پتروشیمی‌ها،‌ منبع پایدار درآمد کشور

پتروشیمی‌ها به عنوان آخرین حلقه از زنجیره ارزش در صنایع نفت و گاز می‌توانند علاوه بر ایجاد درآمد برای کشور، ‌مانع از خروج مواد خام شده و امکان ارزآوری بیشتر فراهم کنند. از همین رو اغلب کشورهایی که منابع بزرگ هیدروکربوری را در اختیار دارند،‌ به دنبال توسعه صنعت پتروشیمی بوده و هستند.
ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست و با وجود آنکه بیش از نیم قرن از احداث نخستین پتروشیمی در کشور می‌گذرد اما تا چند سال گذشته،‌ تولیدات این صنعت با توجه به میزان منابع نفت و گاز ایران، ‌قابل دفاع نبود بنابراین برنامه‌ریزی‌ها برای رونق این صنعت آغاز شد و نخستین جهش تولید را در پتروشیمی ایران رقم زد.
اکنون نیز با توجه به افزایش تقاضا برای محصولات پتروشیمی در داخل و خارج از کشور، توسعه مجتمع‌های پتروشیمی در دستور کار قرار گرفته تا آنجا که از سال ۱۳۹۲ تا سال گذشته، ۱۵ طرح پتروشیمی با مجموع سرمایه‌گذاری ۵.۶ میلیارد دلار و ارزش تولیدات سالانه ۵.۲ میلیارد دلار افتتاح شد.
این آمار حکایت از افزایش ۳۲ درصدی تولید محصولات پتروشیمی در سال ۱۳۹۷ نسبت به سال ۱۳۹۲ و رشد۶۱ درصدی صادرات محصولات پتروشیمی طی این سال‌ها دارد.
همانگونه که وزیر نفت نیز پیش از این اعلام کرده اکنون پتروشیمی ایران خود را برای جهش دوم آماده می‌کند زیرا بر اساس زمان‌بندی افتتاح طرح‌های پتروشیمی،‌ حجم تولیدات این محصولات تا سال ۱۴۰۰ به ۱۰۰ میلیون تن در سال خواهد رسید.
معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی نیز تاکید کرده که ظرفیت کنونی تولید صنعت پتروشیمی ۶۶ میلیون تن است و با هدفگذاری انجام شده تا سال ۱۴۰۴ با بهره‌برداری از ۵۳ طرح به ۱۳۳ میلیون تن ظرفیت تولید دست خواهیم یافت.
بهزاد محمدی با اشاره به اینکه ما دو جهش را برای صنعت پتروشیمی برنامه‌ریزی کرده‌ایم گفته که در جهش دوم با اجرای ۲۷ طرح پتروشیمی به حدود ۱۰۰ میلیون تن ظرفیت تولید تا پایان سال ۱۴۰۰ می‌رسیم.
البته با بهره‌برداری از این طرح‌ها، درآمد حاصل از فروش محصولات صنعت پتروشیمی که در حال حاضر ۱۷ میلیارد دلار است به ۲۴ میلیارد دلار خواهد رسید ودر پایان سال ۱۴۰۴ این رقم با اجرایی‌شدن ۵۳ طرح تولیدی به ۳۷ میلیارد دلار بالغ خواهد شد.
عضوکمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی نیز در این زمینه گفته که وزارت نفت سرمایه گذاری هایی را برای توسعه صنعت پتروشیمی در سال های پیش انجام داده و بخش خصوصی با کمک شبه دولتی ها ساخت مجتمع هایی را آغاز کرده اند.
«جلال میرزایی» روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا، ادامه داد:‌  بعد از برجام پیشرفت های خوبی در این زمینه بوجود آمد و اکنون مجتمع هایی مانند پتروشیمی لردگان،‌مهاباد،‌ایلام و طرح هایی در ماهشهر و عسلویه آماده بهره برداری و افتتاح است.
وی با اشاره به اینکه تا سال ۱۴۰۰ تعداد زیادی از این مجتمع‌ها به مدار تولید می‌رسند و تولید محصولات پتروشیمی افزایش پیدا می‌کند،‌ افزود: اکنون فروش داخلی و صادرات در وضعیت مطلوبی قرار دارد و با توجه به بیانات رهبر معظم انقلاب و  تکالیف برنامه ششم توسعه،‌ تکمیل صنایع پایین دستی پتروشیمی و پرهیز از خام‌فروشی در دستور کار است.
میرزایی با بیان اینکه در زمان بیژن زنگنه بر مسند وزارت نفت بدون شعار اقدامات خوبی انجام شده،‌ تاکید کرد:‌ پتروشیمی‌ها به عنوان منابع پایدار درآمدی کشور به شمار می‌روند و با اقداماتی که بانک مرکزی انجام داده اکنون درآمد حاصل از صادرات پتروشیمی به کشور باز می‌گردد و دلالی‌ها برچیده شده است.
وی نظام فعلی برای صادرات پتروشیمی را کارآمد دانست و گفت:‌ اگرچه بازاریابی و فروش در شرایط موجود سخت شده اما باید از شیوه‌های مختلف استفاده کنیم تا تولیدات پتروشیمی را به فروش برسانیم.
به گفته میرزایی بازارهای خوبی برای محصولات پتروشیمی ایران در آسیا وجود دارد و برای حفظ این بازارها باید تلاش شود اگرچه  تحریم‌ها مشکلات و موانعی ایجاد کرده و هزینه‌های صادرات را افزایش داده است.
میرزایی تاکید کرد:‌ مجتمع‌های پتروشیمی در دست احداث که تعدادی از آنها تا سال ۱۴۰۰ به بهره‌برداری می‌رسد در راستای تکمیل زنجیره ارزش ایجاد شده است.