افزایش روابط تجاری شرط مهار قیمت دلار

ماجرا از این قرار است که به دلیل افزایش نوسانات نرخ ارز که در ماه‌های گذشته اتفاق افتاد و قیمت دلار را از کانال 5 هزار تومانی روزهای اول سال به محدوده 20 هزارتومان در پاییز رساند، حالا بعد از چند ماهی که از این حواشی گذشته قیمت دلار آمریکا در بازار آزاد روی 12 هزار تومان ایستاده است و پیش‌بینی دقیقی از اوضاع بازار در روزهای آینده از زبان کارشناسان اقتصادی و فعالان وجود ندارد.

اگرچه برخی از نمایندگان مردم در مجلس بر این باور هستند که به دلیل کنترل اوضاع بازار توسط بانک مرکزی، قیمت‌ دلار تا قبل از عید به کمتر از 10 هزار تومان خواهد رسید، اما بسیاری از دست‌اندرکاران بازار نظری کاملا متفاوت در این زمینه دارند. مصطفی خانزادی، یکی از کارشناسان بازار ارز، در این زمینه به «همدلی»، گفت: «بعید به نظر می‌رسد که با توجه به شرایط اقتصادی و کاهش ذخیره ارزی حاصل از فروش نفت، قیمت دلار به کمتر از 10 هزار تومان برسد، از سوی دیگر به دلیل کاهش قابل‌توجه ارزش ریال، این‌طور حدس و گمان‌ها تقریبا بی‌اساس است.»

هر چند خانزادی در ادامه کاهش نرخ ارز را منوط به افزایش مراودات تجاری با کشورهای اروپایی و چگونگی روند فروش نفت می‌داند، اما بارها در میان صحبت‌های خود بر این موضوع تاکید کرد که قیمت دلار به دلیل کاهش ارزش ریال و کمتر شدن دلارهای حاصل از فروش نفت، بعید به‌نظر می‌رسد که به 8 هزار تومان برسد.

اگرچه کاهش نرخ ارز آن طور که برخی از مسئولان پیش‌بینی می‌کنند تا قبل از پایان سال اتفاق خوشایندی است، اما سوالی که در این زمینه می‌توان مطرح کرد این است که بر اساس چه معیاری قرار است این موضوع اتفاق بیفتد و آیا سازوکاری برای کاهش نرخ ارز اتخاذ شده است یا خیر؟ اگر این واقعیت را بپذیریم که اقتصاد بر پایه دو دو تا چارتا در حال پیش‌روی است، باید پرسید که با چه راهکاری قرار است نرخ ارز کاهش یابد؟

به باور بسیاری از تحلیل‌گران اقتصادی نوسانات نرخ ارز که بخش زیادی از آن به دلیل فعالیت دلال‌ها بوده است، با مدیریت بانک مرکزی کاهش یافته است، اما هنوز این ابهام وجود دارد که در شرایط کنونی و با توجه به محدودیت‌های صادراتی چطور می‌توان طی چند هفته که تا پایان سال باقی مانده، نرخ ارز را به کمتر از 10 هزار تومان رسانید و آیا راهکاری عملی برای آن وجود دارد؟

**کارشناسان چه می‌گویند؟
به باور بسیاری از تحلیل‌گران اقتصادی، به دلیل اینکه در شرایط کنونی، واردات و صادرات کالاها بر مبنای حواله است و از طرفی نیز ارزش پولی ملی کاهش یافته و با محدودیت‌های اقتصادی نیز مواجه هستیم، بنابراین نمی‌توان پیش‌بینی کرد که نرخ ارز در روزهای آینده از 12 هزار تومان پایین‌تر برود. هر چند در این زمینه اظهارنظرهای متفاوتی وجود دارد. عده‌ای از آگاهان اقتصادی بر این باور هستند که بخش زیادی از نوسانات ارزی به دلیل فعالیت اخلالگران ارز در بازار بود که حالا با مدیریت بانک مرکزی از گوشه و کنار بازار جمع شده‌اند و اما آنچه که بسیاری از دست‌اندرکاران اقتصادی و فعالان بازار بر آن اعتقاد دارند این است که کاهش نرخ ارز تنها در صورت اصلاح سیاست‌های اقتصادی و افزایش روابط تجاری با کشورهای اروپایی است.

خانزادی در این باره می‌گوید: «به دلیل اینکه خرید و فروش ارز در بازار به صورت اسکناس در جریان نیست و واردات و صادرات بر مبنای حواله بانک مرکزی است، بنابراین نمی‌توان گفت که به دلیل کاهش خرید ارز توسط مردم، قیمت دلار در روزهای آینده کاهشی خواهد بود.»

او بر این باور است که 50 درصد از نوسانات نرخ ارز به دلیل فعالیت اخلالگران ارزی بود که 50 درصد بقیه به دلیل نبود سیاست‌های مناسب بانک مرکزی باعث افزایش قیمت ارز شده است که باید این سیاست‌ها نیز اصلاح شود تا منتظر کاهش قیمت‌ها بود. این در حالی است که به باور فعالان بازار ارز، یکی از مهمترین راهکارهای کاهش نرخ ارز، توسعه روابط تجاری با کشورهای اروپایی است. باید دید در روزهای آینده چه سرنوشتی در انتظار این بازار است؟

منبع: روزنامه همدلی