ایران اکونومیست- باقر لاریجانی، معاون آموزشی وزارت بهداشت و دبیر شورای آموزش پزشکی و تخصصی در یکصد و هشتمین اجلاس روسای دانشگاههای علوم پزشکی با اشاره به بیانیه راهبردی مقام معظم رهبری اظهار داشت: این بیانیه ضمن بیان شرایط کشور به جهت گیری جدیدی برای آینده اشاره میکند.
لاریجانی با بیان اینکه ما در روش شناسی برنامه ریزی کلان با دکترین، اصول و دستورالعملها روبرو هستیم، بیان کرد: قانون اساسی کشور، دکترین کشور و بیانیه گام دوم انقلاب در کنار سایر اسناد مانند سند چشم انداز و وصیت نامه امام خمینی (ره) از اصولی هستند که ما را به این دکترین نزدیک میکند و در کنار آن شیوههای اجرایی هم میتوان طراحی کرد.
وی با بیان اینکه هر یک از سطوحی فوق باید در جایگاه خود به طور جدی پیگیری شوند، افزود: نقشه جامع علمی کشور و نقشه جامع نظام سلامت از ابزارهای اجرایی برای دستیابی به اصول و دکترین کشور محسوب میشوند.
معاون آموزشی وزارت بهداشت افزود: در ذیل قانون اساسی برنامههای متعددی مانند سند چشم انداز ۱۴۰۴ وجود دارد و بیانیه گام دوم نیز نگاهی بلندمدت را در این زمینه رصد میکند.
وی با بیان اینکه این سند نقشه راه ارکان کشور است، اظهار داشت: لازم است درخصوص این سند، تحلیل محتوایی انجام شود که البته این مهم در حوزه معاونت آموزشی انجام شده است.
دبیر شورای آموزش پزشکی و تخصصی ادامه داد: در تحلیل محتوایی بیاینه ۱۰۷ گزاره در ارتباط با حوزهها و نهادهای علمی استخراج شد، که ۴۴ گزاره مرتبط با نظام سلامت و ۱۴ گذاره مرتبط با دانش و فناوری است. سه مقوله در بین این گزارهها از جمله نیل به مرجعیت علمی و ارتقای عزت ملی، توجه به علم نافع و در خدمت جامعه، عدالت در دسترسی و رفع محرومیت مورد تاکید قرار گرفته است.
وی با تاکید بر اینکه چنانچه ما بخواهیم راه آینده را درست ترسیم کنیم، باید چالشهای آینده را ببینیم و تحلیل درستی از وضعیت موجود داشته باشیم و با نگاه نقادانه وضعیت خود را رصد کنیم، اظهار داشت: در بیانیه گام دوم انقلاب به این موارد توجه شده است.
لاریجانی با شرح آنچه طی ۴۰ سال گذشته در حوزه علوم پزشکی رخ داده گفت: در ۴۰ سال گذشته، تعداد دانشگاههای علوم پزشکی و تحصیلات تکمیلی علوم پزشکی رشدی گسترده داشته و رشدی خوب در آموزشهای تخصصی و فوق تخصصی و توسعه اعضای هیئت علمی علوم پزشکی داشته ایم که منجر به توسعه علمی علوم پزشکی شده است.
وی در ادامه عنوان کرد: در پژوهش طی چند سال گذشته در تولیدات علمی برای اولین بار رتبهای بهتر از کشور ترکیه به دست آوردیم. رتبه بالایی در برخی شاخصهای علمی داریم و در بین کشورهای اسلامی رتبه اول انتشارات علمی را داریم و در تولید مقالات علوم پزشکی طی چند سال گذشته نیز، رشدی نسبتا سریع را داشته ایم.
معاون آموزشی وزارت بهداشت به برخی گزارشهای بین المللی اشاره کرد و گفت: رشد خوبی در تولیدات علمی داشته ایم و لازم است توجه شود تا در کنار حفظ رشد کمی به رشد کیفی در حوزه علوم پزشکی توجه بیشتری شود.
وی اظهار داشت: در ترجمان بیانیه راهبردی مقام معظم رهبری باید به چند هدف در نظر گرفته در آن از جمله مرجعیت علمی، جهاد علمی و عدالت توجه کنیم.
لاریجانی ادامه داد: حرکتی که در بحث تحول آموزش علوم پزشکی صورت گرفته با مباحث و اهداف بیانیه متناسب است. توسعه نیروی انسانی بحث مهمی است و آموزش نیروی انسانی تا به عرصه ارائه خدمت برسد فرآیندی طولانی است. برخی از اهداف هزاره سوم نیز مرتبط با نیروی انسانی است.
وی با اشاره به دلایل لزوم تحول در آموزش علوم پزشکی بیان کرد: در سالهای اخیر تحولات زیادی در نظام ارائه خدمات و بار بیماریها رخ داده و فناوریهای جدید و تغییر اقلیمی چهره نظامهای سلامت را تغییر داده است. از طرفی مسائل مرتبط با آموزش پزشکی نیز تغییر کرده به طوری که جهانی شدن آموزش، گسترش دانشکدههای پزشکی در کشورهای در حال توسعه، مباحث اقتصادی آموزش عالی و اعتباربخشی از جمله مباحثی هستند که مطرح شده اند.
دبیر شورای آموزش پزشکی و تخصصی در ادامه گفت: مسائل فرهنگی و اجتماعی مثل سالمندی، سواد فناوری جامعه، ارتقای توانمندیهای خودمراقبتی هم از مسائلی است که باید در آموزش پزشکی مدنظر قرار گیرد. اینها نشان میدهد که ما باید به صورت مداوم برنامههای آموزشی رشتههای علوم پزشکی را بازبینی کنیم. در حال حاضر این موضوع در وزارت بهداشت در حال انجام است.
وی به سه محور اساسی بیانیه رهبری از جمله نیل به مرجعیت علمی و ارتقای عزت ملی، توجه به علم نافع و در خدمت جامعه و عدالت در دسترسی و رفع محرومیت اشاره کرد و گفت: اگر به بستههای تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشکی نگاه کنیم متوجه میشویم که راه اشتباهی نرفته ایم و اهدافی که رصد میکنیم جهت گیری در این مباحث است.
لاریجانی ضمن اشاره به انطباق بستههای تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشکی با اصول بیانیه گام دوم تاکید کرد: این بیانیه نگاهی بلندمدت دارد و ما برای حرکت بلندمدت در این مسیر باید اهدافمان را به صورت مداوم بازبینی کنیم.
وی عنوان کرد: بستههای آینده نگاری و مرجعیت علمی، حرکت به سمت دانشگاههای نسل سوم و توسعه بین المللی سازی آموزش علوم پزشکی در راستای اصل نیل به مرجعیت علمی و ارتقای عزت ملی است. برای نیل به مرجعیت علمی لازم است با حفظ مصالح کشور با نهادهای علمی جهان در ارتباط باشیم و توانمندیهای کشور را در جهان نمایش دهیم.
معاون آموزشی وزارت بهداشت گفت: بسته توسعه آموزش پاسخگو، بسته توسعه هدفمند برنامههای علمی، بسته اعتباربخشی و بسته توسعه اخلاق در راستای علم نافع و در خدمت، نیاز جامعه است.
وی با بیان اینکه ماموریت گرایی و آمایش سرزمینی یکی از مهمترین تحولات آموزش عالی است و اگر به درستی اجرا شود اثر چشمگیری در بلندمدت در آموزش عالی خواهد داشت، گفت: بسته مجازی سازی آموزش پزشکی را دگرگون میکند و اقداماتی که در دانشگاههای بزرگ انجام میشود در سایر دانشگاهها قابل مشاهده است و این امر، پایههای آموزش پزشکی را ارتقا میدهد.
دبیر شورای آموزش پزشکی و تخصصی اظهار داشت: بسته آمایش سرزمینی، بسته توسعه آموزش مجازی، بسته توسعه زیرساختها و بسته ارتقای آزمونها در جهت اصل عدالت در دسترسی و رفع محرومیت است که در بیانیه گام دوم ذکر شده است.
وی با اشاره به تاکیدی که در بیانیه مقام معظم رهبری بر توجه به جوانان شده گفت: لازم است در دانشگاهها برای قشر دانشجو و استعدادهای درخشان برنامه ریزی ویژهای شود؛ چراکه این جوانان مدیران آینده نظام سلامت هستند.