تنگه هرمز باریکه دریایی است که در منتهی‌الیه شرقی خلیج‌فارس واقع شده و فلات ایران را از شبه‌جزیره عربستان جدا می‌کند و به‌لحاظ موقعیت، میان کشور ایران و عمان قرار دارد که آب‌های آزاد اقیانوس هند و دریای عمان را به منطقه انحصاری خلیج‌فارس متصل می‌کند.
ابعاد تنگه
طول این تنگه 167 کیلومتر (104 مایل) بوده و باریک‌ترین نقطه این تنگه عرضی حدود 38 کیلومتر(21 مایل) و وسیع‌ترین نقطه آن 96 کیلومتر(52.5 مایل) عرض دارد.
از این میان عرض مسیر کشتیرانی در هر جهت تنها در حدود سه کیلومتر است و تمام کشتی‌های عبوری باید از آب‌های سرزمینی ایران یا عمان عبور کنند، بنابراین امکان کنترل تنگه برای نیروهای نظامی به راحتی میسر می‌شود.
اهمیت تنگه هرمز
کشورهای حوزه خلیج‌فارس همه یا بخش اعظم نفت تولیدی خود را برای عرضه به بازار جهانی نفت از تنگه هرمز عبور می‌دهند، به طوری که بر اساس آخرین آمار توسط اداره اطلاعات انرژی آمریکا در سال 2018 روزانه 21 میلیون بشکه نفت خام و مشتقات آن از این تنگه عبور کرده است.
به گزارش اویل پرایس اتفاق‌نظر وجود دارد که اگرچه در صورت بسته شدن تنگه هرمز، باید منتظر واکنش هایی از سوی برخی کشورهای بزرگ مصرف کننده نفت بود. اما باید به این نکته توجه داشت که در خوشبینانه‌ترین حالت، بازگشایی تنگه چند روز طول می کشد و در بدبینانه‌ترین حالت سه ماه برای باز گرداندن حمل و نقل دریایی به تنگه نیاز است و این موضوع قیمت نفت را به 325دلار در هر بشکه می رساند.
کانال سوئز، باب المندب، تنگه بسفر، تنگه هلند، دماغه آفریقای جنوبی و تنگه مالاکا از مهمترین شاهراه‌های دریایی ترانزیت جهانی نفت خام هستند؛ اما هیچ‌کدام از نظر حجم ترانزیت و استراتژیک بودن به پای اهمیت تنگه هرمز نمی‌رسند.
