سهم ۴۱درصدی بورس کالا از ارزش معاملات بازار سرمایه

ایران اکونومیست- حامد سلطانی نژاد طی نشستی خبری گفت: بورس کالای ایران با ارزش معاملات ۱۵۲۴هزار میلیارد ریالی طی ۱۰ ماهه سال جاری، سهم ۴۱ درصدی را از کل ارزش معاملات بازار سرمایه به خود اختصاص داده و جایگاه نخست را در میان سایر بورس های فعال در کشور کسب کرده است.
مدیرعامل بورس کالای ایران در ادامه به ارزش کل معاملات بورس کالا از سال ۱۳۸۶ تا پایان بهمن ماه ۱۳۹۷ اشاره کرد و گفت: طی دوره ۱۱ ماهه سال جاری ارزش معاملات بورس کالای ایران از ۱۶۵۷ هزار میلیارد ریال عبور کرد تا رکورد جدیدی در ارزش معاملات بورس کالا از زمان راه اندازی تاکنون به ثبت برسد که از این رقم، ارزش معاملات بازار فیزیکی به ۷۷۳ هزار میلیارد ریال رسیده و ارزش معاملات اوراق بهادار مبتنی بر کالا نیز به بیش از ۸۸۴ هزار میلیارد ریال افزایش یافته است.
۱۱ ماه از نگاه آمار
سلطانی نژاد آمار ۱۱ ماهه سال جاری را با دوره مشابه سال گذشته مورد مقایسه قرار داد و گفت: بررسی آمار معاملات بورس کالا در بازارهای مختلف طی دوره ۱۱ ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال ۱۳۹۶ نشان می دهد که ارزش کل معاملات از حدود ۱۰۳۵ هزار میلیارد ریال در سال ۹۶ به ۱۶۵۷ هزار میلیارد ریال در دوره ۱۱ ماه امسال رسیده و ۶۰ درصد افزایش داشته است. بازار فیزیکی بورس کالا نیز با رشد ۷۳ درصدی در ارزش معاملات خود رو به رو شده  و به رقم ۷۷۳ هزار و ۱۳۰ میلیارد ریال افزایش یافته است. در بازار قراردادهای مشتقه بورس کالای ایران نیز در حالی ۱۴ میلیون و ۶۰۷ هزار قرارداد آتی و آپشن منعقد شده که این تعداد نسبت به دوره مشابه سال قبل از نظر حجم و ارزش معاملات به ترتیب با ۲۸۳ درصد و ۴۱ درصد رشد رو به رو شده که قراردادهای آتی بیشترین تاثیر را در افزایش حجم و ارزش معاملات داشته است.
سلطانی نژاد به آمار معاملات بازار فیزیکی بورس کالا نیز اشاره کرد و گفت: طی این دوره معاملاتی ارزش معاملات بازار مالی شامل معاملات سلف موازی استاندارد، گواهی سپرده کالایی و صندوق سرمایه گذاری به بیش از ۷۰ هزار و ۳۳۹ میلیارد ریال رسیده که با رشد ۶۲۶ درصدی همراه بوده است.
مدیرعامل بورس کالای ایران در بیان سهم گروه های کالایی از ارزش کل معاملات بازار فیزیکی در ۱۱ ماهه ابتدایی امسال عنوان کرد: محصولات صنعتی و معدنی با ارزش معاملات ۲۸۳ هزار میلیارد ریال سهم ۳۶.۶ درصدی را از معاملات بازار فیزیکی به خود اختصاص داده و در جایگاه نخست از نظر ارزش معاملات قرار گرفته است. محصولات پتروشیمی و فرآورده های نفتی نیز به ترتیب سهم ۳۴.۵ و ۲۵.۱ درصدی را کسب کرده اند و تالار محصولات کشاورزی و بازار فرعی نیز در رتبه های بعدی هستند.
به گفته وی، سهم قراردادهای نقدی از ارزش کل معاملات بازار فیزیکی در ۱۱ ماهه ابتدایی سال ۱۳۹۷ با ارزش معاملاتی ۴۷۷ هزار میلیارد ریال ۶۲ درصد بوده و معاملات سلف با سهم ۲۹۶ هزار میلیارد ریالی سهم ۳۸ درصدی را از این متغیر کسب کرده است.
تامین مالی ۲۹۶ هزار میلیاردی صنایع از تالار نقره ای
سلطانی نژاد از تامین مالی ۲۹۵ هزار و ۸۵۰ میلیارد ریالی گروه های کالایی مختلف از طریق معاملات سلف بازار فیزیکی از ابتدای فروردین ماه تا پایان بهمن ماه سال جاری خبر داد و گفت: گروه محصولات صنعتی و معدنی با تامین مالی بیش از ۱۸۲ هزار و ۷۱۹ میلیارد ریالی بیشترین تامین مالی را از این معاملات داشته است.
وی در خصوص آمار معاملات گواهی سپرده کالایی در سال جاری نیز اظهار کرد: در بازار گواهی سپرده کالایی بیش از ۳۶۱ هزار قطعه سکه طلا، بیش از ۶۴ هزار تن ذرت و نزدیک به ۲۶ تن زعفران در قالب اوراق گواهی سپرده کالایی مورد معامله قرار گرفته و ارزش معاملات ۱۱ ماهه این بازار به بیش از ۱۷ هزار و ۲۶۱ میلیارد ریال رسیده است.
رکورد معاملات پتروشیمی شکست
مدیرعامل بورس کالای ایران از ثبت رکورد در حجم و ارزش معاملات سالانه در بازار پتروشیمی طی ۱۱ ماهه امسال خبر داد و گفت: در این دوره در بازار پتروشیمی بورس کالا بیش از ۴ میلیون و ۲۳۲ هزار تن انواع محصول به ارزشی بیش از ۲۶۶ هزار و ۵۸۲ میلیارد ریال معامله شده که رکورد جدیدی در حجم و ارزش معاملات سالانه محسوب می شود. ارزش معاملات بازار محصولات فرآورده های نفتی نیز در حالی به رقمی بیش از ۱۹۳ هزار و ۸۸۲ میلیارد ریال رسیده تا رکورد جدیدی در ارزش معاملات این بازار به ثبت برسد.
بورس کالا شاگرد اول بازار سرمایه
وی در ادامه اقدامات و نتایج راهبردی بورس کالای ایران در سال ۱۳۹۷ را تشریح کرد و در جمع خبرنگاران گفت: از مهم ترین نتایج راهبردی سال ۹۷ می توان به کسب سهم ۴۱ درصدی شرکت بورس کالای ایران از ارزش کل معاملات بازار سرمایه در ۱۰ ماهه ابتدایی سال ۱۳۹۷ و رشد ۶۰ درصدی ارزش کل معاملات بورس کالای ایران در ۱۱ ماهه ابتدایی سال ۱۳۹۷ نسبت به مدت مشابه سال گذشته اشاره کرد.
مهم ترین اقدامات در تالار کشاورزی
سلطانی نژاد با اشاره به توسعه گستره جغرافیایی فعالیت بورس کالای ایران در کشور در خصوص اقدامات و نتایج راهبردی تالارهای مختلف این بورس در سال جاری اظهار کرد: از مهمترین اقدامات و نتایج راهبردی در تالار محصولات کشاورزی می توان به مواردی از جمله ایجاد بستر اجرای سیاست خرید توافقی زعفران در بورس کالای ایران، انجام اقدامات لازم در خصوص پذیرش انبارهای جدید و ایجاد نماد معاملاتی برای آنها، معامله ۲۵ تن زعفران در قالب معاملات گواهی سپرده کالایی و ۶۶  تن زعفران در قالب معاملات بازار فیزیکی اشاره کرد.
نتایج راهبردی مهم تالار محصولات نفتی و پتروشیمی
مدیرعامل بورس کالای ایران با اشاره به افزایش ۱۵ درصدی مقدار و ۹۲ درصدی ارزش معاملات محصولات پتروشیمی در ۱۱ ماهه ابتدای سال ۱۳۹۷ نسبت به مدت مشابه سال گذشته، در خصوص سایر اقدامات و نتایج راهبردی در تالار محصولات نفتی و پتروشیمی گفت: طی دوره ۱۱ ماهه امسال افزایش ۱۱۶ درصدی ارزش معاملات فرآورده‌های نفتی در ۱۱ ماهه ابتدای سال ۱۳۹۷ نسبت به مدت مشابه سال گذشته، پیاده‌سازی و استقرار سامانه مدیریت اعضای تعاونی‌ها، مدیریت و تنظیم بازار محصولات پتروشیمی و آزادسازی قیمت محصولات پتروشیمی، صنعتی و نفتی، از مهم ترین اقدامات و نتایج به دست آمده در سال جاری بوده است.
به گفته وی، کنترل کف عرضه و عرضه اولیه محصولات پتروشیمی به صورت روزانه، کنترل اسناد منشاء عرضه‌های قیر و عایق رطوبتی از طریق سامانه ثامن نیز موارد دیگری است که می توان در این رابطه به آنها اشاره کرد.
دستاوردهای تالار صنعتی و معدنی در سال ۹۷
سلطانی نژاد افزایش ۵۵ درصدی ارزش معاملات محصولات صنعتی و معدنی در ۱۱ ماهه ابتدای سال ۱۳۹۷ نسبت به مدت مشابه سال گذشته را از مهم ترین نتایج راهبردی تالار صنعتی و معدنی دانست و در بیان سایر موارد گفت: سهم ۳۶ درصدی معاملات محصولات صنعتی و معدنی از کل ارزش معاملات فیزیکی شرکت بورس کالای ایران در ۱۱ ماهه ابتدایی سال ۱۳۹۷ و سهم ۶۵ درصدی معاملات سلف در حوزه محصولات صنعتی و معدنی طی دوره مذکور نیز از دیگر نتایج محقق شده در این تالار بوده است.
کارنامه ۱۱ ماهه بازار مالی و مشتقه
مدیرعامل بورس کالای ایران در خصوص بازار مالی و مشتقه نیز اظهار کرد: در بازار مذکور طی دوره ۱۱ ماهه سال جاری شاهد رشد ۴۱ درصدی ارزش معاملات قراردادهای آتی نسبت به مدت مشابه سال گذشته، پذیرش و راه‌اندازی قرارداد آتی زعفران نگین، افزایش ۳۸ برابری مقدار معاملات گواهی سپرده کالایی زعفران نسبت به زمان مشابه سال گذشته و افزایش ۴۱ برابری ارزش معاملات صندوق های کالایی نسبت به زمان مشابه سال گذشته بودیم. افزایش ۱۶ برابری مقدار معاملات گواهی سپرده کالایی سکه طلا نسبت به زمان مشابه سال گذشته، افزایش بیش از ۳ برابری ارزش معاملات سلف موازی استاندارد نسبت به زمان مشابه سال گذشته، پیگیری ایجاد زیرساخت توثیق گواهی سپرده کالایی نیز موارد دیگری است که می توان از آنها نام برد.
به گفته سلطانی نژاد، در بازار مالی و مشتقه طی سال جاری پذیرش مشخصات قرارداد آتی طلای آب شده و ذرت و همچنین انتشار اوراق سلف موازی استاندارد سیمان شرکت های سیمان خوزستان، شرق و سپاهان، تیرآهن ۱۴ شرکت ذوب آهن اصفهان و شمش فولاد کاوه جنوب کیش، پلی استایرن پتروشیمی انتخاب و مرغ منجمد شرکت و توسعه صنایع بهپرور جمعاً به ارزش ۸۵۰۰ میلیارد ریال از دیگر اقدامات مهم عملیاتی شده در سال جاری بوده است.
سلطانی نژاد در ادامه به راه‌اندازی صندوق‌های سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار مبتنی بر سکه طلا، برگزاری آزمون‌های احراز صلاحیت متقاضیان کد مشتقه و برگزاری دوره‌های آموزشی برای ذی‌نفعان بورس کالا و آموزش‌های لازم برای اعطای مجوزهای جدید به کارگزاری‌ها و تدوین و ویرایش نهایی کتاب طراحی قانون قبض انبار در بازار مالی و مشتقه بورس کالا اشاره کرد.
به گفته وی، اجرای سیاست قیمت تضمینی محصول ذرت در استان های تعیین شده توسط وزارت جهاد کشاورزی، تدوین و انتشار کتاب بورس‌های کالا و مشتقات در آفریقا و در نهایت تصویب معاملات اختیار معامله زعفران از اقدامات مهم بورس کالا در حوزه بازار مالی و مشتقه بوده است که در این رابطه امروز قراردادهای آپشن زعفران نگین در این بازار راه اندازی شده تا به این ترتیب، زنجیره ابزارهای مالی بورس کالا روی محصول زعفران تکمیل شود.
سلطانی نژاد از همکاری با سایر دستگاه‌ها به منظور برقراری اتصال الکترونیک از جمله وزارت اقتصاد و دارایی، سازمان بورس و اوراق بهادار، قاچاق کالا و ارز، گمرک، ثبت احوال، امور مالیاتی، شرکت سپرده‌گذاری، شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان، وزارت صنعت معدن تجارت، شورای عالی مناطق آزاد، شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی و شرکت ملی صنایع پتروشیمی سخن گفت و ارتقای سامانه معاملات آتی به منظور راه‌اندازی معاملات آتی زعفران و پیاده‌سازی سامانه جدید مدیریت انبار گواهی سپرده کالایی را از مهم ترین اقدامات مهم در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات بورس کالا در سال جاری برشمرد.
رئوس برنامه های بورس کالا در سال ۹۸
سلطانی نژاد رئوس برنامه های سال ۱۳۹۸ شرکت بورس کالای ایران را چنین تشریح کرد: در سال آینده توسعه دارایی‌های پایه بر روی اوراق بهادار مبتنی بر کالای موجود را از طریق راه اندازی صندوق های کالایی محصولات کشاورزی از جمله صندوق زعفران و راه اندازی قراردادهای آتی و اختیار معامله بر روی صندوق های کالایی در برنامه داریم. توسعه اوراق بهادار مبتنی بر کالای جدید از طریق راه اندازی معاملات اوراق خرید دین به عنوان یک ابزار تأمین مالی جدید در بورس کالای ایران و راه اندازی معاملات حق امتیاز از دیگر برنامه های سال ۹۸ است.
به گفته مدیرعامل بورس کالای ایران، توسعه در روش های معاملاتی و تسویه در بازار فیزیکی با فراهم نمودن امکان انجام معاملات تقاضا محور (مبتنی بر مناقصه) و فراهم نمودن امکان انجام تسویه چند مرحله ای در معاملات از جمله برنامه های سال آینده بورس کالا است.
وی در بیان دیگر برنامه های بورس کالا برای سال آینده گفت: توسعه مشارکت با نهادهای پولی و مالی از طریق استفاده بیشتر از ظرفیت بانک های تجاری در حوزه گواهی سپرده کالایی و استفاده از خدمات بازارگردانی نهادهای مالی از جمله شرکت های تأمین سرمایه در جهت تعمیق بازار اوراق بهادار مبتنی بر کالا، پشتیبانی و بهبود کیفیت خدمات ارایه شده به ذی‌نفعان و احصاء و بهبود فرآیندهای شرکت نیز رئوس دیگری است که به عنوان برنامه های سال ۹۸ بورس کالا در نظر گرفته شده است.
سلطانی نژاد در خاتمه سخنان خود از برنامه برای بهبود، ارتقاء و یکپارچه‌سازی سیستم‌ها و سامانه‌ها، توسعه سیستم‌های اطلاعات مدیریت، تقویت و مدیریت برند شرکت و توسعه تعاملات بین الملل در سال آینده سخن گفت.