به گزارش ایران اکونومیست، پاییز و زمستان هر سال، مسئولان سازمان انتقال خون نگران می‌شوند؛ نگران کاهش میزان اهدای خون. همین اتفاق هم می‌افتد، هوا که سرد می‌شود، صف مراجعه‌کنندگان برای اهدای خون لاغرتر می‌شود و ذخایر خونی کم. بر اساس پروتکل‌های سازمان انتقال خون، میزان ذخایر خون و فرآورده‌های خونی در کشور باید همیشه ٥ برابر مصرف روزانه باشد، با این‌همه، اما علی‌اکبر پورفتح‌الله که رئیس این سازمان است، می‌گوید باید دنبال مدیریت مصرف خون در کشور بود، نه افزایش میزان اهدا.
او کاهش اهدای خون در فصل سرما را اتفاقی عادی می‌داند که هر سال هم رخ می‌دهد که می‌تواند ذخایر خونی را تحت‌تأثیر قرار دهد. برهمین اساس هم ذخایر خونی به صورت روزانه پایش می‌شود و اگر استانی با کمبود مواجه بود، از طریق خونرسانی کشوری، خون مورد نیازش تأمین می‌شود. حالا در کنار همه اینها، مسئولان سازمان انتقال خون از مردم می‌خواهند تا اهدای خون را در زمستان فراموش نکنند، چراکه میزان نیاز به خون و فرآورده‌های خونی، تنها به فصل‌های گرم‌سال محدود نمی‌شود، در فصل سرد هم میزان قابل توجهی جراحی انجام می‌شود و بیماران به خون نیاز دارند.
چند روز قبل از اهدای خون، موادغذایی غنی از آهن را مصرف کنید، مثل گوشت قرمز، ماهی، مرغ، حبوبات و غلات و اسفناج.
شب قبل از اهدای خون استراحت کافی داشته باشید و خوب بخوابید. خواب کافی سبب کاهش سموم بدن می‌شود و خون را برای اهداکردن سالم‌تر می‌کند.
چند ساعت قبل از اهدای خون، به مقدار کافی آب بنوشید تا خون شما رقیق شود. همچنین این کار سبب می‌شود تا فرد اهداکننده، پس از دادن خون، کمتر دچار مشکل شود.
قبل از اهدای خون غذا‌های سالم میل کنید و از مصرف غذا‌های سرخ‌کرده و چرب خودداری کنید.
سعی کنید حداقل دو روز قبل از اهدای خون، از مصرف دارو‌هایی مانند آسپیرین خودداری کنید. اگر از پلاکت خون شما برای افراد نیازمند به پلاکت استفاده شود، درصورتی که از دارو‌هایی مانند آسپیرین استفاده کرده باشید، ممکن است نتوانند از آن برای اهدا استفاده کنند.
اگر اهداکننده دایمی خون هستید، همیشه کارت مخصوص اهدای خون خود را همراه داشته باشید.
اگر برای نخستین‌بار است که اقدام به اهدای خون خود می‌کنید، حتما کارت شناسایی، همراه خود داشته باشید، چراکه مراکز سازمان انتقال خون از پذیرش افراد بدون کارت شناسایی خودداری می‌کند.
در حین اهدای خون آرامش خود را حفظ کنید.
هرگز با معده خالی برای اهدای خون اقدام نکنید. سعی کنید چندساعت قبل از آن، غذای مناسبی بخورید.
اگر فردی هستید که احساس می‌کنید ممکن است در حین اهدای خون دچار تهوع و استفراغ شوید، بلافاصله قبل از اهدا چیزی میل نکنید، زیرا ممکن است احساس شما به واقعیت تبدیل شود.
به یاد داشته باشید قبل از مراجعه به مراکز انتقال خون، لباس‌هایی با آستین کوتاه بپوشید یا درصورت امکان از لباس‌هایی استفاده کنید که آستین آن‌ها به راحتی بالا برود تا در حین اهدای خون دچار مشکل نشوید.
به فرد متخصصی که خون شما را می‌گیرد، اجازه دهید تا از هر بازویی که مناسب‌تر است، برای گرفتن خون استفاده کند. او خوب می‌داند که چگونه رگ پیدا کند و با ایجاد کمترین آسیب خون را بگیرد.
کار اهدای خون ممکن است مدتی به طول بینجامد؛ بنابراین به شما پیشنهاد می‌شود که کتاب یا مجله‌ای مطالعه کنید یا با دیگر اهداکنندگان صحبت کنید تا متوجه گذشت‌زمان نشوید.
بلافاصله بعد از اهدای خون، زمانی را برای نوشیدن و مصرف مواد قندی خوراکی بگذارید. معمولا در مراکز اهدای خون، محلی برای پذیرایی از افراد اهداکننده خون وجود دارد تا کمبود خون از دست‌رفته خود را بلافاصله با مصرف انواع مایعات به دست آورند و جبران کنند.
اگر حین اهدای خون، احساس سرما کردید، از پرسنل مراکز انتقال خون بخواهید تا پتویی به شما بدهند. احساس سرما، طبیعی و به دلیل افت فشارخون است.
بلافاصله بعد از اهدای خون نایستید و به کار روزانه خود مشغول نشوید. برای مدتی به صورت خوابیده بمانید و بعد کمی بنشینید و به تدریج بایستید. ممکن است به دلیل کاهش مواد قندی و مایعات موجود در خون، احساس سرگیجه به شما دست دهد و نتوانید تعادل خود را حفظ کنید.
اگر تا چندساعت پس از اهدای خون، احساس سردرد و سرگیجه می‌کنید، دراز بکشید و پا‌های خود را بالاتر از سطح بدن خود قرار دهید تا زمانی که این احساس برطرف شود.
سعی کنید کار آن روز خود را سبک‌تر کنید، زیرا انرژی شما برای مدت کمی کاهش پیدا می‌کند و ممکن است سریعا دچار خستگی و بی‌قراری شوید.
برای مدت دو تا سه‌روز پس از اهدای خون، مقدار زیادی مایعات بنوشید تا خون از دست‌رفته شما جبران شود.
از پرداختن به هرگونه فعالیت بدنی شدید و بلندکردن اجسام سنگین، تا حدود ٥ساعت پس از اهدای خون بپرهیزید؛ حتی اگر احساس ضعف نمی‌کنید، اقدام به فعالیت‌های جسمی سنگین نکنید، زیرا ممکن است عواقب بدی در آینده برای شما داشته باشد.
ممکن است خونریزی در ناحیه‌ای که سوزن وارد شده است، ادامه پیدا کند و حتی پس از برداشتن پانسمان نیز ادامه یابد. از این‌رو سعی کنید حدود ٣ تا ٥ دقیقه این ناحیه را فشار دهید و بازوی خود را بالا نگه دارید.
اگر خونریزی یا کبودی در زیر پوست آن ناحیه رخ دهد، بسته یخی را به‌طور متناوب، روی آن منطقه بگذارید تا ناراحتی آن برطرف شود. ادامه‌یافتن خونریزی در اهداکنندگان خون به ندرت رخ می‌دهد.
بهتر است بلافاصله بعد از اهدای خون، اقدام به رانندگی نکنید، زیرا ممکن است به دلیل ضعف ناشی از کاهش خون، دچار سانحه شوید.
از رژیم غذایی غنی از آهن پیروی کنید و موادغذایی تازه استفاده کنید تا مواد از دست‌رفته بدن‌تان جبران شود.
پس از اهدای خون ارتباطتان را با مرکز انتقال خون قطع نکیند تا اهدای مستمری داشته باشید.
