به گزارش ایران اکونومیست، کوتاه ترین تعریف پدافند غیرعامل، «دفاع بدون سلاح» است. واژه پدافند از دو بخش «پد» و «افند» تشکیل شده که «پد» به معانی ضد و متضاد است و هرگاه قبل از واژه ای قرار گیرد معنای آن را معکوس می کند، واژه «افند» نیز به مفهوم جنگ، جدال، تهاجم، حمله و پیکار است در این راستا پدافند که همتراز با واژه «دفاع» است، شامل اقداماتی است که جهت مقابله با حمله و تهاجم دشمن انجام می شود.
این اقدامات شامل انواع و اقسام برنامه های دفاعی از جمله «پدافند غیرعامل» و «پدافند عامل» است که در پدافند غیرعامل برای مقابله با تهاجم و تهدیدات دشمن بدون استفاده از تسلیحات تهاجمی یا دفاعی و با استفاده از مجموعه ای از اقدامات و تمهیدات تدافعی، موجب کاهش آسیب پذیری تاسیسات، تجهیزات و نیروی انسانی می شود.
در صورتی که در «پدافند عامل» برای مقابله با تهاجم و تهدیدات دشمن و دفع تهدیدات وی از انواع و اقسام تسلیحات دفاعی نظیر توپ، موشک، تانک، هواپیماهای شکاری، بمب افکن، رزم ناو، زیردریایی و نظایر آن استفاده می شود.
سردار سرتیپ پاسدار غلامرضا جلالی روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی ایرنا، در پاسخ به این سوال که آیا سیستم سلامت کشور برای دفاع پدافند غیرعامل و پیشگیری از تهدیدات موجود آمادگی های لازم را دارد، اظهار داشت: ماموریتی به سازمان پدافند غیرعامل کشور محول شده است که طبق آن باید آمادگی های این حوزه را در قالب رزمایش کنترل کنیم؛ از این رو، از اوایل مهر 1397 رزمایش ها را آغاز کرده و حوزه به حوزه در حال انجام آنها هستیم؛ تا انتهای سال یا سال آینده این رزمایش ها ادامه خواهد داشت و میزان آمادگی دستگاه ها را مشخص خواهیم کرد.
وی ادامه داد: به دلیل اینکه ممکن است در اجرا و برگزاری رزمایش های اولیه ایراداتی مشاهده شود، این اشکالات را یاداشت و تذکر می دهیم و در رزمایش دوم آن را چک می کنیم که آیا برطرف شده است یا خیر؛ اگر برطرف شده باشد طبیعا به سراغ اشکالات بعدی خواهیم رفت، این روندی که ایجاد شده روند بسیار موثر و خوبی است و خیلی از دستگاه های اجرایی کشور به اشکالات خود واقف شدند؛ کار بسیار خوبی در حوزه پیشگیری از تهدیدات موجود انجام شده و اگر همین جریان ادامه پیدا کنند، بخش زیادی از اشکالاتی را که داریم، می توانیم بر طرف کنیم.
رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور با بیان اینکه در پدافند غیرعامل یا دفاع بدون سلاح، در حوزه های تهدیدات سایبری، زیستی، پرتوی، شیمیایی، اقتصادی و نظامی دشمن فعالیت داریم، گفت: موضوع قابل توجه در این راستا این است که تهدیدات فراروی حوزه مسئولیتی سازمان پدافند غیرعامل کشور، تهدیدات طبیعی و انسان ساز (ManMade) هستند و تهدیدات طبیعی (NaturalThreats) از قبیل سیل، زلزله، سونامی، بهمن، سرما، خشکسالی، طوفان، گردباد و نظایر آن در حوزه مسئولیتی سازمان مدیریت بحران کشور است که در زیرمجموعه وزارت کشور قرار دارد.
سردار جلالی با ارائه تعریفی از اصول پدافند غیرعامل توضیح داد: این اصول شامل مکان یابی، انتخاب عرصه های ایمن، پراکندگی، کوچک سازی، اعلام خبر، دفاع در عمق (دفاع چند لایه)، جایگزینی، تمرکزگرایی، استتار، اختفا، پوشش و فریب، تنوع (متنوع سازی منابع، ایجاد موانع، مقاوم سازی و ایجاد استحکامات، محرمانگی، تحرک پذیری، چند منظوره سازی، آمایش سرزمینی (توزیع بهینه جمعیت و فعالیت در فضا)، هم پوشانی دفاع عامل و غیرعامل و افزونگی است که از مفاهیم بنیادین دفاعی است و دستیابی به اهداف پدافند غیرعامل را تسهیل و تضمین می کند.
