ایران اکونومیست- بنابر اعلام وبسایت دکتر پرویزیان، به جرأت میتوان گفت امروزه، سرطان سینه رایجترین و دومین عامل مرگومیر در میان خانمها میباشد. اگرچه در آقایان نیز احتمال ابتلاء به سرطان وجود دارد اما احتمال آن در خانمها بیش از صد برابر است.
تومور سینه به دو صورت تومورهای خوش خیم و تومورهای بدخیم وجود دارد. در هر دو نوع، رشد سلولها سریع و زیاد میباشد. البته تومورهای دیگری نیز تحت عنوان تومورهای بینابین وجود دارند که در ابتدا خوش خیم بوده و سپس تبدیل به تومورهای بدخیم میشوند.
در تومورهای خوش خیم، روند ازدیاد سلولها در مرحله مشخصی متوقف میشود، اما در تومورهای بدخیم روند ازدیاد بدون وقفه ادامه یافته، قابلمهار نبوده و در واقع تبدیل به سرطان سینه میشود که در صورت عدم درمان به سایر قسمتهای بدن گسترشیافته (متاستاز)، در کار آنها اختلال ایجاد کرده و در نهایت با درگیر ساختن اعضای حیاتی بدن میتواند منجر به مرگ فرد شود.
لازم به ذکر است در تومورهای خوش خیم امکان گسترش تومور به سایر بخشهای بدن وجود ندارد، لذا این تومورها کشنده محسوب نمیشوند.
حدوداً نیمی از سرطانهای سینه در یکچهارم بخش بالایی و خارجی سینه اتفاق میافتد. سرطان از منشأ مجاری شیر، شایعترین نوع سرطان سینه میباشد.
آیا پروتز سینه موجب سرطان سینه میشود؟
امروزه به دلایل مختلفی از قبیل عدم رشد مناسب سایز سینه در سنین رشد، کاهش سایز و افتادگی سینه بر اثر شیردهی و کاهش وزن یا از دست دادن بخشی از بافت یا تمام بافت سینه بر اثر سرطان سینه، جراحی پروتز سینه با هدف افزایش سایز سینه یا ترمیم سینه انجام میگیرد.
طبق تحقیقات بهعملآمده، مشخص شده که پروتز سینه سبب بروز سرطان سینه نمیشود و هیچ تأثیری در ایجاد یا افزایش سرطان سینه ندارد و حتی هیچ عامل خطری برای ایجاد سرطان سینه بهحساب نمیآید.
به جرأت میتوان گفت که نه تنها هیچ ارتباطی میان افزایش خطر سرطان سینه و جراحی پروتز سینه وجود ندارد، بلکه افراد مبتلا به سرطان سینه که سینه آنها تخلیه شده است در صورتی که امکان عود سرطان در آنها وجود نداشته باشد میتوانند یک سال پس از درمان، از پروتز سینه برای ترمیم بافت سینهشان استفاده کنند.
باید به این نکته توجه کرد که انجام جراحی پروتز سینه فقط در معاینات سونوگرافی یا ماموگرافی سالیانه ممکن است ایجاد اختلال کند که این مشکل نیز با آمدن دستگاههای جدید ماموگرافی و بهرهگیری از ام آر آی به جای ماموگرافی رفع شده است.
راههای تشخیص سرطان سینه
در صورت تشخیص بهموقع سرطان سینه و درمان زودهنگام آن میتوان خطر انتشار بیماری و مرگ را کاهش داد.
- خودآزمایی سینه بعد از ۲۰ سالگی
- معاینه سینه توسط پزشک متخصص به صورت هر سه سال یکبار در زنان ۲۰ الی ۴۰ ساله و به صورت سالیانه در زنان بالای ۴۰ سال
- ماموگرافی سالیانه در خانمهای بالای ۳۵ سال
- علل سرطان سینه
از مهمترین دلایل ابتلاء به سرطان سینه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سابقه سرطان سینه در خود فرد
- سابقه خانوادگی سرطان سینه
- بلوغ زودرس
- قاعدگی زودهنگام
- زایمان در سن بالای ۳۵ سال
- نازایی
- چاقی
- رژیم غذایی با مصرف چربی زیاد
- مصرف الکل و دخانیات
- تابش اشعه یونیزان
- یائسگی در سنین بالای ۵۵ سال
- مصرف داروهای هورمونی در دوران یائسگی
- بیماریهای خوش خیم پستان
- ابتلاء به سایر سرطانها
البته لازم به ذکر است که دلایل فوق هرگز به معنای ابتلای قطعی به سرطان سینه نمیباشند، اما میتوانند احتمال ابتلاء به این بیماری را افزایش دهند.
علائم سرطان سینه
بروز توده در سینه (تومور سینه): تودههای سینه که ممکن است مشکوک به سرطان باشند، حالتی سفت و گاهاً به صورت غیرمتحرک همراه با چسبندگی به اطراف در هنگام لمس دارند و غالباً بدون درد میباشند. تشخیص خوش خیم یا بدخیم بودن توده به عهده پزشک متخصص میباشد.
ترشح یا خونریزی از نوک سینه: ترشح نوک سینه که ناشی از سرطان سینه باشد عموماً به صورت خون یا خونابه و در برخی موارد بیرنگ میباشد. چنانچه ترشح خونی یا آبکی از یک سینه و از یک مجرا خارج شود یا توأم با غده در سینه باشد، احتمال ابتلاء به سرطان سینه افزایش مییابد.
تغییرات پوست سینه: در صورت ابتلاء به سرطان سینه ممکن است تغییراتی از قبیل فرورفتگی یا کشیدگی پوست سینه بروز کند. علیرغم اینکه فرورفتگی پوست سینه علامت مهمی است، اما دلیل قطعی بر ابتلاء به سرطان سینه نمیباشد؛ زیرا ممکن است در اثر بیماریهای خوش خیم سینه ایجاد شده باشد.
تغییرات نوک سینه: در صورت ابتلاء به سرطان سینه، فرورفتگی نوک سینه بروز کرده و این فرورفتگی حالتی ثابت دارد و با معاینه دقیق سینه امکان دارد وجود غدهای در زیر نوک و هاله سینه ملموس باشد. البته در برخی موارد فرورفتگی نوک سینه ممکن است بعد از شیردهی یا بعد از بلوغ ایجادشده باشد که در این صورت به خودی خود یا با دستکاری ساده به حالت اولیه برمیگردد.
تغییر سایز سینه: در حالت طبیعی معمولاً سایز دو سینه کامل یکسان نیست، اما چنانچه اختلاف سایز دو سینه اخیراً ایجاد شده باشد باید سینهها از جهت وجود توده و سلامت مورد معاینه قرار گیرند.
بزرگ شدن غدد لنفاوی زیر بغل: بزرگی غدد لنفاوی زیر بغل نگرانکننده نیست، زیرا ممکن است به دلیل بروز التهاب، ضربه به دست یا پستان یا ضایعات خوش خیم باشد که باید توسط پزشک متخصص معاینه و بررسی شود.
سرطان سینه در برخی موارد نشانهها و علائم خاصی به همراه دارد که در ادامه به معرفی و شرح آنها میپردازیم:
خال روی سینه: بر اساس مطالعات انجامشده و نتایج بهدستآمده از سراسر جهان، میتوان گفت پیدایش خال جدید در اطراف سینه یا تغییر در ظاهر خال موجود در اطراف سینه میتواند از نشانههای سرطان سینه باشد که باید سریعاً جهت تشخیص آن به پزشک متخصص مراجعه کرد.
احساس خستگی مفرط: احساس شدید خستگی که علیرغم استراحت و خواب به میزان کافی برطرف نمیشود باید مورد بررسی قرار گیرد. همچنین اختلال خواب نیز ممکن است از علائم ابتلاء به سرطان سینه باشد.
سرفههای طولانی، پیدرپی و گرفتگی صدا: در شرایطی که سرطان سینه گسترشیافته و به ریهها سرایت کرده باشد، سرفههای ممتد و طولانی و گرفتگی صدا رخ خواهد داد که میتوانند نشانههای ابتلاء به سرطان سینه باشند. این شرایط در بیش از نیمی از مبتلایان به سرطان سینه بروز میکند.
عدم توانایی کنترل مثانه: در مواردی که سرطان سینه گسترش یافته و به مثانه سرایت کرده باشد و آن را تحت تأثیر قرار داده باشد، تکرر ادرار و نشت ادرار (قطرهقطره ادرار کردن) در هنگام سرفه کردن یا خندیدن رخ میدهد؛ بنابراین عدم توانایی کنترل مثانه میتواند یکی از علائم هشداردهنده سرطان سینه باشد که باید توسط پزشک متخصص بررسیشده و مورد معاینه قرار گیرد.
بروز کمردرد ناگهانی: کمردرد از رایجترین بیماریهاست که امروزه نیز شیوع بسیاری یافته است. چنانچه این عارضه به شکلی ناگهانی ظاهر شود و توأم با ایجاد فشار روی ستون فقرات باشد نباید نادیده گرفته شود، زیرا ممکن است از نشانههای ابتلاء به سرطان سینه باشد.
درمان سرطان سینه
با توجه به شدت پیشرفت بیماری سرطان سینه، نتیجه درمان آن متغیر است. در صورتی که بیماری در مراحل ابتدایی تشخیص داده شود، قاعدتاً درصد بهبود و درمان این بیماری افزایش خواهد یافت.
درگذشته به منظور درمان سرطان سینه، جراحی برداشت کامل سینه صورت میگرفت که میتوان گفت جراحی، قدیمیترین روش درمان سرطان پستان بود که منجر به اثرات زیانبار روحی و روانی در فرد میشد، اما خوشبختانه در حال حاضر با پیشرفت علم و تکنولوژی، علیرغم استفاده از این روش به عنوان رکن اساسی درمان، در هر مرحله از پیشرفت بیماری و برای هر نوع از سرطان سینه، روشهای متفاوتی از جراحی اعمال میشود، اما در حالت کلی جهت درمان این نوع بیماری فقط توده سرطانی البته با یک حاشیه مناسب برداشته میشود.
جراحی سرطان سینه
پس از تشخیص بیماری سرطان سینه در مراحل اولیه درمان، جراحی همراه با حفظ سینه انجام میگیرد، البته در برخی موارد به منظور پیشگیری از انتشار سلولهای سرطانی برداشتن کامل سینه انجام میگیرد. همچنین در افرادی که به صورت وراثتی احتمال ابتلاء به سرطان سینه در آنها بالا است، جهت پیشگیری از انتشار سرطان برداشت کامل سینه انجام میشود.
در مجموع، علیرغم اینکه جراحی سرطان سینه و برداشتن ضایعه سرطانی، سلامت جسمانی فرد را تضمین میکند، اما طبیعتاً عواقب روانی بسیاری به دنبال خواهد داشت.