی مقدم تصریح کرد: دیوان عالی کشور اختیار نظارت بر تمام احکام قضایی کشور دارد که سفرهایی که در سطح کشور شروع کردیم برای اعمال نظارتی است که پرونده های آن به دیوان عالی کشور نمی آید. قبل از سفر به هر استان یک گروه قاضی باتجربه، برجسته و باسابقه در استان حاضر می شوند و به مدت یک هفته در بازدید و سرکشی از شهرها، نمونه آرا صادره را مطالعه و کیفیت رسیدگی، استدلال، استنباط و استناد را بررسی می کنند. مواردی را که نقص دارد را تذکر می دهند.
رئیس دیوان عالی کشور با اشاره به جمع بندی نظارت ها در پایان سفر به هر استان ادامه داد: این حرکت و نظارت در تاریخ دیوان عالی کشور بی سابقه است، هدف ما این است که آرایی که صادر می شود درست صادر شود، کیفیتش و استدلالش و به تعبیری در یک کلمه عادلانه و قانونی باشد.
وی خاطرنشان کرد: در این بازرسی ها قضات شایسته، پرکار و توانا شناسایی می شوند، نامشان در گزارش ما ثبت و نزد رئیس قوه قضاییه ارسال می شود و در زمان لازم به این گزارشها رجوع می شود و مشخص می شود که فلان قاضی شایستگی ارتقا دارد.
حجت الاسلام والمسلمین مرتضوی مقدم گفت: قوام جامعه به قیام قسط است، اگر قسط درست اجرا نشود، دادگستری پر از پرونده می شود، یکی از معضلات و مشکلات ما در دستگاه قضایی به دلیل بی عدالتی هایی است که در جامعه است. معنای اقامه قسط این نیست که تنها دادگستری اقامه قسط کند. همه در این زمینه وظیفه دارند.
رئیس دیوان عالی کشور با ذکر آیه ای از قرآن تصریح کرد: یا ایها الذین آمنو کونوا قوامین بالقسط. این خطاب به مومنین است و اهل ایمان می توانند قسط را اقامه کنند. اگر همه در مسیر حق حرکت کنند، اختلافی به وجود نمی آید. اگر هرکسی در هر اداره و محیطی اقامه قسط کند، جامعه، جامعه صالحی می شود؛ همه چیز ما باید تحت الشعاع حق باشد.
وی افزود: عدم صداقت و عدم اطلاع از قوانین و مقررات موجب تشکیل پرونده می شود، اگر مردم از قانون و مسائل حقوقی اطلاع و آگاهی داشته باشند، بسیاری از پرونده ها کم می شود.
رئیس دیوان عالی کشور با اشاره به مزیت های اطلاع و آگاهی از قوانین گفت: بسیاری از پرونده های که در دادگاه رد می شود، بخاطر این نیست که طرف حق ندارد بلکه به این دلیل است که درست مطرح نشده است.
حجت الاسلام و المسلمین مرتضوی مقدم در ادامه تصریح کرد: از حسن اعتماد ریاست قوه قضاییه در انتخاب بنده به این سمت تشکر می کنم امیدوارم اعتمادی که به من شده را به خوبی به سرانجام برسانم.
پای پرچمی که ریاست قوه قضاییه در مبارزه با فساد علم کرده است، ایستادهایم و نخواهیم گذاشت این پرچم زمین گذاشته شود، گردن کلفتها را بیشتر از خرده پاها باید دنبال کرد، البته منظورم این نیست که خرده پاها تعقیب نشوند باید گردن کلفتها را پایین بکشیم و زمینه فساد را در ادارات خشک کنیم.
حجت الاسلام و المسلمین مرتضوی مقدم گفت: اوضاع امروز اقتصاد کشور تماما به دلیل تحریم نیست، به دلیل بی ارادگیها، ظلم ، بی لیاقتی و ناشایستگیهای بعضی از کسانی است که پستها را اشغال کرده اند.چنانچه ما اطلاع و آگاهی حقوقی داشته باشیم دعوی را درست مطرح می کنیم و در این صورت درست هم رأی خواهیم داد. به عنوان مثال شخص بدهکار باید از دادگاه حقوقی حق خود را مطالبه کند نه اینکه بگوید این فرد کلاهبردار است؛ در این صورت به شخص دیگری برچسب میزند و او را به کلاهبرداری متهم میکند؛ این موضوع در سامانه هم ثبت میشود و بعد از مدتی مشخص می شود که اینگونه نیست و هم زمان خودش و دستگاه قضا از بینرفته است. پس لازم است که افراد این موارد را یاد بگیرند.
مرتضوی مقدم ادامه داد: از مزایای اینکه شخص با آگاهی حقوقی طرح شکایت کند این است که این شکایت هم استدلال و هم استناد دارد.
وی بیان کرد: طرح شکایت با دعوی متفاوت است شکایت پرونده های جزایی است و طرح دعوی پروندههای حقوقی است یعنی هر جا شخصی جرمی مرتکب شود می گویند از او شکایت کنید و هر کجا حقی طلب دارید می گویند دعوی مطرح کنید.
رئیس دیوان عالی کشور افزود: اگر کسی اطلاعات قضایی داشته باشد مستند و مستدل صحبت میکند و دلیل می آورد و سومین مزیتی که دارد به موقع شکایت می کند و به موقع دعوی مطرح می کند و اعتراض می کند.
حجت الاسلام و المسلمین مقدم تصریح کرد: از مزایای دیگر داشتن سواد حقوقی این است که فرد شکایت و دعوی خود را به مرجع صالحی که باید باشد ارائه میکند نه اینکه جای دیگری بدهد و این ناشی از بی اطلاعی است.
وی ادامه داد: بسیاری از پروندهها شکایتهای واهی هستند به عنوان مثال همسایهای با هم بگو مگویی داشتهاند و بر این اساس شکایتی صورت گرفته حال این شکایت در دادگستری مطرح می شود و مدتها می گذرد بدون هیچ سند و مدرک و شاهدی.
رئیس دیوان عالی کشور ادامه داد: در این حالت فقط کار دستگاه قضایی مشکل می شود، در حالی که شخص دیگر پیگیر آن نیست اما این برای قاضی یک پرونده است که باید مراحل لازم را انجام بدهد.
مرتضوی مقدم گفت: این بی اطلاعیها است که سبب می شود دستگاه قضایی از کار اصلی که همان اقامه عدل عقب بیندازد است. اگر قاضی فرصت بیشتری داشته باشد و این پروندههای غیر مهم در دسترس او نباشد کارهای مهمتری مثل سرکشی از زندانها و رسیدگی به موارد مهم و اصلی می پردازد.
رئیس دیوان عالی کشور گفت: در دیوان عالی کشور هر گونه پرونده ای وارد نمی شود اما متاسفانه مواردی هست که اعتراض های بیهوده و بی ربط ارسال می شود و دیوان عالی کشور هم سرگرم این موارد می شود تا به وظیفه اصلی خود نرسد.
حجت الاسلام و المسلمین مقدم تصریح کرد: سعی کردیم از وظیفه خود عقب نمانیم و به هر طریقی شده به استانها سر می زنیم استان خراسان جنوبی از استانهای خوب کشور از جهت رسیدگی، تعداد پروندهها، کیفیت کار، آمار پایین پرونده نسبت به سایر نقاط کشور است.
مهر