امروز در دنیایی زندگی می کنیم که رشد قابل توجه جمعیت و افزایش مصرف آب، قطع بی رویه درختان، تغییرات آب و هوایی، رشد غیراصولی شهرسازی، افزایش صنایع آلوده کننده آب، شیوه های نامناسب و غیراصولی کشاورزی و هزاران فعالیت نادرست دیگر چرخه منظم آب در سطح جهان را مختل کرده است و این تهدیدی جدی برای حیات خود انسان ها محسوب می شود.
این موضوع اما در کشورمان به دلیل شرایط آب و هوایی نیمه خشک و خشکسالی های متوالی در سال های گذشته نگران کننده تر است و ذهنیت پایان ناپذیری آب و فرهنگ غلط مصرف در میان مردم، بر این نگرانی ها می افزاید.
براساس استاندارد جهانی، هر انسان روزانه به 150 لیتر آب نیاز دارد اما در حال حاضر در کشور ما حدود 2 برابر این رقم مصرف می شود و این در حالیست که در 50 سال گذشته در ایران، 6 هزار مترمکعب آب سالانه در دسترس برای هر شهروند، به یک هزار و 500 لیتر کاهش یافته است.
شاید این تصور به وجود آید که به دلیل افزایش بارندگی ها در یکی 2 سال اخیر و پر بودن مخازن سدها در برخی مناطق کشور، خطر بحران کمبود آب رفع شده است اما واقعیت این است که کاهش قابل توجه آب های زیرزمینی و وقوع خشکسالی های متعدد در سال های گذشته این ذهنیت را رد می کند، ضمن اینکه بخش زیادی از بارندگی ها نیز به صورت رواناب از دسترس خارج می شود.
** منابع آبی به صورت بهینه مصرف نمی شود
مدیرعامل شرکت آبفای شهری کردستان با بیان اینکه در شرایط تنش و بحران آبی قرار داریم، می گوید: با این وجود اغلب مردم از منابع آبی به صورت بهینه استفاده نمی کنند و نسبت به این موضوع بی اهمیت هستند.
محمدحسین محمدی نیاز روزانه هر شخص به آب را 150 لیتر اعلام کرد و افزود: در حال حاضر در کشور ما 2 برابر این رقم مصرف می شود که نیاز است برای مصرف بهینه آب، فرهنگ سازی شده و اهمیت منابع آبی بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
وی با اشاره به اینکه مقدار آب شرب در دسترس برای هر شهروند در کشورمان از 50 سال گذشته به یک هزار و 500 لیتر کاهش یافته است، یادآور شد: منابع آب شرب در دسترس هر شهروند ایرانی در این مدت 75 درصد کاهش یافته است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب شهری کردستان گفت: در ازای تولید و توزیع هر مترمکعب آب 20 هزار ریال هزینه می شود که از مشترکان بابت هر مترمکعب حدود چهار هزار ریال دریافت می شود.
محمدی با بیان اینکه از منابع آبی درست استفاده نمی کنیم و در بخش کشاورزی بهره وری آب وجود ندارد، اضافه کرد: با توجه به اینکه دشت های استان در خطر فرونشست قرار دارند، استفاده صحیح از منابع آبی بسیار ضروری است.
وی فرهنگ سازی در زمینه ترویج مصرف صحیح آب را از جمله برنامه های این شرکت اعلام کرد و یادآور شد: در جشنواره ای که تابستان امسال در شهرهای مختلف استان برگزار می شود، از مشترکانی که مصرف بهینه دارند با اهدای لوح و جایزه نقدی تقدیر می کنیم.
این موضوع منحصرا به بخش آب شرب مشترکان مربوط نمی شود چرا که بیشترین مصرف آب در بخش کشاورزی است که این مهم نشان از لزوم توجه کشاورزان به مصرف بهینه این مایع حیاتی دارد.
** کردستانی ها سالانه 1066 میلیون مترمکعب آب مصرف می کنند
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کردستان هم گفت: مردم این استان سالانه یک هزار و 66 میلیون مترمکعب آب مصرف می کنند که سهم بخش کشاورزی از این مقدار، 82 درصد معادل 850 میلیون مترمکعب است.
کامران خرم اضافه کرد: 71 میلیون مترمکعب در بخش صنعت و 144 میلیون مترمکعب نیز در بخش شرب در این استان مصرف می شود.
وی از وجود 13 هزار حلقه چاه مجاز و حدود هفت هزار حلقه چاه غیرمجاز در استان خبر داد و تاکید کرد: برداشت غیراصولی و بی رویه از سفره های زیرزمینی باعث خالی شدن فضا بین رسوبات زمین، مسدود شدن این فضا و در نهایت ایجاد فروچاله می شود.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کردستان با بیان اینکه فروچاله ایجاد شده در زمین قابل احیا و جبران نیست، افزود: این نشست باعث می شود فضای مفید بین رسوبات مسدود شده و امکان انتقال آب به این فضا وجود نداشته باشد.
خرم مقدار افت سطح آب منابع زیرزمینی دشت دهگلان را 35 متر اعلام کرد و گفت: این رقم در دشت های قروه و چاردولی به ترتیب 22 و 18 متر بوده است.
وی اضافه کرد: با انجام طرح های گشت و حفاظت از منابع آب های زیرزمینی و انسداد چاه های غیرمجاز، روند افت سطح آب زیرزمینی دشت های ممنوعه استان را تا حدودی کاهش داده ایم.
خرم از عدم پذیرش تقاضای جدید برای استفاده از آب های زیرزمینی در دشت های شرقی استان در بخش کشاورزی خبر داد و افزود: این در حالی است که تخصیص های محدودی در بخش صنعت داریم.
به طور قطع مصرف بهینه آب نیازمند فرهنگ سازی از سنین پایه و در مدارس است، اگرچه آموزش صحیح مصرف این مایه حیات در رسانه ها و مساجد نیز برای اقشار مختلف جامعه ضروری است. آموزش دهیم که آب برای همه است و همگی از این مایع ارزشمند سهم دارند.
در ضمن با توجه به مصرف بالای آب در بخش کشاورزی، کنترل این مهم با استفاده از کنتورهای هوشمند و ممانعت از حفر چاه های غیرمجاز، اساسی به نظر می رسد.
از جمعیت شهری یک میلیون و 200 هزار نفری کردستان 100 درصد آن در 27 شهر استان تحت پوشش شرکت آبفا هستند.
شرکت آبفای شهری کردستان دارای 357 هزار فقره انشعاب آب، 340 هزار انشعاب فاضلاب و پنج هزار و 100 کیلومتر شبکه توزیع و خطوط انتقال آب است.
از یک هزار و 677 روستای استان نیز، یک هزار و هشت روستا از خدمات شرکت آب و فاضلاب روستایی بهره مند هستند.
منبع: ایرنا