به گزارش ایران اکونومیست، یوزپلنگ آسیایی یکی از مهمترین گربه‌سانان بزرگ‌جثه است که معدود بازماندگان آن، تنها در ایران یافت می‌شود و ۱۳ آذر ماه روز جهانی این گونه نامگذاری شده است. مجید خرازیان مقدم در گفت‌وگو با ایسنا، از ارائه «طرح حفاظت از گربه‌سانان ایران» به سازمان برنامه و بودجه خبر داد و اظهارکرد: برای این طرح پنج ساله ۱۵۰ میلیارد تومان پیشنهاد شده که در صورت تامین اعتبارات، اقدامات لازم برای اجرای آن آغاز می‌شود. نکته حائز اهمیت آن است که طرح حفاظت از یوزپلنگ آسیایی نیز در این برنامه گنجانده شده است.
افزون بر این، حفاظت و احیای یوزپلنگ آسیایی از طریق «پروژه بین‌المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی» نیز پیگیری می‌شود که از سال ۱۳۸۰ با هدف حفظ و احیای یوزپلنگ آسیایی با مشارکت سازمان محیط زیست و برنامه عمران ملل متحد کار خود را آغاز کرد. در حال حاضر بنا به گفته مدیر کل حیات وحش سازمان محیط زیست سند فاز سوم این پروژه بین‌المللی در آستانه نهایی شدن است.
مدیر جدید پروژه بین‌المللی یوز انتخاب می‌شود
با توجه به دستگیری هومن جوکار - مدیر پروژه بین‌المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی - خرازیان مقدم در مورد فرآیند انتخاب یک مدیر جدید برای این پروژه گفت: بر اساس توافق حاصل‌شده در معاونت محیط زیست طبیعی سازمان محیط زیست، به تازگی تصمیم گرفته‌ایم که فراخوان بدهیم تا افراد واجد صلاحیت اعلام حضور کنند و در ادامه فرد مناسب بر مبنای مقررات انتخاب می‌شود.
در کنار این موضوعات، یکی از مسائل پرچالش در بحث یوزپلنگ‌ها، ماجرای حضور دو قلاده یوز نر و ماده به نام‌های «کوشکی» و «دلبر» در پارک پردیسان است که دلبر یک بار در سال ۱۳۹۳ با کوشکی جفت‌گیری کرد اما به دلیل بیماری کلیوی، جنین سقط شد. مدیر کل دفتر حیات وحش سازمان محیط زیست در این باره با تاکید بر اینکه وظیفه داریم برای فرد فرد یوزهای موجود در کشور برنامه حفاظتی داشته باشیم، گفت: در شرایط کنونی که امکان بارداری طبیعی دلبر وجود ندارد، برنامه‌ها روی بارداری مصنوعی دلبر متمرکز است و باید به هر طریقی که شده، دلبر را باردار کنیم. برای این کار هم از روش‌های تلقیح مصنوعی، روش تهاجمی و رحم اجاره‌ای استفاده خواهد شد.
این کارشناس حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه نگهداری «دلبر» و «کوشکی» در پردیسان با هدف انجام کارهای تحقیقاتی است، گفت: «دلبر» و «کوشکی» را یا باید در طبیعت رها کنیم که چند سال بعد به دلیل کهولت یا هر دلیلی تلف می‌شود یا اینکه مطالعه و تحقیق روی آنها انجام دهیم. ممکن است این مطالعات و تحقیقات نتیجه‌بخش باشد، ممکن هم است نتیجه نداشته باشد. حداقل این است که ما سعی خود را کرده‌ایم. احتمال باروری «دلبر» از طریق لقاح مصنوعی بسیار ضعیف است اما باید این کار را انجام دهیم.
«ایران» پس از بلوغ باردار می‌شود
علاوه بر «کوشکی» و «دلبر»، سال گذشته یک توله یوزپلنگ که از دست قاچاقچیان نجات پیدا کرده بود برای نگهداری به پارک پردیسان تحویل داده شد. این ماده یوز«ایران» نام گرفت و دامپزشکان در همان مقطع اعلام کردند که «ایران» توان باروری دارد. خرازیان مقدم ضمن ابراز امیدواری نسبت به باردار شدن این یوز نگهداری‌شده در پردیسان می‌گوید: ممکن است سال بعد «ایران» بالغ شود و بارداری طبیعی انجام شود. هدف این است که در پارک پردیسان توله یوز بگیریم.
در بخش پایانی گفت‌وگو خرازیان مقدم در پاسخ به این پرسش که آیا برآوردی از تعداد یوزپلنگ‌های موجود داریم، گفت: یوزها با بهره‌گیری از یک تکنیک قوی شمارش نشده‌اند اما بر مبنای دوربین‌های نصب‌شده در زیستگاه‌ها، پایش‌های صورت‌گرفته و از طریق روش خال‌شناسی می‌توان جمعیت یوزها را بین ۴۰ تا ۵۰ قلاده برآورد کرد. با این حال عددهای ۲۰ و ۷۰ هم برای تعداد یوزها مطرح می‌شود. البته با اینکه تعداد یوز مهم است اما مهم‌تر از آن، این است که چه بکنیم که زیستگاه‌های پذیرای این گونه، حفاظت و احیا شود؟ چه کنیم که تعارضات را برطرف کنیم؟ برای مثال کار بزرگی که از سال قبل در منطقه توران انجام شده خرید آغل‌ها است که کمک بسیاری به رفع تعارضات می‌کند.
