به گزارش ایران اکونومیست به نقل از وزارت جهادکشاورزی، «هوشنگ جزئی» افزود: عملیات آبخیزداری و آبخوانداری از محل اعتبار صندوق توسعه ملی در 340 شهرستان و 649 حوزه آبخیز در سال جاری در دست اجراست.
به گفته وی، با اجرای این عملیات در هر هکتار حدود 530 متر مکعب آب در مناطق کوهستانی استحصال و بین 2 تا 9 تن در هر هکتار کنترل فرسایش خاک خواهیم داشت.
وی، افزایش تولید علوفه، 42 تن ترسیب کربن در هر هکتار و کاهش سیل را از مزیت های اجرای عملیات آبخیزداری و آبخوانداری برشمرد و اظهار داشت: سیل سالیانه به طور متوسط 400 میلیارد تومان خسارت وارد می کند که از نتایج فرسایش خاک و سیل، سالیانه 250 میلیون متر مکعب رسوب وارد سدها می شود.
وی با بیان اینکه امسال توزیع اعتبار بر اساس شاخص هایی همچون میزان سیل، خشکسالی، فرسایش خاک، رسوب، آب و دشت های بحرانی انجام می شود، تصریح کرد: استان های کشور نسبت به امتیازاتی که بر اساس این شاخص ها کسب می کنند، اعتبار دریافت خواهند کرد به طوری که استان های گلستان و مازندران به دلیل تعدد سیل و فارس، کرمان و سیستان و بلوچستان به علت بحران خشکسالی بیشترین اعتبار را برای اجرای عملیات آبخیزداری و آبخوانداری دریافت می کنند.
دبیر ستاد هماهنگی اجرای عملیات آبخیزداری و آبخوانداری با بیان اینکه با منابع صندوق توسعه ملی به پیشرفت فیزیکی 70 درصدی این پروژه از تیرماه امسال تاکنون دست یافته ایم، پیش بینی کرد: تا پایان آذرماه اقدامات مکانیکی و بیومکانیکی و تا پایان اسفند ماه اقدامات بیولوژیکی تمام می شود.
به گفته وی، برای انجام پروژه آبخیزداری و آبخوانداری در سطح موثر 800 هزار هکتار، نزدیک به 923 کارگاه راه اندازی و 835 پیمانکار جذب شده که به نظر می رسد حدود 5 هزار نفر امسال برای اجرای این پروژه مشغول به کار شوند که علاوه بر اثرات اشتغالزایی، احیای چشمه و قنوات و از بین نرفتن اراضی در شهرستان ها را در پی خواهد داشت.
وی هدف گذاری برنامه ششم توسعه برای اجرای عملیات آبخیزداری و آبخوانداری را 10 میلیون هکتار عنوان کرد و اظهارداشت: طبق این برنامه ما باید هر سال در سطح 2 میلیون هکتار این پروژه را اجرا کنیم در حالی که به علت محدودیت بودجه در سال جاری 800 هزار هکتار آن محقق می شود.
مدیرکل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور، نبود تعادل در نظام بودجه و برنامه ریزی برای منابع زیستی، حیاتی و منابع طبیعی را از دلایل تحقق نیافتن برنامه های کلان دانست و گفت: اکنون به مسایل زیر ساختی بیشتر از حفظ منابع پایه به لحاظ تامین منابع مالی توجه می شود.
جزئی به افزایش مشارکت مردمی و خیرین در اجرا و تکمیل پروژه آبخیزداری و آبخوانداری تاکید کرد و افزود: امسال در زمینه مشارکت مردمی در اجرا و تصمیم گیری ها برنامه های خوبی داریم که در تحقق اهدافمان موثر است.
آبخیزداری علم و هنر مدیریت منابع آب، خاک و پوشش گیاهی یک آبخیز است، به شکلی که بهره برداری مداوم از این منابع برآورده شود و حوزه آبخیز محدوده‌ای است که آب ناشی از باران و ذوب برف‌ها به یک آبراهه یا رودخانه سرازیر می‌شود.
اقدامات بیولوژیکی (ایجاد یا تقویت پوشش گیاهی از طریق نهال‌کاری، بذرکاری، کپه‌کاری)، اقدامات مکانیکی (پخش سیلاب، بندخاکی، بندهای رسوبگیر ملاتی، گابیونی و خشکه‌چین)، اقدامات بیومکانیکی (سکوبندی، تراس‌بندی، بانکت‌بندی همراه با تقویت پوشش گیاهی) و اقدامات مدیریتی (حفاظت و قرق، کشاورزی حفاظتی) از جمله فعالیت ها در حوزه آبخیزداری است.
