ایران اکونومیست- وقوع سیل و بارندگی‌های شدید ناشی از پدیده تغییر اقلیم طی هفته‌های اخیر در ۱۹ استان کشور خسارت قابل توجهی به مناطق مسکونی، بخش کشاورزی، زیر بخش‌ها و تاسیسات آب و خاک، امور زیر بنایی، شبکه آبیاری زهکشی، دام و طیور، جاده و ... وارد کرده است.
براساس آخرین آمار تاکنون با ورود آب و آبگرفتگی در ۹۰۰ هزار هکتار اراضی و ۱۱۰ هزار هکتار از باغات استان‌های سیل زده، بین ۱۰ تا ۱۰۰ درصد به این واحد‌ها خسارت وارد شده است. اما گستره خسارت وارده و به عبارت دیگر ۷۶ درصد خسارت اخیر مربوط به استان‌های گلستان، خوزستان، مازندران و لرستان بوده است.
اگرچه آمار دقیقی از میزان تلفات و خسارت ناشی از وقوع سیل اخیر در دسترس نیست، اما برآورد‌های اولیه و اظهار نظر مسئولان حاکی از آن است که تا کنون ۶۷۰۰ میلیارد تومان خسارت به کشاورزان و تولیدکنندگان وارد شده است که از این رو تسریع در پرداخت خسارت کشاورزان یکی از اولویت‌های اصلی دولت به شمار می‌رود.
براساس اذعان مسئولان، تسهیلات و کمک‌های بلاعوض دولت جوابگوی این حجم از خسارت در استان‌های سیل خیز نیست که از این رو نمایندگان مجلس شورای اسلامی برداشت از صندوق توسعه ملی جهت حمایت از سیل زدگان را پیشنهاد دادند.
حال به سراغ مسئولان ذی ربط می‌رویم تا از آخرین وضعیت خسارت وارده به زیر بخش‌های مختلف کشاورزی و حمایت دولت و صندوق بیمه محصولات کشاورزی برای جبران زیان کشاورزان و تولید کنندگان با خبر شویم:
کرمعلی قندالی رئیس سازمان امور عشایر در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی، درباره آخرین میزان تلفات دام در سیل اخیر اظهار کرد: براساس آخرین آمار حدود ۱۸ هزار راس دام در سیل اخیر تلف شد و از این حیث خسارت چشمگیری به عشایر وارد شد.
وی افزود: بنابر مصوبه هیئت دولت قرار است به ازای هر راس دام سبک ۵۰۰ هزار تومان کمک بلاعوض و ۵۰۰ هزار تومان تسهیلات قرض الحسنه و به ازای هر راس دام سنگین ۳ میلیون تومان کمک بلاعوض و ۳ میلیون تومان تسهیلات در اختیار دامداران و عشایر برای جبران بخشی از خسارت وارده قرار گیرد.
قندالی مجموع خسارت وارده اعم از دام، سرپناه، راه و تاسیسات آبی در حوزه عشایر را تا کنون ۲۵۰ میلیارد تومان اعلام کرد.
رئیس سازمان امور عشایر با اشاره به اینکه در مجموع ۱۸ هزار راس دام سبک در حوزه عشایر تلف شده اند، بیان کرد: براساس آخرین آمار ۳ تا ۴ مورد از تلفات سیل اخیر عمده است و باید از طریق سایر روش‌ها حمایت‌هایی از خسارت دیدگان صورت گیرد، اما مابقی تلفات و خسارت وارده به عشایر در حدی است که با این میزان تخصیص اعتبار امکان ادامه فعالیت برای آن‌ها میسر است.
مجتبی شادلو نایب رئیس اتحادیه باغداران استان تهران در گفت و گو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی، با اشاره به اینکه آمار دقیقی از میزان خسارت سیل و آبگرفتگی اخیر به باغات در دسترس نیست، اظهار کرد: با توجه به آنکه سیل و آبگرفتگی‌های اخیر به طور کامل در برخی مناطق مهار نشده است، از این رو نمی‌توان برآورد قطعی و دقیقی از میزان خسارت وارده به باغات استان‌ها داشت.
وی افزود: اگرچه برآورد و پیش بینی اولیه از خسارت سیل اخیر از طریق استانداران و مقامات وزارت جهاد کشاورزی اعلام شده است، اما این آمار قطعی نیست چرا که با فروکش کردن آب و مهار کامل سیل می‌توان خسارت دقیق به زیربخش‌های مختلف بخش کشاورزی را اعلام کرد.
شادلو ادامه داد: با وجود برآورد‌های اولیه مسئولان دولتی و استانداران از میزان خسارت سیل به زیربخش‌های کشاورزی و تاسیسات، امکان جبران خسارت باغات و مزارع از طریق تسهیلات و کمک بلاعوض دولت وجود ندارد.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه نگرانی مبنی بر کمبود تولید محصولات باغی وجود دارد، بیان کرد: با توجه به آنکه در سالیان اخیر تولید محصولات باغی در اکثر مواقع بیش از ۲ تا ۳ برابر نیاز داخل است، از این رو با کاهش جزئی تولید مشکلی در تامین نیاز بازار نداریم.
نایب رئیس اتحادیه باغداران تهران در ادامه افزود: در ادامه سال تولیدی امیدواریم طبیعت به گونه‌ای تولیدکنندگان را همراهی کند تا اتفاق چندانی در بازار رخ ندهد چرا که جابه جایی فصول و سایر عوامل طیبعی نظیر تگرگ و سرمازدگی بر میزان تولید اثر گذار است.
به گفته وی، وقوع سیل و بارندگی‌های اخیر و تاخیر در برداشت و حمل و نقل محصول موجب شده است تا قیمت پیاز، سیب زمینی، گوجه فرنگی و خیار با نوساناتی در بازار روبرو شود که با مساعد شدن شرایط آب و هوا تا حدی قیمت محصولات در بازار تعدیل خواهد شد.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه برآورد دقیقی از میزان سیل اخیر به تولید محصولات باغی نداریم، بیان کرد: با افزایش بهره وری در باغات و مزارع امکان جبران کاهش تولید محصولات باغی به سهولت وجود دارد.
شادلو در پایان تصریح کرد: اگرچه حمایت و کمک دولت تا حدی می‌تواند خسارت تولیدکنندگان را پوشش دهد، اما با توجه به اظهار نظر استانداران و وزرا میزان خسارت وارده بسیار بالاست.
رامین امینی مدیر روابط عمومی و بین الملل صندوق بیمه کشاورزی با اشاره به اینکه صندوق بیمه محصولات کشاورزی در زمینه مدیریت ریسک‌های مالی بخش کشاورزی فعالیت می‌کند، اظهار کرد: باتوجه به شروع زمزمه‌های سیل از ۲۷ اسفند، بلافاصله اکیپ‌های تخصصی در آن مناطق حاضر شدند و صندوق بیمه جز اولین نفر‌ها بودند که در آن مناطق حضور داشتند.
وی با اشاره به اینکه بخشی از مزارع و باغات کشور بیمه هستند، افزود: با توجه به وقوع سیل اخیر و از بین رفتن بخشی از تولید محصولات باغی و زراعی پرداخت غرامت به کشاورزان و دامداران خسارت دیده را از ۱۵ فروردین در ۲ استان شروع کرده ایم و هم اکنون در حال پرداخت خسارت به تمامی استان‌های سیل خیز هستیم.
امینی با اشاره به اینکه محدودیتی در پرداخت غرامت وجود ندارد، بیان کرد: پرداخت غرامت آن دسته از بهره بردارانی که بیمه هستند، بلافاصله پس از تشکیل پرونده و فرآیند بررسی در اختیار خسارت دیدگان قرار می‌گیرد.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه ۱۰۰ درصد طیور کشور در برابر حوادث بیمه هستند، گفت: درخصوص مرغداران هیچ گونه نگرانی وجود ندارد و میزان بیمه در باغات و زراعت متفاوت است به طوریکه یک دهستان به طور کامل بیمه نشده و در مقابل یک دهستان به طور ۱۰۰ درصد بیمه است.
مدیر روابط عمومی و بین الملل صندوق بیمه کشاورزی از پرداخت ۲۰ میلیارد تومان غرامت بهره برداران طی ۲۰ روز گذشته خبر داد.
علیرضا رفیعی پور رئیس سازمان دامپزشکی کشوردرباره آخرین میزان از دفن بهداشتی دام، طیور و آبزیان تلف شده در استان‌های سیل خیز اظهار کرد: براساس بازدید و گزارش‌های صورت گرفته در استان‌های سیل زده تا کنون بیش از ۲۴ هزار راس دام سبک، بیش از یک هزار و ۲۰۰ راس دام سنگین، ۵۰ هزار کلونی زنبور عسل، حدود ۸ میلیون و ۵۰۰ هزار قطعه طیور و یک هزار و ۲۰۰ مرکز پرورش و تکثیر ماهی در استان‌های آبزی پرور تلف شدند.
وی افزود: در شرایط کنونی از مجموع ۱۵ استان سیل زده حدود ۵ تا ۶ استان دچار خسارت فاجعه آمیز شدند.
رفیعی پور ادامه داد: تا کنون در تمامی استان‌های سیل زده حدود ۳ هزار راس دام و ۵۰۰ هزار قطعه طیور دفن بهداشتی شدند.
به گفته این مقام مسئول، در استان‌های سیل زده تا جایی که همکاران دامپزشکی اجازه ورود به آب، انتقال لاشه و دفن در زمین را داشتند، ورود پیدا کردند. اما در تمامی استان‌ها و مناطق خسارت دیده بلافاصله گندزدایی و ضد عفونی تا امکان آوار برداری و انتقال لاشه صورت گرفته است.
عباس پاپی زاده عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه سیل اخیر خسارت قابل توجهی به زیرساخت‌های استان خوزستان وارد کرده است، اظهار کرد: سیل اخیر در برخی از مناطق استان خوزستان موجب شد تا مناطق مسکونی و کشاورزی به طور ۱۰۰ درصد از بین بروند.
وی با اشاره به اینکه بسیاری از مناطق استان خوزستان در آب غوطه ور هستند، افزود: با توجه به آنکه افراد در این مناطق خانه و معیشت خود را تا یکسال آینده از دست داده اند و از طرفی موعد سررسید وام کشاورزان رسیده است، از این رو انتظار می‌رود که دولت به کشاورزان، روستاییان و عشایر این مناطق کمک آنی کند تا معیشت آن‌ها برای یکسال آینده تامین شود.
پاپی زاده ادامه داد: با توجه به پیگیری‌های صورت گرفته، موضوع برداشت از صندوق توسعه ملی برای حمایت از کشاورزان آسیب دیده مناطق استان سیل زده مطرح شده و از این رو قرار است رئیس جمهور طی نامه‌ای به مقام معظم رهبری موضوع برداشت مبلغی از صندوق توسعه ملی برای پرداخت به افراد و کشاورزان خسارت دیده را مطرح کند تا بتوانیم از این شرایط بحران عبور کنیم.
این مقام مسئول برداشت از صندوق توسعه ملی برای جبران خسارت وارده به مناطق سیل زده را موضوع جدی دانست و گفت: طرح جامع ساماندهی رودخانه و تالاب استان خوزستان و طراحی سیل بند‌های اطراف رودخانه برای افزایش کشش عبور آب در حجم بالا از موضوعات دیگری است که باید در دستور کار قرار گیرد چرا که متاسفانه در چند دهه گذشته پیشروی مناطق مسکونی و کشاورزی به سمت بستر رودخانه زیاد شده است که در نهایت این موضوع موجب شده است تا با وقوع سیل اخیر آسیب جدی به منازل مسکونی و کشاورزی بستر رودخانه‌ها وارد شود.
وی با اشاره به اینکه برداشت از صندوق توسعه ملی کار آسانی نیست، بیان کرد: با توجه به برگزاری جلسات متعدد رئیس مجلس با رئیس جمهور مبنی بر برداشت از صندوق توسعه ملی انتظار می‌رود که دولت لایحه‌ای به مجلس در این خصوص اراده دهد و چنانچه دولت تا شنبه این اقدام را انجام ندهد، از طرق دیگر موضوع برداشت برای کمک به سیل زدگان را دنبال خواهیم کرد.
پاپی زاده با اشاره به اینکه برآورد خسارت به استان‌های سیل زده بیش از ۱۵ هزار میلیارد تومان است، افزود: این درحالی است که برآورد‌ها برای برداشت از صندوق توسعه ملی جهت کمک به سیل زدگان استان‌های سیل زده ۱۰ تا ۱۵ هزار میلیارد تومان است که با موافقت مقام معظم رهبری این امر صورت خواهد گرفت.
این مقام مسئول در پایان با اشاره به اینکه بیمه محصولات کشاورزی توان پرداخت کل خسارت کشاورزان را ندارد، تصریح کرد: در قانون بودجه سال ۹۸، مجموع اعتبار صندوق بیمه محصولات کشاورزی ۱۵۰۰ میلیارد تومان است، در حالیکه اختصاص این امر به صندوق بیمه تنها یک دهم خسارت بخش کشاورزی در سیل اخیر را جوابگو خواهد بود.
