راهکاری برای رفع دغدغه و فراموشی مشتریان بانک ها

ایران اکونومیست- اوایل بهمن ماه امسال بود که عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی در همایش بانکداری الکترونیک از اجرایی شدن «برداشت مستقیم» در نظام بانکی کشور خبر داد و گفت: یکی از اتفاقاتی که می تواند تاثیر مهمی بر توسعه کسب و کارها داشته باشد، خدمات برداشت مستقیم است و این در اغلب بانک های کشور عملیاتی شده و می تواتیم آن را به عنوان یک ابزار و بستر مهم در توسعه کسب و کارهای نوپا و یا همان استارتاپ ها به کار بگیریم.
وی افزود: ما مطمئنیم با راه اندازی و استفاده از این سیستم توسط کاربران و کسانی که درصدد توسعه کسب و کارهای خود هستند، دغدغه های این فعالان از نظر جمع آوری وجوه از بین خواهد رفت؛ در واقع دغدغه جمع آوری وجوه ناشی از کسب و کار دیگر وجود نخواهد داشت.
پس از آن محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات از اجرایی این سیستم در 18 بانک کشور خبر داد و ابراز امیدواری کرد که با توسعه آن بخشی از مشکلات و موانع پیش روی فعالان کسب و کارهای نو برداشته شود.
حال پرسش این است که «برداشت مستقیم» (direct ebit) چیست که تا این میزان می تواند نه فقط در زندگی روزمره شهروندان بلکه در فرآیند خدمات رسانی کسب و کارها نیز موثر باشد؟
برداشت مستقیم به عملیاتی گفته می‌شود که با استفاده از آن، مشتری می‌تواند پرداخت‌های مورد نیاز خود را انجام دهد. در این عملیات، مشتری به کارگزار، اجازه برداشت از حساب خاصی را برای پرداخت هزینه‌هایی مانند صورتحساب قبض، در قالب یک دستور پرداخت، صادر می کند و در قبال آن بانک بابت هر تراکنش درصدی را به عنوان کارمزد از کارگزار دریافت می کند.
کارشناسان حوزه فناوری های مالی پیش بینی می کنند با توسعه این روش می توان تا 2 میلیون تراکنش بانکی را بدون نیاز به مراجعه حضوری مشتریان از بین برد که خود کمک شایانی به نظام های پرداخت خواهد بود.
اجرای این طرح از اوایل دهه نود خورشیدی در دستور کار بانک مرکزی قرار داشت اما از آنجا که این کار آن نیازمند یک پورتال جامع بود که مشتری بتواند اطلاعات دقیق از برداشت حساب خود داشته باشد، اجرای آن به طول انجامید و اکنون به صورت آزمایشی در برخی شعب منتخب بانکی در حال اجراست.
آنگونه که کارشناسان بانکی نوید می دهند، با اجرای کامل این طرح، دغدغه های روزمره افراد برای پرداخت قبوض آب، برق، گاز، تلفن و دیگر خدمات، اقساط تسهیلات بانکی، چک های صادره و دیگر پرداخت های دوره ای افراد از بین می رود.

** برداشت مستقیم چگونه کار می کند؟
یک مقام آگاه در شبکه بانکی درباره مزیت های برداشت مستقیم  توضیح داد: در این شیوه فرد یک بار به بانک مراجعه کرده و فرم های مخصوص به این نوع برداشت ها را تایید می کند؛ یعنی با این کار به بانک اجازه می دهد که ماه به ماه برای پرداخت های مورد نظر وی، از حسابش برداشت کرده و پرداخت ها را انجام دهد.
وی که خواست نامش ذکر نشود، تاکید کرد: برای نمونه افراد حقوق بگیر ممکن است اقساط تسهیلات بانکی از بانک های مختلف داشته باشند و یا برای پرداخت شهریه فرزندان خود تعدادی چک به مدرسه داده باشند؛ برداشت مستقیم این امکان را می دهد که در تاریخ های خاص برداشت ها از حساب افراد انجام شود و نیازی به عملیات بانکی از سوی مشتری نباشد.

** برداشت مستقیم با اطلاع مشتری خواهد بود
این مقام آگاه در شبکه بانکی با تاکید بر اینکه اکنون این طرح در شعب منتخب بانک ها به صورت آزمایشی اجرا شده و در مرحله بعدی باید در سطح شعب آزمایش شود تا به مرحله اجرای فراگیر برسد، افزود: اجرای این طرح بر مبنای نظام کارمزدی خواهد بود یعنی بابت خدمتی که ارایه می شود، بانک از مشتری کارمزد اخذ خواهد کرد که البته هنوز میزان آن تعیین نشده است.
وی گفت: سه مرحله برای برداشت مستقیم طراحی شده است؛ مرحله نخست به بازپرداخت تسهیلات بانکی مشتریان اختصاص دارد؛ در مرحله دوم پرداخت به اشخاص در این سیستم تعریف می شود و در گام نهایی قبوض شرکت های خدماتی تحت پوشش قرار می گیرد.
این فعال بانکی درباره مرحله «پرداخت به اشخاص» چنین توضیح داد: در این مرحله می توان پرداخت مستاجر به صاحب خانه یا شهریه مدارس فرزندان و حتی پرداخت اقساط خرید از فروشگاه ها را تعریف کرد تا دیگر نیازی به صدور چک برای این امور نباشد.
به گفته وی، در مرحله سوم که به پرداخت قبوض شرکت های خدماتی اختصاص دارد، ماه به ماه مبلغ مورد نظر از حساب مشتری کسر می شود و البته این مراقبت وجود خواهد داشت که اگر فردی منزل خود را تغییر داده باشد، بتواند تحت پورتال طراحی شده، تغییر نشانی را ثبت کند تا قبوض منزل قبلی از حساب وی کسر نشود.
«همه این برداشت ها فقط در صورتی انجام خواهد شد که مشتری با حضور در شعبه فرم های مربوطه را تایید کرده باشد و البته حتی پس از اعلام رضایت مشتری، در زمان برداشت با ارسال پیامک همه برداشت های انجام شده به اطلاع مشتری می رسد ضمن آنکه مشتری این اختیار را دارد که وقت لازم بداند، این مجوز را لغو کند.»
این فعال نظام های پرداخت درباره اینکه اگر فرد موجودی کافی در حسابش نداشته باشد، این پرداخت ها چگونه انجام می شود؟ گفت: از آنجا که برداشت مستقیم فقط یکبار در ماه انجام می شود، اگر موجودی کافی نباشد، آن دوره به اصطلاح سوخت می شود و مشتری باید از دیگر مکانیسم های پرداخت برای واریز وجوه استفاده کند.
وی در عین حال گفت: از آنجا که موفقیت در اجرای این طرح نیازمند فرهنگ سازی است، در زمانی که در سطح شعب بانکی اجرایی شد، اقدام های لازم برای اطلاع رسانی عمومی در دستور کار شبکه بانکی قرار خواهد گرفت.
منبع: ایرنا