گرچه آمریکا در روز
جمعه موضع خود را در قبال سومین تولیدکننده بزرگ خاورمیانه کمی نرم تر کرد و
به برخی کشورها اجازه داد به تجارت با ایران ادامه دهند، ولی صادرات نفت
ایران تا الان هم کاهش یافته است .
از زمان اعلام وضع تحریم ها علیه
ایران توسط ترامپ، بارگیری نفت ایران 37 درصد کاهش یافته است و با آغاز این
تحریم ها در پنج نوامبر اختلال کلی در عرضه نفت به بزرگ ترین رقم طی این
دهه می رسد.
فاتح بیرول، مدیر اجرایی آژانس بینالمللی انرژی گفت:«
صادرات نفت ایران به سرعت در حال کاهش است و شاید در هفتههای آتی این کاهش
بیشتر هم شود».
مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا گفت:« آمریکا 8
کشور را به طور نسبی از تحریمها معاف می کند به شرطی که کاهش خرید آنها از
ایران ادامه یابد و به کمترین حد ممکن برسد». ولی هدف آمریکا در آخر به
صفر رساندن صادرات ایران است، یعنی ایجاد یک جای خالی که حتی تولیدکنندگان
بزرگی مثل عربستان هم برای پر کردن آن مشکل دارند .
قیمت نفت خام
آمریکا به خاطر نگرانی فزاینده از کمبود نفت در صورت اجرای تحریم ها به 87
دلار در ماه گذشته رسید یعنی بالاترین حد در چهار سال گذشته. از آن زمان تا
حالا قیمت کمی پایین آمده که دلیل آن اعطای معافیت به هند، ژاپن، کره
جنوبی و سایر کشورها است. البته هنوز هم خطرات قابل ملاحظه ای وجود دارد .
تحلیلگران انتظار توقف کامل صادرات ایران را ندارند ولی همه موافقند که با
توجه به موضع سخت ترامپ صادرات نفت خام ایران نسبت به دور قبلی تحریم ها
در زمان دولت باراک اوباما در سال 2012 کاهش بیشتری خواهد داشت .
این
بار تا حالا 1.1 میلیون بشکه در روز از محمولههای نفتی ایران کم شده است.
تولید کاهش چندانی نداشته چون بخشی از آن در حال ذخیره شدن است.در ماه
اکتبر حدود 1.76 میلیون بشکه در روز نفت ایران صادر می شد .
مایک
ویتنر، رئیس تحقیقات بازار نفت گفت:« بخش بزرگی از تأثیر تحریمها هنوز
اتفاق نیفتاده است از نظر قیمت یک فشار رو به بالا خواهیم داشت که احتمالا
فشار زیادی خواهد بود.همه چیز قرار است سخت تر و پیچیده تر شود» .
پس
از عقب نشینی ترامپ از برجام و اعمال تحریم ها علیه ایران دولتهای اروپایی
قول دادند سعی کنند این قرارداد را نگه دارند و راهی برای ادامه معامله با
ایران بیابد. هر چند واردات نفت خام این منطقه هم از ایران کاهش یافت .
چین بزرگترین واردکننده نفت ایران هنوز هم در حال مذاکره با آمریکا است
ولی بین هشت کشور معاف شده از تحریم ها قرار دارد و می تواند به خرید نفت
ایران ادامه دهد .
ایران مطمئن است می تواند فروش نفت را بالای یک
میلیون بشکه در روز نگه دارد. سایر تولیدکنندگان نفتی سعی کردهاند تاثیر
تحریمها را کم کنند .
اگر آمریکا همچنان به این روند ادامه دهد و در
آخر تولید نفت ایران را متوقف کند، ظرفیت مازاد نفت کاملا از بین میرود و
چیزی برای جبران اختلال های پیش بینی نشده آتی باقی نمی ماند.
ویتنر
گفت اگر هیچ ظرفیت مازاد تولیدی وجود نداشته باشد و برای لیبی و نیجریه هم
اتفاقی بیفتد ،آن وقت یعنی گیر کرده ایم و بازار با یک عکس العمل بزرگ در
قیمت نفت مواجه می شود .