به گزارش ایران اکونومیست به نقل از سازمان امور مالیاتی؛ صندوق فروشگاهی یک دستگاه مکانیکی یا الکترونیکی برای محاسبه و ثبت خرید و فروش معاملات و یک کشو پیوست شده برای ذخیره پول نقد است.
همچنین صندوق پول شمار یک قبض رسید برای مشتری چاپ می‌کند .استفاده از صندوق های فروشگاهی در گذشته ای نه چندان دور تنها مختص برخی فروشگاه های مدرن در کشورهای پیشرفته بود، اما اکنون تمامی خرده فروش های بزرگ و کوچک قادر به استفاده از آن هستند و در آینده ای نه چندان دور استفاده از این فناوری به یک ضرورت تبدیل خواهد شد.
در واقع صندوق فروشگاهی رایانه کوچکی است که نرم افزار حسابداری فروشگاهی دارد و اطلاعات خرید و فروش روزانه، هزینه و موجودی کالا در یک واحد صنفی را ثبت و ساماندهی می‌کند.
بعضی از واحدهای شغلی نیز در کنار صندوق فروشگاهی از بارکد‌خوان، کشوی پول و چاپگر فیش برای تسریع کار خود و مدیریت بهتر استفاده می‌کنند.
با روی کار آمدن صندوق‌های مکانیزه فروش و همه‌گیر شدن استفاده از این صندوق‌ها، دیگر به استفاده از فاکتورهای دست‌نویس قدیمی و حساب و کتاب‌های طولانی و زمان‌بر مخصوصا برای فروشگاه‌های بزرگ نیازی نیست.
با خرید و نصب صندوق مکانیزه که نرم افزار حسابداری دارد یا هر کامپیوتر مجهز به نرم افزار حسابداری، این فاکتورهای فروش به صورت الکترونیکی در صندوق مکانیزه فروش صادر می‌شوند.
هدف از به‌کارگیری سامانه فروش، مدیریت خرید، فروش، هزینه، موجودی کالا، ارائه انواع گزارش‌ها برای تصمیم‌گیری بهتر یا تهیه آمار مشخص، تسریع و بهبود روند فروش و در نهایت صدور الکترونیکی فاکتور فروش است.
استفاده از صندوق های مکانیزه فروش دارای مزایای فراوانی است و در حقیقت یک ابزار با کارایی متفاوت مثل انبارداری ، حسابداری درآمد و هزینه و ...برای واحدهای صنفی به شمار می رود.
نرم افزار فروش فروشگاهی (Point Of Sale) که اختصارا POS نامیده می شود، با هدف کنترل و نظارت بر عملیات جاری فروشگاهی طراحی و تولید گردیده است. با بالا رفتن سطح عملیات هر مرکز فروش و به قصد جمع آوری اطلاعات از ورود و خروج کالاها و موجودی های انبار، وضعیت صندوق های دریافت و پرداخت، آمارها و گزارشات فروش در فواصل زمانی مختلف، استفاده از ابزار مناسب ضروری می نماید.
از ابتدای سال 1392 به تدریج اصناف ملزم به استفاده از سامانه صندوق فروش مکانیزه (POS) فروشگاهی یا رایانه دارای سیستم نرم افزار فروشگاهی و صدور الکترونیکی صورت‌حساب فروش (فاکتور) مطابق نمونه اعلام شده در دستورالعمل موضوع ماده ?? قانون مالیات بر ارزش افزوده و ??? قانون مالیات‌های مستقیم شدند.
همچنین در آیین نامه اجرایی ماده 71 قانون نظام صنفی تصریح شده است که به منظور تسهیل داد و ستد، ثبت و مستندسازی، نظارت بر قیمت ها و شفافیت در مبادلات اقتصادی، افراد صنفی عرضه کننده کالا یا خدمات مکلف اند مطابق اولویت‌بندی مشاغل که هر سال اعلام می‌شود از سامانه صندوق مکانیزه فروش استفاده نمایند.
معادل هزینه‌های انجام شده بابت خرید، نصب و راه‌اندازی دستگاه صندوق فروش اعم از سخت‌افزاری و نرم‌افزاری توسط صاحبان مشاغل مذکور، از درآمد مشمول مالیات مودیان مزبور در اولین سال استفاده قابل کسر است.
عدم استفاده صاحبان مشاغل مذکور از صندوق فروش در هر سال، موجب محرومیت از معافیت‌های مالیاتی مقرر در قانون برای سال مربوط می‌شود.
از سوی دیگر این صندوق ها، مانند یک حسابدار حرفه ای برای فروشگاه ها عمل خواهد کرد و تمام آمارهای خرید و فروش کالا را به صاحب صندوق ارائه می کند.
شاید بتوان گفت یکی از بزرگترین گروه هایی که با اجرای این طرح متضرر می شوند قاچاقچیان کالا هستند که به اذعان همگان بزرگترین ضربه را به تولید در کشور زده اند، چرا که این طرح تمام کالاهایی که عرضه می شوند را رصد و شناسنامه آن را مشخص می کند. با این حساب اگر کالایی قاچاق شده باشد، وضعیت اش در بازار روشن می شود.
در این میان با توجه به اینکه این صندوق معیار درآمد فروشگاه حساب می شود، امکان دارد برخی صاحبان صنوف برای استفاده از این صندوق رغبتی نداشته باشند ولی نباید این را فراموش کرد که با نصب این صندوق ها، احتمال اعمال سلیقه مودیان مالیاتی و یا سایر عوارض بگیران به صفر می رسد و باعث تحقق عدالت مالیاتی می گردد.
الزام به استفاده از سامانه صندوق فروش که با هدف افزایش شفافیت اقتصادی و قابل رهگیری بودن تراکنش ها و معاملات مالی انجام می شود.
مهمترین هدف دولت ها از این اقدام مبارزه با پدیده اقتصاد نقدی است که در آن، تراکنش ها و مبادلات مالی به خاطر گردش پول نقد قابل رهگیری نیست و این پدیده نیز به نوبه خود به یکی از عوامل تشدیدکننده فرار مالیاتی و در نتیجه کاهش درآمدهای مالیاتی دولت ها و ناتوانی آنها در تامین هزینه خدمات عمومی می انجامد.
بنابراین در پایان می توان نتیجه گرفت که اجرای این طرح موجب خواهد شد شبکه تولید و توزیع کشور از تامین کنندگان و تولیدکنندگان تا آخرین حلقه زنجیره توزیع به صورت مستقیم با یکدیگر ارتباط داشته باشند، واسطه های غیرضروری حذف شوند و کالا ارزانتر به دست مصرف کننده برسد.
