نگاهی به اوضاع پیش روی پتروشیمی در ایران

به گزارش ایسنا، در حال حاضر ۶۴ واحد پتروشیمی با پیشرفت ۲۰ تا ۹۹ درصد در ایران درحال ساخت است که شش طرح آن تأمین خوراک با ظرفیت ۱۵ میلیون تن و پنج پروژه نیز زیرساختی است و آنطور که برآورد شده، این پروژه‌ها تا سال ۱۴۰۳ به بهره‌برداری می‌رسد و ظرفیت تولیدات پتروشیمی کشور با افزایش ۹۰ تا ۹۵ درصدی به ۱۳۰ میلیون تن در سال می رسد.
از این تعداد ۲۰ واحد اولویت‌دار هستند و تا سال ۱۴۰۰ به بهره‌برداری می‌رسند که سه مورد آن‌ها امسال افتتاح می‌شود. با افتتاح این ۲۰ واحد، ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی کشور به ۹۱ میلیون تن، محصولات قابل فروش به ۵۱ میلیون تن، درآمد کشور به ۲۵ میلیارد دلار و سهم صادرات به حدود ۱۹ میلیارد دلار می‌رسد.
 ارزش محصولات پتروشیمی تا پایان سال ۱۴۰۴ به ۳۷ میلیارد دلار می‌رسد
در همین رابطه بهزاد محمدی، معاون وزیر نفت با بیان اینکه با بهره‌برداری از ۵۳ طرح پتروشیمی تا پایان سال ۱۴۰۴ ارزش این محصولات به ۳۷ میلیارد دلار خواهد رسید، گفت: ظرفیت صنعت پتروشیمی کشور ۶۶ میلیون تن است و تلاش می‌شود این مقدار در سال ۱۴۰۴ دو برابر شود و به ۱۳۳ میلیون تن برسد.
افتتاح ۵۳ طرح پتروشیمی تا پایان سال ۱۴۰۴
وی با اشاره به اینکه با افتتاح ۲۷ طرح پتروشیمی تا پایان سال ۱۴۰۰ ظرفیت تولید صنعت پتروشیمی به ۱۰۰ میلیون تن می‌رسد، اظهار کرد: ارزش محصولات پتروشیمی (ارزی و ریالی) کشور از ۱۷ میلیارد دلار کنونی به مرز ۲۴ میلیارد دلار در سال ۱۴۰۰ می‌رسد و با بهره‌برداری از ۲۶ طرح دیگر پتروشیمی تا پایان سال ۱۴۰۴ ارزش محصولات به ۳۷ میلیارد دلار خواهد رسید.   
وزیر نفت نیز به تازگی اعلام کرد: جهش نخست ما این بود که به حدود ۱۸ میلیارد دلار تولید رسیدیم و جهش دوم ما را به دو برابر حدود ۳۶ میلیارد دلار می‌رساند. جهش سوم را نیز ساماندهی می‌کنیم تا تولید را به نزدیک ۱۵۰ میلیون تن برسانیم که این موارد به‌طور عمده شامل پتروشیمی‌های الفینی یا تولید پلاستیک می‌شود. این تحول بزرگی است که اکنون در صنعت پتروشیمی در حال انجام است.

خرید سالانه ۶ میلیارد دلار خوراک ازسوی پایین‌دستی‌ها
خبر خوب وزیر نفت در بخش پتروشیمی، خرید سالانه حدود ۶ میلیارد دلار خوراک ازسوی پتروشیمی‌های پایین‌دستی بود چرا که هیچ صنعتی در کشور نداریم که بخش‌های پایین دستی آن ۶ میلیارد دلار خوراک از آن تهیه کنند تا به محصولات دیگر تبدیل شود، اما اینکه چرا با وجود داشتن ظرفیت کافی، خوراک بیشتر نمی‌خرند به دلیل نبود بازار است.

افزایش تولید و صادرات محصولات پتروشیمی
بنا بر اعلام مرکز پژوهش‌های مجلس نیز مقدار فروش داخلی محصولات پتروشیمی در داخل ایران از سال ۱۳۹۰ تا پایان سال ۱۳۹۷ به طور متوسط سالیانه ۶.۳ درصد رشد داشته و از ۱۱.۸۶ میلیون تن در سال ۱۳۹۰ به ۱۷.۷ میلیون تن در سال ۱۳۹۷ افزایش یافته است. همچنین میزان صادرات با متوسط رشد سالانه ۲.۷ درصد از ۱۸.۲ میلیون تن در سال ۱۳۹۰ به ۲۰.۳ میلیون تن در سال ۱۳۹۷ افزایش یافته است.
همچنین در سال ۱۳۹۷ حدود ۵۳.۳ میلیون تن محصول پتروشیمی در کشور تولید شده است که از این مقدار محصول تولیدی حدود ۳۸ درصد صادر، حدود ۱۷ درصد در داخل بین مجتمع‌های پتروشیمی به فروش رسیده، حدود ۲۹ درصد در داخل مجتمع‌ها به عنوان محصول واسطه مصرف شده و فقط حدود ۱۶ درصد آن معادل ۸.۵ میلیون تن از کل ۱۷.۷ میلیون تن فروش داخلی به طور خالص در داخل به فروش رسیده است که عمدتاً از طریق بورس، معاملات آن صورت می‌گیرد. به عبارتی سهم صنایع پایین‌دستی از کل ۳۸ میلیون تن محصول قابل فروش پتروشیمی در کشور، حدود ۵. ۸ میلیون تن بوده است.
ارزش صادرات محصولات پتروشیمی در سال ۱۳۹۷ برابر با ۱۱.۴ میلیارد دلار و ارزش فروش داخلی محصولات حدود ۶۷ هزار ۵۲۲ میلیارد تومان بوده است.