ایران اکونومیست- مجتبی زینی وند در برنامه تلویزیونی پرسشگر که شامگاه گذشته با موضوع «چالش های آموزش و پرورش در مناطق مرزی» روی آنتن شبکه آموزش سیما رفت با اشاره به شورای سیاست گذاری و هماهنگی مناطق مرزی گفت: در جلسه ۵۷۷ شورای امنیت ملی و در زمانی که طرح جامع امنیت پایدار مناطق مرزی را تصویب کردند یک کار ویژه مرزی را زیر نظر شورای مرزی نیز به تصویب رسید.
وی ادامه داد: در ماده ۵۵ همین طرح جامع امنیت پایدار که مربوط به مسائل فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و آموزشی است، تکالیف را برای آموزش و پرورش مشخص کرده است. این مصوبه مربوط به ماده۲۰۳ برنامه پنجم توسعه است. در ماده ۶۷ نیز به تشکیل شورای سیاست گذاری و هماهنگی آموزش و پرورش مناطق مرزی اشاره شده است و سازمان مدارس غیردولتی به عنوان متولی این شورا تعیین می شود.
رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه مهمترین وظیفه این شورا، تدوین یک استراتژی هماهنگ در رابطه با همه نهادها، دستگاهها، وزارتخانه ها و سازمان ها در سطح ملی و ادارات در سطح استان هاست، اظهار کرد: این شورا در زمینه مسائل فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و تدوین سیاست ها، راهبردها و برنامه های موثر و مرتبط برای تقویت شاخص های توسعه ای مناطق و برنامه ریزی برای ارتقای برنامه های آموزش و پرورش و ایجاد یک راهکار تعاملی برای استفاده از ظرفیت همه دستگاهها در خصوص مسائل مرتبط با آموزش و پرورش را دنبال می کند.
زینی وند ادامه داد: همانند همین تشکیلات را در استان ها تحت عنوان کارگروه تخصصی ذیل شورای آموزش و پرورش استان ها داریم. مسئولیت شوراها بر عهده استانداران و مسئولیت کارگروه تخصصی مناطق مرزی بر عهده مدیران کل آموزش و پرورش استان ها است. آنها موظف هستند مشکلات را رصد و بررسی کرده، راهکار ارائه دهند و مصوبه بگیرند تا به دستگاههای مربوط ابلاغ شود که برای آنها لازم الاجرا است.
وی در پاسخ به پرسشی درباره چرایی عدم بهره گیری آموزش و پرورش از هیچ کدام از بازارچه های مرزی و امکانات آن اظهار کرد: نه فقط از این بازارچه ها استفاده نمیکند بلکه تصور کنید در منطقه ای چون ایلام ( که حدود ۱۱ درصد ذخایر گاز و چهار درصد ذخایر نفتی کشور متعلق به آن است و قطب سوم پتروشیمی کشورمحسوب میشود و روزانه در مخازن چشمه شیرین و دهلران ۱۸۵ هزار بشکه نفت صادر می شود) بیشترین مشکلات را به لحاظ فضای آموزشی را مناطق داریم.
رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش افزود: در شاخص اقتصادی، ضریب محرومیت مناطق مرزی با غیرمرزی دو درصد تفاوت دارد. در شاخص های تفریحی و ورزشی استان های مرزی چهار درصد محرومتر از استان های غیرمرزی اند و در شاخص های اجتماعی و فرهنگی، آمار تفاوت بسیار بالا است و شاید بیان آن هم برای ما سخت باشد و حدود ۴۶ درصد نسبت به استان های غیرمرزی محرومترند.
وی ادامه داد: در آموزش و پرورش نه فقط از ظرفیت بازارچه های مرزی استفاده نمی کنیم بلکه در استان های مرزی در شاخص های آموزشی فرهنگی و اجتماعی دچار محرومیت هستیم.
وی ادامه داد: یکی از عمده ترین شاخص های فرهنگی بحث سواد و بهره مندی و داشتن یک آموزش و پرورش با کیفیت و اثرگذاری آموزشی و تاثیر عمیقی است که شاخص آموزشی و فرهنگی بر سایر شاخص های فرهنگی، اجتماعی، امنیتی و در یک کلام در فرایند توسعه کشور دارد.
رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه یکی از دلایل کمتر توسعه یافتگی آموزش و پرورش در مناطق کمتر توسعه یافته مرزی همین عدم توجه به شاخص های فرهنگی و اجتماعی است اظهار کرد: دستگاههایی که مسئولیت دارند و باید پاسخگو باشد و به آموزش و پرورش کمک کنند، پای کار نیامدند.
زینی وند ادامه داد: آموزش و پرورش از حیث نرم افزاری و مدیریتی به لحاظ آموزشی مشکلی ندارد اما از حیث توان مالی و سخت افزاری با مشکل مواجه است و باید سایر دستگاهها متناسب با مسئولیتی که دارند به آموزش و پرورش کمک کنند.
وی با اشاره به معلمانی که در منطقه صفر مرزی و صعب العبور تدریس می کنند گفت: برخی از این معلمان حتی تا پنج ماه هم ممکن است خانه و خانواده خود را نبینند چنین معلمانی باید مورد توجه همه دستگاههای مربوط قرار بگیرد. نظام آموزش و پرورش به عنوان بزرگترین نهاد اجتماعی مبنا و بنیاد توسعه کشور است و اگر قرار است کشوری توسعه یابد اول باید به سراغ آموزش و پرورش آن رفت.
رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی وزارت آموزش و پرورش تاکید کرد: هرچه به آموزش و پرورش بیشتر توجه شود قطعا مناطق توسعه یافته تری خواهیم داشت.
زینی وند درباره فعالیت های اولویت دار در مناطق مرزی گفت : با کمبود جدی فضاهای آموزشی در مناطق مرزی به ویژه مناطقی که در هشت سال دفاع مقدس زیرساخت های لازم را از دست دادند روبرو هستیم. کمبود امکانات و تجهیزات آموزشی و کمبود نیروی انسانی نیز وجود دارد و ما چند سال گذشته از طریق خرید خدمات آموزشی و سرباز معلم توانستیم بخشی از تامین نیرو را انجام دهیم اما با مشکل جدی مواجه هستیم.
وی افزود: بحث مدارس شبانه روزی و مشکلاتی که آنها دارند نیز مطرح است. گرچه امسال با کمک سازمان برنامه و وزیر آموزش و پرورش بخشی از مشکلات مرتفع شده است. معضل بازماندگان از تحصیل و ترک تحصیل نیز وجود دارد.
رئیس سازمان مدارس و مراکز غیر دولتی وزارت آموزش و پرورش با اشاره به اینکه برخی معلمان در مناطق مرزی از فوق العاده شغل مناطق مرزی استفاده می کنند، گفت: در جلسه اخیر شورای سیاست گذاری مناطق مرزی از همکارانمان در وزارت کشور در خواست کردیم که تمام فرهنگیان شاغل در استان های مرزی که در ایام جنگ در گیر بودند از فوق العاده شغل مناطق مرزی استفاده کنند. از نمایندگان مجلس هم می خواهیم چون در فصل بودجه هستیم یک ردیف مشخصی برای این موضوع قرار دهند.
زینی وند با بیان اینکه دولت سال قبل بیش از صد در صد تخصیص بودجه برای آموزش و پرورش داشت، عنوان کرد: حتی سازمان برنامه بودجه مشخصی را برای آموزش و پرورش مناطق کمتر توسعه یافته برای چهار استان تخصیص داد. اما مرزها ویترین هویت ملی یک کشورند. در مناطق مرزی توریستی بعضا وضعیت همه مدارس مناسب نیست. همه باید کمک کنند و به آموزش و پرورش از ابعاد مختلف کمک کنند.
وی با اشاره به اینکه سال گذشته بودجه ای برای خرید خدمات داده شد و از طریق آن بسیاری مشکلات نیروی انسانی مناطق مرزی را حل کردیم، گفت: شاید در طول این چند سال اولین بار است که علیرغم همه نگاههای سختگیرانه به این طرح، مدارس مناطق مرزی ما با معلم تخصصی دروس مربوطه اول مهر را آغاز میکنند. اما متاسفانه نگاه های سختگیرانه و غیرتخصصی از نگاه افرادی غیر از آموزش و پرورش مطرح می شود.
زینی وند با بیان اینکه بر اساس مصوبه اولیه شورای عالی امنیت ملی سازمان فنی و حرفه ای مسئول بحث تجهیز امکانات برای فنی و حرفه ای است، بیان کرد: تقویت زیرساخت های مراکز آموزش فنی و حرفه ای مانند هنرستان ها و مراکز آموزشی فنی و حرفه ای دنبال شود. وزارت ارشاد در بحث اماکن فرهنگی، اردو و تجهیز کتابخانه ها مسئول است. البته سال قبل در سیستان و بلوچستان کتابخانه های سیار اختصاص داد که خوب بود ولی باید مسئولانه تر عمل کند. از سپاه پاسداران باید قدردانی کنیم که مسئولیت ساخت ۲۷ مدرسه را در خوزستان برعهده گرفت. وزارت اطلاعات نیز فعالانه وارد شده، وزارت کشور نیز کمک های خوبی داشته است.
وی با اشاره به استفاده از فضاهای آموزشی در ایام اربعین در ایلام گفت: در جلسه اخیر وزارت کشور پذیرفت دو میلیارد تومان در اختیار فضاهای آموزشی که میزبان زوال هستند قرار دهند. وزارت نفت، وزارت اقتصاد هم باید بیایند کمک کنند زیرا مسئولیت اجتماعی دارند.
رئیس سازمان مدارس و مراکز غیر دولتی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه در وزارت کشور تقسیم بندی هایی برای مناطق مرزی صورت گرفته که باعث شده بخشی از فرهنگیان از برخی مزایا محروم شده اند گفت: در تعریف شعاع مناطق مرزی و. جنگی توجه ویژه شود. ما از وزارت کشور تقاضا کردیم تا شورای مرزی فوق العاده شغل مناطق مرزی را به تمام فرهنگیان تسری دهند. اگر نیازمند مصوبه در شورای آموزش و پرورش ایلام باشد آن را انجام می دهیم.
زینی وند تاکید کرد: به استراتژی هماهنگ برای پاسخگویی تمام دستگاهها نیاز است.